Potencjał rynków tworzą ludzie

Do takich wniosków doszli uczestnicy dyskusji, która odbyła się podczas dziewiątej edycji konferencji Eurobuild Conferences Polski Rynek Biurowy – Trendy i Prognozy.

Fundusze inwestycyjne, które kupują dziś gotowe i wynajęte biurowce, motywują deweloperów do realizowania kolejnych projektów. Beneficjentami tej sytuacji jest Warszawa i pozostałe miejskie ośrodki. W efekcie różnice pomiędzy regionami i stolicą powoli zacierają się. – Jakość projektów biurowych w Warszawie i poza stolicą jest podobna, nawet brandy niektórych najemców powtarzają się. Stawki czynszów – z wyjątkiem ścisłego centrum Warszawy – kształtują się również na podobnym poziomie – zauważył Rafał Mazurczak, członek zarządu Echo Investment. Jego zdaniem to powoduje, że inwestycje biurowe w regionach są postrzegane przez inwestorów jako coraz bardziej bezpieczna i atrakcyjna lokata.

Z tego powodu inwestorzy coraz chętniej inwestują poza Warszawą. Wśród nich jest m.in. niemiecki fundusz Warburg-HIH Invest Real Estate, właściciel m.in. dwóch wrocławskich biurowców. Niemieckie fundusze są dziś najbardziej aktywne wśród podmiotów inwestujących na rynku biurowym w Polsce. – Obecnie, poza Wrocławiem, koncentrujemy się na rynku warszawskim oraz Krakowie – poinformował Matthias Brodesser, szef działu transakcji międzynarodowych w Warburg-HIH Real Estate. Jego zdaniem największą siłą regionalnych rynków biurowych w Polsce poza wykształconą kadrą jest obecnie duży rynek BPO.

Zdaniem Adriana Karczewicza, dyrektora ds. transakcji w regionie Europy Środkowo-Wschodniej w Skanskiej specyfiką naszego rynku inwestycyjnego w sektorze biurowym jest wyjątkowo niskie zaangażowanie rodzimego kapitału w przeciwieństwie np. do rynków w Czechach lub na Węgrzech.

Tymczasem nasze rynki biurowe, w tym regionalne są już w pełni dojrzałe i stabilne. Dlatego deweloperzy działają na nich coraz chętniej. – Obecnie skupiamy się na prowadzeniu działalności w dużych miastach, Krakowie, Wrocławiu, Łodzi i Katowicach – poinformował Marek Ulanecki, manager ds. wynajmu w firmie Vastint.

Z kolei zdaniem Grzegorza Boczka dyrektora działu ds. najmu powierzchni biurowych GTC wzrost biurowych inwestycji w Katowicach i Łodzi zbiega się trendem zmierzającym do poprawy jakości życia w tym miastach, a wśród najemców widoczne jest zjawisko przenoszenia biur ze starszych obiektów do biurowców klasy A.

Zdaniem rozmówców miasta regionalne konkurują dziś nie tylko ze stolicą, ale również pomiędzy sobą. Na kolejnego lidera wyrasta na przykład Gdańsk, w którym obecna jest m.in. Skanska. – To prężny rynek, konkurencyjny dla Krakowa – ocenił Adrian Karczewicz z firmy Skanska. Obecnie dwa miasta (poza Warszawą) mogą się pochwalić zasobami nowoczesnych powierzchni biurowych powyżej 1 mln mkw. Są to Kraków i Wrocław.

Wszyscy rozmówcy byli zgodni, że dystans pomiędzy regionami będzie się zmniejszać. Ponadto dziś coraz bardziej liczy się wiedza i ludzie i to na nich będzie opierać się dalszy rozwój regionów.

W debacie wzięli udział: Adrian Karczewicz, dyrektor ds. transakcji w regionie Europy Środkowo-Wschodniej w firmie Skanska CDE, Marek Ulanecki, manager ds. wynajmu w Vastint, Rafał Mazurczak, członek zarządu Echo Investment oraz Matthias Brodesser, szef działu transakcji międzynarodowych w Warburg-HIH Real Estate. Dykusję poprowadził Mikołaj Sznajder, dyrektor i szef działu doradztwa i transakcji na rynku biurowym, CBRE.