DNB i PwC o regulacjach na rynku handlowym

Handel detaliczny odpowiada za 40,5 proc. polskiego PKB. W sektorze tym pracuje 18 proc. ogółu pracujących Polaków. Zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego sprzedaż detaliczna w marcu była wyższa od lutowej o 17,9 proc. W porównaniu z marcem 2017 roku jest to wzrost o 8,8 proc. – W tej chwili jeszcze trudno powiedzieć, jak zamknięcie sklepów w niedzielę wpłynie na wyniki całego sektora handlu detalicznego w dłuższej perspektywie. Szczególnie ciekawe będą dane za kwiecień, w którym aż trzy niedziele były niedzielami bez handlu – mówi Paweł Olkowicz, ekspert w biurze handlu i usług DNB Bank Polska. Zdaniem ekspertów DNB pod znakiem zapytania stoją szczególnie wyniki branży FMCG, która stanowi 35 proc. sektora handlu detalicznego. Jak pokazują dane GUS sklepy handlujące żywnością, napojami i wyrobami tytoniowymi zanotowały w marcu wzrost sprzedaży o 13,8 proc. rok do roku, co spowodowane było m.in. przesunięciem zakupów świątecznych na koniec miesiąca, w związku z wcześniejszą datą świąt wielkanocnych. – Kolejnym powodem dla zwiększonej sprzedaży artykułów spożywczych może być tendencja Polaków do dokonywania zakupów na tzw. „wszelki wypadek”. W obawie przed zamkniętymi sklepami w niedziele, niejednokrotnie także tymi osiedlowymi, robią większe niż zazwyczaj zakupy szczególnie w piątki i soboty – dodaje Paweł Olkowicz.

Jak wynika z analizy DNB i PwC przeprowadzonej w sześciu krajach (Polska, USA, Wielka Brytania, Niemcy, Francja, Norwegia) rynek sprzedaży detalicznej jest jedną z branż najsilniej sprywatyzowanych. Państwo ma średnio zaledwie 0,38 proc. udziałów w spółkach objętych analizą. Wartość ta waha się od 0,03 proc. w Wielkiej Brytanii do zaledwie 0,92 proc. w Norwegii. W Polsce jest to 0,55 proc., co sprawia, że nie jest poważnym graczem rynkowym w tym sektorze. Wynika to z faktu, że sektor handlu detalicznego nie jest rynkiem o znaczeniu strategicznym, w którym znaczący udział państwa byłby uzasadniony. Jednocześnie, ze względu na swój bezpośredni wpływ na sytuację konsumentów, odznacza się on możliwie wysokim stopniem wolnej konkurencji, dlatego obecność państwa w spółkach działających w tym sektorze nie jest pożądana. – Brak istotnej ingerencji państwa w branżę handlu detalicznego wydaje się być zrozumiały ze względu na specyfikę rynku i brak występowania jakichkolwiek szczególnych przesłanek racjonalizujących interwencjonizm. Wprowadzone w Polsce zmiany będą miały docelowo dwojaki charakter w poszczególnych obszarach. Raczej krótkookresowy wpływ zaobserwujemy w dostosowaniu zachowań konsumentów i „przyzwyczajeniu się” do niedziel z zamkniętymi sklepami. Wspomniane wcześniej zakupy „na wszelki wypadek” długo się nie utrzymają, bo to tylko jeden dzień bez handlu, a poza tym duża część małych sklepów jest otwarta – mówi Paweł Olkowicz.

– Oczywiście, państwo wpływa na sytuację rynku handlu detalicznego również w sposób bardziej pośredni, za pomocą środków, które nie są adresowane bezpośrednio do przedsiębiorców działających w tym sektorze. Doskonałym przykładem tego typu mechanizmu jest program „Rodzina 500 plus”, którego cele mają charakter czysto społeczny, a który w praktyce wpływa na popyt konsumpcyjny i wyniki sprzedażowe firm handlowych. Kolejnym przykładem takiego wpływu jest najnowszy pomysł rządu zakładający wyprawkę dla każdego dziecka uczącego się w szkole w wysokości 300 zł, która ma przysługiwać do 18. roku życia – dodaje Paweł Olkowicz. W branży sprzedaży detalicznej interwencjonizm państwowy we wszystkich analizowanych krajach nie przekracza 8 proc.