Budowlanka zaniepokojona

W pierwszym półroczu tego roku dziesięć największych spółek budowlanych notowanych na GPW zanotowało nieznaczny, bo jedynie dwuprocentowy wzrost przychodów ze sprzedaży w porównaniu do tego samego okresu w 2016 roku. Przychody największych piętnastu firm budowlanych w Polsce w 2016 roku spadły o niespełna 3 proc. rok do roku. To efekt przesunięcia kluczowych projektów infrastrukturalnych, realizowanych w ramach nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej 2014-2020, na lata 2017-2018. Zdaniem autorów raportu, przesunięcie w czasie kluczowych inwestycji infrastrukturalnych spowodowało zaostrzenie konkurencji na rynku budowlanym oraz doprowadzi do nadmiernej kumulacji robót w latach 2018-2020, co będzie generować dodatkowe ryzyka dla branży i presje na realizowane marże kontraktowe.

Zgodnie z przewidywaniami po okresie wzrostu produkcji budowlanej na przestrzeni lat 2014-2015, rok 2016 okazał się okresem, w którym produkcja budowlano-montażowa wyhamowała. W rezultacie łączne przychody piętnastu największych spółek spadły w tym czasie o ponad 53 mln zł, czyli o 2,7 proc., w stosunku do przychodów osiągniętych w 2015 roku.
– Wpływ na zahamowanie trendu wzrostowego na rynku budowlanym miały przede wszystkim opóźnienia w ogłaszaniu nowych przetargów dotyczących dużych projektów infrastrukturalnych, współfinansowanych w ramach perspektywy unijnej 2014-2020. Jednak już pod koniec 2016 i w 2017 roku zanotowano ponownie ożywienie i poprawę koniunktury w budownictwie – mówi Maciej Krasoń, partner, lider Zespołu Nieruchomości i Budownictwa Deloitte w Polsce i Europie Środkowej.

Ranking Deloitte, obejmujący15 największych firm budowlanych w Polsce za 2016 rok, otwiera Grupa Budimex. Uzyskała ona przychody na poziomie 5,6 mld zł (wzrost o 8,5 proc. r-d-r). Na drugim miejscu znalazła się Skanska z przychodami na poziomie 3,8 mld zł. Podobnie jak w ubiegłych latach, ostatnie miejsce na podium zajął Strabag, który zanotował spadek przychodów o 11 proc. w stosunku do poprzedniego roku, uzyskując przychody na poziomie 3,4 mld zł. W rankingu znalazły się dwie nowe firmy: Mostostal Zabrze i Mirbud, zaś z ubiegłorocznej piętnastki wypadły Hochtief i Torpol.

Po znaczącym wzroście indeksu WIG Budownictwo w 2015 roku, kolejny rok był okresem wyhamowania dynamiki wzrostu. Było to związane z ogólnym spadkiem produkcji budowlano-montażowej. Na koniec 2016 roku łączna wartość rynkowa dziesięciu największych spółek budowlanych notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie wyniosła 9,7 mld zł i była wyższa o 1,7 mld zł od tej na koniec roku 2015. Na początku 2017 roku indeks WIG Budownictwo odnotował ponad 20 proc. wzrost. Był to efekt większej produkcji budowlano-montażowej i tempa ogłaszania nowych, dużych przetargów infrastrukturalnych.
– Z drugiej strony niższe od oczekiwanych przez inwestorów i analityków wyniki spółek budowlanych w 2017 roku ostudziły nieco nastroje inwestorów, co zaowocowało tendencją spadkową indeksu WIG BUD w drugiej połowie bieżącego roku. Rok 2017 najprawdopodobniej nie będzie jeszcze okresem intensywnego prowadzenia robót budowlanych, gdyż duża część kontraktów realizowana jest w formule „projektuj i buduj”. Oznacza to, że faza budowlana projektów i moment rozpoznania przychodów będą w istotny sposób odroczone w czasie, nawet o 12 do 18 miesięcy od momentu rozstrzygnięcia postępowania przetargowego – mówi Łukasz Michorowski, dyrektor w dziale Audit & Assurance Deloitte.

Jak zauważają eksperci Deloitte, dynamika wzrostu i dalszy rozwój branży będzie w dużej mierze uzależniony od skuteczności wykorzystania funduszy unijnych w ramach perspektywy na lata 2014-2020. Będzie to kluczowe zwłaszcza w sektorze drogowym i kolejowym, gdyż niezmiennie dobrą kondycją może się pochwalić segment budownictwa mieszkaniowego, biurowego i handlowo-usługowego. Łączna alokacja funduszy dla Polski w ramach polityki spójności Unii Europejskiej na lata 2014-2020 wynosi 82,5 mld euro. Programy, które w największym stopniu finansują projekty infrastrukturalne to Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (27,4 mld euro) oraz Program Operacyjny Polska Wschodnia (2 mld euro).