Polska Regiony rządzą, a najbardziej Kraków
Biura i projekty wielofunkcyjneW pierwszej połowie roku na polskim rynku biurowym wynajęto prawie 668 tys. mkw., z czego na największe rynki regionalne przypadło ponad 330 tys. mkw. To lepszy wynik niż rok temu, pomimo że popyt na biura poza stolicą w samym drugim kwartale był o 50 proc. niższy w porównaniu do pierwszego kwartału 2020 roku.
Popyt na powierzchnie biurowe w pierwszym półroczu wzrósł o prawie 10 proc. rok do roku. Taki rezultat zawdzięczamy m.in. rynkowi krakowskiemu, na którym skupiła się jedna trzecia aktywności najemców poza Warszawą – mówi Karol Patynowski, dyrektor ds. Rynków Regionalnych, JLL.
To właśnie w Krakowie podpisana została największa umowa pierwszego półrocza na rynkach regionalnych – odnowienie umowy na 20 tys. mkw. przez ABB w Axis. Pod względem skali kontraktów zdecydowanie dominowała jednak Warszawa, gdzie z końcem czerwca sfinalizowano największą transakcję w historii polskiego rynku biurowego – umowę przednajmu PZU w Generation Park Y (46,5 tys. mkw.). Ponadto, w tym czasie DSV podpisało umowę typu sale and leaseback na 20 tys. mkw. na warszawskim Mokotowie, a Poczta Polska odnowiła najem i zdecydowała się na ekspansję w Domaniewska Office Hub (19,8 tys. mkw.).
Pomimo pandemii, kiedy to aktywność części najemców uległa osłabieniu, na rynku jest wiele firm, które kontynuują rozwój swojego biznesu. Prawie 68 proc. całkowitego, regionalnego popytu na biura w pierwszej połowie roku oraz siedem z dziesięciu największych transakcji z tego okresu, stanowiły umowy dotyczące wynajmu nowej powierzchni biurowej (w tym relokacje i ekspansje) – dodaje Karol Patynowski.
Na znaczeniu zyskują również podnajmy, jako alternatywne rozwiązanie zarówno dla najmu tradycyjnego jak i elastycznych przestrzeniami do pracy.
W pierwszym półroczu na polskim rynku biurowym do użytku oddano inwestycje o łącznej powierzchni ponad 280 tys. mkw. z czego na regiony przypadło blisko 176 tys. mkw. Łączne zasoby powierzchni biurowej to już 11,3 mln mkw., niemal po równo rozłożone między Warszawę i rynki regionalne.
Aktualnie w budowie znajduje się około 1,5 mln mkw. powierzchni biurowej, z czego 800 tys. mkw. jest realizowanych na ośmiu największych rynkach regionalnych. Najbardziej aktywni są deweloperzy w Krakowie, Katowicach, a także w Trójmieście, gdzie zasoby biurowe osiągną poziom miliona mkw. po zakończeniu wszystkich budowanych obecnie obiektów. Prace budowlane w Polsce są realizowane, jednakże terminy zakończenia niektórych budów mogą zostać przesunięte – tłumaczy Hanna Dąbrowska, analityk rynku, JLL.
Do największych ukończonych w pierwszym półroczu projektów biurowych w Polsce należą, m.in. warszawskie biurowce Varso I&II (46,6 tys. mkw., HB Reavis) oraz Chmielna 89 (25,2 tys. mkw., Cavatina Holding), Olivia Prime B w Gdańsku (25 tys. mkw., Olivia Business Center), a także czwarty budynek w ramach kompleksu High5ive (23,5 tys. mkw., Skanska Property Poland).
Aktywność inwestorów w pierwszej połowie roku utrzymała się na niezwykle wysokim poziomie, co stanowi kontynuację rekordowych wyników z ubiegłego roku. W ciągu całego półrocza sfinalizowano 22 transakcje biurowe o wartości ponad 1,3 mld euro – z czego 56 proc. przypadło na Warszawę.
W tym czasie poza Warszawą podpisano osiem umów kupna/sprzedaży o łącznej wartości około 582 mln euro. W rezultacie było to drugie w historii najlepsze pierwsze półrocze na rynkach regionalnych, ustępujące jedynie rekordowemu wynikowi z roku poprzedniego. Wśród miast regionalnych zdecydowanym liderem był Kraków. Ponadto, dużym zainteresowaniem inwestorów cieszyły się też Katowice i Wrocław – komentuje Tomasz Puch, dyrektor Działu Rynków Kapitałowych Nieruchomości Biurowych i Magazynowych, JLL.
Najbardziej spektakularnymi transakcjami regionalnymi były: sprzedaż High 5ive II (bud. 4&5) oraz zakup Equal Business Park (A, B, C) w Krakowie.
Średni poziom pustostanów w Polsce to 9 proc. W Warszawie 7,9 proc. istniejących zasobów biurowych pozostaje do wynajęcia, natomiast poza nią – 10,2 proc.. W przypadku rynków regionalnych jest to wzrost o 0,8 p.p. rok do roku i 0,7 p.p. w ujęciu kwartalnym. Najniższym współczynnikiem powierzchni niewynajętej cechują się Trójmiasto i Katowice (w obu przypadkach 6,1 proc.), a najwyższym – Poznań (14,5 proc.) oraz Łódź (13,2 proc.).
Obecnie na rynkach poza Warszawą najwyższe czynsze transakcyjne charakteryzują Kraków (13,5 – 15,5 euro za mkw. miesięcznie), a najniższe Lublin (10,5 – 11,5 euro za mkw. miesięcznie). Z kolei w przypadku stolicy stawki w najlepszych nieruchomości w szerokim centrum Warszawy wynoszą od 18 do 24 euro za mkw. miesięcznie, a poza nim do 16 euro za mkw. miesięcznie.
Inwestycje wojskowe skorzystają na cyfryzacji w budowlance
Inwestycje wojskowe skorzystają na cyfryzacji w budowlance
Multiconsult Polska
Cyfryzacja w branży budowlanej, zwłaszcza w kontekście rosnących inwestycji wojskowych, stanowi istotny element transformacji tego sektora. Tradycyjnie opierająca się na manualnych ...
Inwestycje mieszkaniowe bez miejsc parkingowych?
Inwestycje mieszkaniowe bez miejsc parkingowych?
Kancelaria Radców Prawnych K&L Legal Granat i Wspólnicy Sp.k.
W ostatnich dniach w Internecie wrze dyskusja w związku z zapowiedzią likwidacji minimalnej liczby miejsc parkingowych przy nowych realizacjach deweloperskich. Czy faktycznie mamy ...
Czy kryzys na rynku nieruchomości komercyjnych uderzy w banki w Polsce?
Czy kryzys na rynku nieruchomości komercyjnych uderzy w banki w Polsce?
Wolf Theiss
Prezes Deutsche Banku, Christian Sewing spodziewa się w tym roku się kontynuacji kryzysu rynku nieruchomości komercyjnych. W USA Moody's obniżył rating regionalnego New York Commun ...