Stabilizacja i nowe perspektywy w transporcie morskim

Z perspektywy rynku polskiego rok 2025 przynosi względną stabilizację w transporcie morskim, zwłaszcza w porównaniu z ostatnimi latami, gdy wahania stawek sięgały nawet dziesięciokrotności w skali roku. Na głównym kierunku importowym – z Chin – ostatnie miesiące upłynęły spokojnie, z wyjątkiem krótkiego, dwumiesięcznego okresu w czerwcu i lipcu, kiedy stawki wzrosły dwukrotnie. Przyczyną tego piku była sytuacja po drugiej stronie globu – na szlakach transpacyficznych. Administracja amerykańska ogłosiła czasowe zawieszenie wzrostu ceł na wybrane towary z Państwa Środka, co w ciągu tygodnia przełożyło się na wzrost wolumenów z Chin do USA o około 200 proc. To spowodowało spiętrzenia w głównych azjatyckich hubach, takich jak chińskie Qingdao czy porty w Azji Południowo-Wschodniej, głównie w Singapurze, a w konsekwencji przełożyło się na opóźnienia w obsłudze ładunków kierowanych do Europy. Początkowo wydawało się, że skutki będą długotrwałe, jednak rynek ustabilizował się stosunkowo szybko.

Z kolei na kierunku USA – czyli głównym kierunku eksportowym dla polskiego transportu morskiego – od dłuższego czasu utrzymuje się stabilna sytuacja. Mimo dynamicznej i zmiennej polityki celnej, notujemy stabilność zarówno cen frachtów, jak i obsługiwanych wolumenów z rynku europejskiego. Widać, że USA mimo wyzwań pozostają ważnym rynkiem dla biznesu. Firmy uważnie śledzą sytuację, ale nie podejmują gwałtownych decyzji, takich jak wycofywanie się z tego kierunku. Dotyczy to również branży automotive, szczególnie wrażliwej na zmiany w polityce celnej. W SUUS monitorujemy sytuację celną na bieżąco, wspierając klientów w odprawach, doradztwie i planowaniu strategii transportowej.

Niezależnie od sytuacji na poszczególnych kierunkach, wyzwaniem pozostają operacje w największych portach Europy Zachodniej, co przekłada się efektywność i terminowość przewozów. Kongestia w Hamburgu, Le Havre czy Rotterdamie wynika zarówno z czynników społecznych, takich jak strajki pracowników, jak i z modernizacji infrastruktury – przykładem może być niedawne, czasowe zamknięcie torów dojazdowych we wspomnianym niemieckim terminalu.

Polska jako regionalny hub dystrybucyjny

Polskie porty już dawno przekroczyły poziomy obsługiwanych wolumenów sprzed pandemii. Baltic Hub w 2024 roku osiągnął rekordowy wynik przeładunków, a dane z pierwszego półrocza 2025 wskazują, że ten rezultat zostanie poprawiony. Jednocześnie przepustowość portów zapełnia się szybciej, niż zakładano – nowy terminal T3 o mocy 3,5 mln TEU już w pierwszym roku działalności pracuje na poziomie około 80 proc. wykorzystania.

Rozwój polskich portów ma znaczenie nie tylko dla obsługi krajowego rynku, ale także dla tranzytu towarów do państw Europy Środkowej i Wschodniej, często bez dostępu do morza – Czech, Słowacji, Węgier, Austrii czy Ukrainy. Polska, jako jeden z liderów gospodarczych UE, zaczyna coraz bardziej pełnić rolę regionalnego hubu dystrybucyjnego. Porty są w tym kluczowe – jako „okna na świat” globalnego handlu. W końcu 80-90 proc. globalnej wymiany towarowej odbywa się właśnie frachtem morskim.

Aby wzmacniać tę pozycję, niezbędny jest dalszy rozwój infrastruktury – zarówno stricte portowej, jak i odwozowej – terminali przeładunkowych i linii kolejowych. Ma to kluczowe znaczenie dla skrócenia czasu transportu i zwiększenia konkurencyjności wobec portów niemieckich (które nadal przyciągają np. rynek czeski dzięki sprawnym połączeniom kolejowym) czy południowych, takich jak Koper, Triest czy Rijeka. Widać, że dzisiejsze inwestycje są planowane z myślą o całym systemie logistycznym – logistyka to system naczyń połączonych, a łańcuch dostaw nie kończy się na dostawie do portu.