Polska Mniej pustostanów, więcej w budowie
Biura i projekty wielofunkcyjneW I połowie 2022 roku popyt brutto na warszawskim rynku biurowym wyniósł prawie 480 tys. mkw., z czego ponad 44 proc. przypadło na II kwartał (212,2 tys. mkw.). Stanowi to wzrost rok do roku o 92,7 proc. (w I połowie 2021 roku wynajęto 250 tys. mkw.). Największym zainteresowaniem najemców niezmiennie cieszą się centralne lokalizacje, w których podpisano umowy na ponad 343,7 tys. mkw., co stanowiło prawie 72 proc. całkowitego zarejestrowanego popytu. Pomimo obecnych napięć geopolitycznych nie obserwuje się znacznego spowolnienia działań najemców czy też wydłużenia się procesu decyzyjnego.
Wraz z upowszechnianiem się hybrydowego modelu pracy wzrasta zainteresowanie firm reorganizacją biur na takie, które stawiają na wzmocnienie integracji i współpracy pracowników w miejscu pracy. Biorąc pod uwagę obecny poziom aktywności najemców i niską podaż nowej powierzchni biurowej w najbliższym czasie, przewidujemy wzrost liczby renegocjowanych umów najmu, których udział w strukturze popytu na koniec czerwca 2022 wzrósł do 48 proc. z niewiele ponad 27 proc. w I kwartale 2022 – mówi Joanna Bartosiewicz, senior associate w dziale reprezentacji najemców biurowych, Newmark Polska.
W pierwszej połowie 2022 renegocjacje stanowiły łącznie 36,5 proc. całkowitego wolumenu. Na pozostałe 63,5 proc. złożyły się nowe umowy (33 proc.), umowy przednajmu (15 proc.), ekspansje (11 proc.) i transakcje na potrzeby własne (4,5 proc.). Najbardziej aktywnymi najemcami na warszawskim rynku biurowym w I połowie 2022 nadal były firmy z sektora finansowego (31,5 proc.) oraz IT (17,5 proc.). Największą umową najmu podpisaną w drugim kwartale roku była renegocjacja umowy przez Samsung Electronics Polska w Warsaw Spire C (21 tys. mkw.).
Całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Warszawie wynoszą obecnie 6,27 mln mkw. W II kwartale 2022 na stołecznym rynku oddano do użytku tylko dwa projekty biurowe o łącznej powierzchni 35,6 tys. mkw., dzięki czemu całkowita podaż od początku bieżącego roku przekroczyła już 129 tys. mkw. Wśród największych ukończonych inwestycji w I połowie 2022 znalazły się: Forest Tower (51 500 mkw., Północne Centrum, I kwartał), kompleks Skysawa I&II (łącznie 31,3 tys. mkw., Centralny Obszar Biznesu, I i II kwartał) czy Lixa C (19,4 tys. mkw., Zachodnie Centrum, I kw.).
W II kwartale wolumen powierzchni w budowie nieznacznie wzrósł w porównaniu z końcem I kwartału 2022, a na koniec czerwca wynosił prawie 300 tys. mkw. Warto jednocześnie podkreślić, że po zaplanowanym na ten rok oddaniu do użytku Varso Tower czy P180, kolejne większe budynki biurowe powstaną najwcześniej pod koniec 2023 roku i na przełomie lat 2024/2025 – mówi Agnieszka Giermakowska, dyrektor działu badań rynkowych i doradztwa, Newmark Polska.
Na koniec czerwca 2022 roku wskaźnik pustostanów w Warszawie wyniósł 11,9 proc., co stanowi spadek o 0,3 p.p. w porównaniu z poprzednim kwartałem oraz o 0,6 p.p. w ujęciu rok do roku. W budynkach wybudowanych po 2016 współczynnik powierzchni niewynajętej jest niższy od średniego poziomu odnotowanego w stolicy i wynosi 9,1 proc., natomiast w biurowcach ukończonych w 2010 roku i wcześniej sięga on 14,8 proc. W kolejnych kwartałach można spodziewać się dalszego spadku dostępnej powierzchni biurowej.
Na koniec II kwartału 2022 na stołecznym rynku powierzchni biurowych utrzymywała się presja na wzrost czynszów, szczególnie w budynkach i lokalizacjach cieszących się największym zainteresowaniem najemców. Ponadto, ze względu na wysokie koszty wykończenia biur oraz zakłócenia łańcuchów dostaw czas potrzebny na realizację prac wykończeniowych znacząco się wydłużył.
Koniunktura sprzyja hotelom, ale inwestycji wciąż brakuje
Koniunktura sprzyja hotelom, ale inwestycji wciąż brakuje
Walter Herz
Wartość transakcji inwestycyjnych we wszystkich sektorach rynku nieruchomości, zarówno w Polsce jak i w reszcie Europy, nadal mocno odbiega od skali inwestycji notowanych przed wyb ...
REIT-y pomogą rozwinąć rynek najmu w Polsce
REIT-y pomogą rozwinąć rynek najmu w Polsce
Baker McKenzie
Rynek najmu oraz rynek inwestycyjny w Polsce może rozwinąć się szybciej dzięki wprowadzeniu REIT-ów. Kluczem do rozwoju REIT-ów w Polsce będzie stabilność prawa, przejrzysta forma ...
Inwestycje wojskowe skorzystają na cyfryzacji w budowlance
Inwestycje wojskowe skorzystają na cyfryzacji w budowlance
Multiconsult Polska
Cyfryzacja w branży budowlanej, zwłaszcza w kontekście rosnących inwestycji wojskowych, stanowi istotny element transformacji tego sektora. Tradycyjnie opierająca się na manualnych ...