Polska mieszkaniówka ze wsparciem Ukraińców

Około 1,1 mln czasowych migrantów zarobkowych spoza UE przybyło w 2017 roku do Polski – wynika z danych OECD. Dużym zaskoczeniem okazała się informacja, że to wlaśnie Polska była w 2017 roku krajem, do którego przyjechało najwięcej czasowych migrantów na świecie. Pokonaliśmy w ten sposób USA, Australię czy Niemcy. – Polska nie kojarzyła się dotychczas jako kraj, który może być celem masowej imigracji, tym bardziej zarobkowej. Przypomnijmy, że – jak podaje GUS – w ramach fali emigracji zarobkowej od 2004 roku z Polski wyjechało na Zachód 2,5 mln obywateli szukających dostatniejszego życia – komentuje Bartosz Turek, główny analityk HRE Investments.

W odróżnieniu od sytuacji sprzed 15 lat, obecna masowa fala imigracji to dla rynku nieruchomości, bardzo dobra wiadomość. Imigranci przede wszystkim zasilają najpierw grono najemców i mogą uratować rodzimy rynek najmu przed objawami nadpodaży – wzrostem liczby pustostanów i spadkiem stawek czynszu. – Póki co, nasi wschodni sąsiedzi przede wszystkim przyjeżdżają do Polski tymczasowo. Co jednak jest oczywiste, część przyjezdnych osiedli się nad Wisłą, tak jak emigracja zarobkowa, która ruszyła z Polski na Zachód 15 lat temu (po akcesji do UE). Pewne symptomy powoli się pojawiają. Na przykład ankietowani przez bank centralny pośrednicy w obrocie nieruchomościami zauważają, że w pierwszej połowie 2019 roku znacznie wzrósł popyt na najem generowany przez imigrantów zarobkowych ze Wschodu, którzy coraz częściej wynajmują mieszkania o wyższym standardzie czy większe samodzielne mieszkania zamiast pokoi czy łóżek w pokojach wieloosobowych – podaje Bartosz Turek.

Ponieważ wciąż tańszym rozwiązaniem jest zakup mieszkania na kredyt niż najem (odsetki płacone od kredytu co do zasady pochłaniają mniej pieniędzy niż czynsz za najem, szczególnie w okresie najniższych stóp procentowych w historii), wśród Ukraińców wiążących swoją przyszłość z Polską powinna rosnąć skłonność do zakupu mieszkań. Póki co oficjalne dane nie mówią o nadmiernie dużej skali tego zjawiska. Papierkiem lakmusowym może być jednak decyzja imigrantów o staraniu się o dzieci w Polsce, a dane Eurostatu mówią o wyraźnym wzroście urodzeń w Polsce przez mamy pochodzące spoza UE, a w tej liczbie przeważają Ukrainki – w 2017 roku urodziły one w Polsce ponad 5,1 tys. dzieci, podczas gdy jeszcze cztery lata wcześniej ta liczba nie przekraczała 1,5 tys.

– Ponadto dane MSWiA informują o szybkim wzroście liczby mieszkań kupowanych przez Ukraińców. Póki co oficjalne statystyki mówią o około 2,3-2,4 tys. mieszkań kupionych przez naszych wschodnich sąsiadów w 2018 roku, jednak faktyczna liczba zakupów bez wątpienia jest wyższa, oficjalne ministerialne dane nie uwzględniają bowiem popularnych wśród Ukraińców mieszkań spółdzielczych własnościowych. Z danych ministerstwa wynika, że Ukraińcy kupują obecnie dość skromne mieszkania o przeciętnej powierzchni 45-50 mkw., co z czasem pewnie też zacznie się zmieniać. Dziś z dużym prawdopodobieństwem możemy prognozować, że w kolejnych latach skala zakupów nieruchomości przez imigrantów będzie rosła. Działać tu może mechanizm znany z czasów, gdy to Polacy masowo wyjeżdżali w celach zarobkowych do krajów UE, zaś Ukraińcy są również przywiązani do tradycji posiadania "czterech kątów" na własność – wskazuje ekspert HRE Investments.

W tym kontekście warto zauważyć, że spora część polskiej diaspory w Wielkiej Brytanii (po 15 latach od akcesji do UE) postanowiła osiedlić się na wyspach na stałe – z danych tamtejszego urzędu statystycznego wynika, że Polacy stanowią najliczniejszą grupę cudzoziemców (około 1 mln osób), natomiast z danych rządowych wynika, że spośród 1,2 mln gospodarstw domowych osób o białym kolorze skóry, ale pochodzących spoza wysp, aż 353 tys. to właściciele nieruchomości (czyli 29 proc.). Choć dane te nie wyodrębniają Polaków, to nasi rodacy stanowią w tym gronie za pewnością liczną grupę. W tym kontekście mniej szokujące wydaje się doniesienie dziennika Daily Mail, który już w 2007 roku sugerował, że w niektórych regionach Wielkiej Brytanii Polacy stanowili 20 proc. osób chcących kupić nieruchomość. – Różnica między rynkiem nieruchomości w Polsce a wspomnianym brytyjskim sprzed kilkunastu lat jest jednak taka, że tam warunki mieszkaniowe są znacznie lepsze niż nad Wisłą – na osobę przypada tam ponad 40 mkw., podczas gdy w Polsce to obecnie trochę ponad 29 mkw. – zwraca uwage Bartosz Turek z HRE Investments.

Mieszkań w Polsce wciąż jest za mało, aby zaspokoić potrzeby mieszkaniowe ludności. Do tego zmieniający się model rodziny (częściej mieszkamy jako single, rzadziej w modelu wielopokoleniowym) jest dodatkowym czynnikiem, który powinien doprowadzić do wzrostu popytu na mieszkania. – Z raportu, który w ubiegłym roku przygotowaliśmy w ramach HRE Think Tank wraz z ONZ, wynikało, że w kraju brakuje około 2,1 mln mieszkań. Dodatkowych 600 tys. potrzebowalibyśmy do 2030 roku jedynie z tytułu rosnącej liczby gospodarstw domowych. Do tych dwóch czynników możemy jeszcze dodać trzeci w postaci masowej imigracji zarobkowej, która co prawda obecnie ma przede wszystkim charakter tymczasowy, ale w coraz większym stopniu powinien on przekształcać się w stały. Tym samym powinniśmy się spodziewać coraz większego popytu na najem, a potem zakup mieszkań przez cudzoziemców – dodaje Michał Cebula, prezes Heritage Real Estate.