Rynek handlowy urósł 40 proc. w dekadę

W trzecim kwartale tego roku deweloperzy oddali do użytku 54 tys. mkw. w ramach trzech nowych projektów i rozbudowy trzech istniejących, zarówno centrów jak i parków handlowych. Z danych JLL wynika, że nasycenie powierzchnią handlową w największych aglomeracjach oznacza, że możliwości budowy kolejnych centrów są ograniczone. O ile blisko 69 proc. nowo oddanej powierzchni w centrach handlowych w pierwszych trzech kwartałach tego roku przypadło na największe miasta, to aktualnie zaledwie 30 proc. z realizowanych obecnie 192 tys. mkw. w centrach handlowych powstaje w dużych aglomeracjach. Niższa aktywność deweloperska nie dotyczy jednak wszystkich segmentów rynku. – Od początku roku do końca września polski rynek handlowy wzbogacił się o ponad 290 tys. mkw. W rezultacie całkowita podaż nowoczesnej powierzchni handlowej osiągnęła poziom 14,5 mln mkw. Oznacza to, że w ostatnich 10 latach rynek handlowy w Polsce urósł o prawie 40 proc – komentuje Joanna Tomczyk, starszy analityk rynku w JLL.

Według Anny Wysockiej, dyrektora działu wynajmu powierzchni handlowych w JLL rosnąca dojrzałość handlowego sektora kieruje również uwagę części deweloperów w stronę mniejszych miast, gdzie jest możliwa realizacja centrów typu convenience. – Tylko w trzecim kwartale odnotowano osiem otwarć takich projektów, które łącznie dostarczyły 25 tys. mkw. powierzchni. Z kolei właściciele istniejących centrów handlowych skupiają się na ich repozycjonowaniu i podnoszeniu jakości, m.in. poprzez poszerzanie oferty gastronomicznej i rozrywkowej, modernizację elewacji i części wspólnych, czy działań ożywiających ich otoczenie. Koncerty, wystawy sztuki oraz wydarzenia plenerowe na stałe zagościły w kalendarzach największych obiektów w Polsce, przyciągając gości również w niehandlowe niedziele miesiąca – informuje Anna Wysocka.

Kolejnym zauważalnym trendem w strategii rozwoju centrów handlowych staje się omnichannel, czyli łączenie kanałów online i offline. Zdaniem ekspertów JLL jest to związane z ekspansją segmentu e-commerce. Z analiz Statista wynika np., że udział tego segmentu w sprzedaży detalicznej w Polsce będzie systematycznie rósł, osiągając 5,5 proc. do 2022 roku (czyli wciąż poniżej krajów Europy Zachodniej), jednak będzie to postępować równolegle ze wzrostem sprzedaży detalicznej ogółem.

Z podsumowania JLL wynika także, że trzeci kwartał tego roku był również owocny pod względem nowych otwarć międzynarodowych marek. Dwa debiuty miały miejsce w warszawskim Domu Mody Klif, gdzie swoje sklepy otworzyły LG Brand Store, południowo koreański producent elektroniki oraz holenderski 10 Days Amsterdam z modą damską. Dwie kolejne modowe marki włoskie, Corneliani i Fabiana Filippi pojawiły się na Placu Trzech Krzyży w budynku Ethos. Również dwie sieci zdecydowały się na otwarcie swoich pierwszych sklepów w miastach regionalnych: należąca do grupy H&M marka Monki zadebiutowała w krakowskiej Bonarce, a hiszpańska La’Mona w Pasażu Łódzkim w Łodzi. W tym samym czasie kilka sieci zdecydowało również o zamknięciu swoich sklepów. Taką decyzję podjęły dwie marki modowe – amerykański Forever21 i norweski Cubus, co było rezultatem ogłoszenia bankructw na rynkach międzynarodowych. Z kolei sklep brytyjskiej sieci z zabawkami, Hamleys, zamknął swój jedyny w Polsce salon w warszawskiej Galerii Północnej. Marka nie wyklucza jednak ponownego otwarcia sklepów w innych lokalizacjach w kraju.

W ostatnim czasie przyspieszył również rynek inwestycyjny w handlowym sektorze. – W połowie października wartość transakcji inwestycyjnych w sektorze nieruchomości handlowych w Polsce wyniosła około 880 mln euro. Z czego przeszło 50 proc. sfinalizowano w trzecim kwartale, co świadczy o stabilnych fundamentach polskiego rynku nieruchomości handlowych i może być zapowiedzią zwiększonego zainteresowania ze strony inwestorów w kolejnych miesiącach. Dodatkowo, pod koniec sierpnia Cromwell Property Group ogłosił chęć skorzystania z prawa pierwokupu nabycia udziałów pozostałych inwestorów funduszu Cromwell Polish Retail Fund (CPRF). Zamkniecie transakcji o wartości około 600 mln euro zapowiedziano na czwarty kwartał tego roku – komentuje Adam Kiernicki, dyrektor w dziale rynków kapitałowych nieruchomości handlowych w Europie Środkowo-Wschodniej, JLL.

Do największych transakcji zrealizowanych od początku roku należy sprzedaż Atrium Felicity w Lublinie i Atrium Koszalin za 298 mln euro na rzecz funduszu ECE oraz sprzedaż i leasing zwrotny (tzw. sale & leaseback) przez Metro Properties portfela 11 sklepów Cash & Carry w regionie CEE, w tym pięciu sklepów w Polsce, za łączną kwotę ponad 250 mln euro.