Fuzje i przejęcia sprzyjają popytowi

Na rodzimym rynku M&A notowanych jest też coraz więcej transakcji zawieranych pomiędzy podmiotami zajmującymi się handlem on-line. W listopadzie ubiegłego roku polski dystrybutor sprzętu elektronicznego Morele.net połączył się z Pigu, swoim litewskim odpowiednikiem, tworząc Grupę Morele. A Allegro zainwestowało w eBilet, dystrybutora biletów na imprezy rozrywkowe i kulturalne. Na początku stycznia br. nordycka firma Nets z branży płatności on-line sfinalizowała również transakcję zakupu dostawcy usług płatniczych Dotpay/eCard od funduszu MCI za 315 mln zł.

Wśród większych transakcji zrealizowanych w 2018 roku wymienić można też wezwanie zainicjowane przez szwajcarskiego dystrybutora IT Also Holding i fundusz MCI do sprzedaży przez ABC Data 46,5 mln akcji. Przejecie przez włoską grupę Nice polskiej Fibar Group, dostarczającej rozwiązania z obszaru smart home i internetu rzeczy, a także przejęcie firmy Aludesign, producenta komponentów aluminiowych dla branży meblarskiej przez fundusz należący do Tar Heel Capital. Ponadto, lokalne sieci handlowe przejmowane były w minionym roku przez większych graczy, czego przykładem może być przejęcie Emperii Holding przez Maxima Grupe, sieci Kefirek przez Spar Polska czy sieci Aligator i Rabat Detal przez Grupę Specjał.

Jedną z najciekawszych akwizycji ubiegłego roku było przejęcie przez Grupę Orlen za około 4,2 mld zł 37 proc. udziałów w czeskiej spółce Unipetrol, dzięki czemu Orlen stał się jej wyłącznym właścicielem. Kluczową transakcję grupa przygotowuje jednak na ten rok – po uzyskaniu zgody Komisji Europejskiej PKN Orlen planuje wdrożyć procedurę związaną z przejmowaniem Lotosu, co pozwoli przedsiębiorstwu zostać liczącym się graczem na arenie europejskiej. Poza tym, w ramach repolonizacji, która wyszła już poza sektor bankowy, państwowy fundusz PFR nabył w ubiegłym roku udziały w krajowych spółkach, przejmując m.in. Pesę, PKL i mniejszościowy pakiet w Solarisie.

W sektorze bankowym można obserwować zaś postępujący proces konsolidacji. W minionym roku BNP Paribas sfinalizował przejęcie Raiffeisen Bank Polska, bank Santander wchłonął część Deutsche Bank Polska, a Bank Millennium przejął Euro Bank. W 2018 roku byliśmy też świadkami wielu transakcji na rynku spożywczym. Przykładem może być przejęcie podmiotów działających w ramach grupy Konspol, specjalizujących się w produkcji i przetwórstwie drobiu przez amerykańską firmę Cargill.

– Zmiany własnościowe, które możemy obserwować na naszym rynku, generują dodatkowy popyt w sektorze nieruchomości biurowych, który cieszył się w 2018 roku rekordowym zainteresowaniem zarówno ze strony inwestorów, jak i najemców. Przejęcia i fuzje realizowane w minionych miesiącach przyniosły nowe transakcje związane z relokacjami biur. Nowi właściciele firm decydują się zwykle na zmianę lokalizacji i podniesienie standardu zajmowanej powierzchni, by poprawić jakości pracy zespołu i przyciągnąć do niego najzdolniejszych ludzi – komentuje Bartłomiej Zagrodnik, partner zarządzający w Walter Herz. – Konsolidujące się firmy, które mają biura w kilku lokalizacjach, zgłaszają natomiast potrzebę optymalizacji zajmowanej powierzchni, a tym samym kosztów związanych z jej wynajmem. Odpowiednio przeprowadzone i dopracowane procesy zmian mogą w takich przypadkach w krótkim czasie przynieść podmiotom znaczące oszczędności, nawet do kilkunastu procent. Swój udział w wolumenie najmu powierzchni biurowych na rynku komercyjnym zwiększają również instytucje i podmioty administracji państwowej – dodaje Bartłomiej Zagrodnik.

Rok 2018 przyniósł naszemu rynkowi jednak prawie 40 proc. spadek wartości transakcji w sektorze M&A w porównaniu z rokiem poprzednim. W latach 2016-2017 notowaliśmy bowiem w Polsce duże przejęcia, które pozwalały osiągać roczne wartości powyżej 10 mld euro. Pomimo zeszłorocznej korekty, utrzymaliśmy jednak stałą pozycję w regionie, plasując się na drugim miejscu po Rosji. Rynek M&A w Europie Środkowo-Wschodniej odnotował z natomiast w zeszłym roku ponad 12 proc. wzrost wartości zawieranych transakcji, uzyskując jeden z najlepszych rezultatów w ciągu ostatnich pięciu lat – 80,5 mld euro.

Wzrosty wartości transakcji były udziałem Rumunii, Czech i Węgier. Najgorzej wypadła Rosja, dla której 2018 rok był najsłabszy od sześciu lat. Pod względem wartości transakcji na rynku przejęć i fuzji na pierwszym miejscu w regionie CEE z wynikiem 18,18 mld euro uplasował się sektor telekomunikacyjny i IT, źródłem czego było rosnące zapotrzebowanie rynkowe w zakresie telefonii komórkowej, sieci szerokopasmowej i usług kablowych. Pod względem liczby transakcji po raz kolejny najaktywniejszy okazał się sektor nieruchomości i budownictwa, na który przypadło ponad 20 proc. odnotowanych transakcji. W ubiegłym roku najwięcej kapitału na terenie Europy Środkowo-Wschodniej zainwestowały firmy i fundusze z Wielkiej Brytanii, USA, Kataru i Niemiec. W porównaniu z poprzednimi latami obniżyła się natomiast wartość transakcji z udziałem inwestorów z Chin. Wzrost zainteresowania naszym regionem widoczny był z kolei ze strony inwestorów z Bliskiego Wschodu, przede wszystkim z Kataru i Zjednoczonych Emiratów Arabskich. W Polsce także mogliśmy zauważyć aktywność graczy z tego rejonu, szczególnie z Arabii Saudyjskiej.