Nowy plan pięcioletni

Anna Korólczyk-Lewandowska: EPP zostało wycofane z giełd w Johannesburgu i Luksemburgu. Jak bardzo pandemia i działania wojenne w Ukrainie wpłynęły na tę decyzję?

Tomasz Trzósło, prezes zarządu EPP: Kiedy dokładnie dwa lata temu dołączyłem do EPP, w branży nieruchomości handlowych bardzo wiele się działo. Najpierw na sytuację rynkową miała wpływ pandemia Covid-19, teraz wojna w Ukrainie. Mimo to udało nam się w tak pełnym wyzwań okresie przeprowadzić i zakończyć proces restrukturyzacji firmy. Decyzja ta była bezpośrednio związana z pandemią i ustawodawstwem wprowadzonym przez polski rząd, które w wyniku abolicji czynszowej dla najemców znacząco obniżyło dochody właścicieli centrów handlowych. Nasze działania związane ze zmianami w portfelu, tj. sprzedażą znaczącej części naszych aktywów, były efektem konieczności spłaty naszych zobowiązań finansowych. Musieliśmy więc albo pozyskać kapitał, albo sprzedać aktywa. Wybraliśmy tę drugą drogę. Wsparcie naszego głównego inwestora w procesie zmian portfelowych było uwarunkowane zdjęciem EPP z giełdy. Od 8 marca EPP nie jest więc spółką publiczną.

Podpisaliście umowy przedwstępne sprzedaży dwóch obiektów. Czy w planach są kolejne zmiany w portfelu posiadanych nieruchomości?

Przede wszystkim sprzedaliśmy około połowy udziałów w dwóch dużych portfelach nieruchomości, zachowując w nich resztę udziałów i aktywne zarządzanie. Dwa projekty zdecydowaliśmy się sprzedać w całości. Power Park Opole został już finalnie sprzedany. Transakcja dotycząca sprzedaży Towarowej 22 nie jest jeszcze ostatecznie zamknięta. Czekamy na wypełnienie warunków umowy przedwstępnej. Mamy nadzieję, że uda się zakończyć ten proces w ciągu najbliższych dwóch miesięcy. Wówczas ostatecznie sfinalizujemy proces reorganizacji portfela nieruchomości EPP. Nie mamy w planach dalszych sprzedaży. Jeśli jednak ktoś zwróci się do nas z atrakcyjną propozycją akwizycji, nie wykluczam, że będziemy ją rozważać.

Czy w obecnych czasach można bezpiecznie planować kolejne inwestycje, zwłaszcza handlowe, pamiętając, jak obostrzenia covidowe uderzyły w ten właśnie sektor? Czy EPP będzie realizować nowe projekty?

Rozdzieliłbym to zagadnienie na dwie osobne kategorie: budowa nowych obiektów i kupno istniejących. Realizacja nowych projektów wymaga dogłębnego zastanowienia się. W obecnych czasach inwestycje greenfield to bardzo trudny proces z ryzykami dotyczącymi wynajmu i przede wszystkim finansowania. Ewentualny potencjał dostrzegam na rynku retail parków, w mniejszych miastach, bo to projekty możliwe do pełnego wynajęcia przed rozpoczęciem budowy, czyli i do pozyskania kredytu na budowę. Jeśli chodzi o większe centra handlowe, jestem zdania, że poza wyjątkowymi przypadkami nie będą już w ogóle w najbliższym czasie budowane w Polsce.

Planujecie wobec tego iść w parki handlowe?

Nie, gdyż te projekty dotyczą raczej mniejszych miast. Pod uwagę bierzemy jedynie rozbudowę istniejących projektów, jeśli będzie to miało potencjał rynkowy. Prowadzimy właśnie rozbudowę Galerii Twierdza w Zamościu o element parku handlowego. Jeśli chodzi o zakup istniejących centrów handlowych, EPP nie ma tego w planach na 2022 rok. Chciałbym, aby po zakończeniu procesu reorganizacji, firma wróciła do dalszych zakupów gotowych projektów. Obecnie, z bieżącego kapitału, nie jesteśmy w stanie kupić nowych aktywów, więc na razie nie ma tematu.

Polityka zrównoważonego rozwoju odgrywa coraz większą rolę w biznesie i rozszerza się o kolejne działania na rzecz środowiska i społeczności. Jak ważne w planowaniu strategii na przyszłość są dla EPP zagadnienia związane z ESG?

Od dawna bardzo aktywnie pracujemy nad nową strategią ESG. Niedługo opublikujemy nasz pierwszy raport, który adresuje kwestie związane ze środowiskiem naturalnym, społeczeństwem oraz ładem korporacyjnym. Zawiera on pięcioletni plan z celami na każdy kolejny rok. Cała organizacja uczestniczyła w tworzeniu nowej strategii. Bardzo mocny akcent położyliśmy na kwestie środowiskowe oraz społeczne. Są to działania zarówno na poziomie centrali, jak i w gestii naszych aktywów. Planujemy szereg działań o charakterze prospołecznym. Znacząco poruszyliśmy chociażby kwestie aktywizacji lokalnych społeczności czy niemarnowania żywności. Wiele elementów dotyczy też naszego środowiska biznesowego. Na przykład od naszych podwykonawców również będziemy oczekiwać odpowiedzialnego podejścia. Zależy nam na przyciąganiu do naszych obiektów takich najemców, którzy stawiają na politykę zrównoważonego rozwoju.

Ile z tych działań dotyczy uchodźców z Ukrainy?

Raport ESG przygotowywaliśmy w ubiegłym roku, więc nie ma w nim wyszczególnionych działań na rzecz obywateli Ukrainy, uciekających z terenów objętych działaniami wojennymi. Mimo to EPP robi w tym obszarze naprawdę dużo. Przeznaczyliśmy znaczne środki na pomoc uchodźcom. Angażujemy się w organizację transportu i wsparcia w Zamościu i innych miastach, zakupiliśmy leki dla ukraińskiego szpitala, uczestniczymy też w tworzeniu miejsc noclegowych, włączyliśmy się w branżową akcję #Property4Ukraine, a także podjęliśmy wiele akcji wolontariackich. Ponadto pomogliśmy sprowadzić do Polski rodziny naszych pracowników i pracowników naszych podwykonawców.