Polska Mistrzowie finansowania poszukiwani

W oparciu o odpowiedzi udzielone przez członków PZFD w ankiecie przeprowadzonej w grudniu 2020 wiemy, że pozyskanie finansowania dla nowych inwestycji nie należało do najistotniejszych trosk deweloperów – prawie 62 proc. z 76 ankietowanych oceniło ryzyko negatywnego scenariusza w tej kwestii na bardzo małe – zwłaszcza w porównaniu z obawami o to, czy nabywcy nieruchomości otrzymają finansowanie – 69 proc. deweloperów oceniło ryzyko wystąpienia takiego zagrożenia na wysokie, a 23 proc. na bardzo wysokie.

W tej samej ankiecie zapytano jednak także o to, czy przy ubieganiu się o finansowanie nowych inwestycji dostrzegalne są nowe przeszkody i utrudnienia. Badanie doświadczeń w tym zakresie przyniosło zdecydowanie mniejszą dozę optymizmu. 36 proc. ankietowanych deweloperów nie starało się w 2020 roku o finansowanie. Spośród tych, którzy szukali środków na realizację inwestycji aż 48 proc. stwierdziło, że wymagany jest znacznie wyższy niż przed pandemią wkład własny, a 42 proc. wskazało, że dostrzega konieczność uzyskania wyższego poziomu przedsprzedaży przed uruchomieniem finansowania. Zapytaliśmy także o to, czy w związku z nowymi realiami w gospodarce banki, z którymi umowy kredytów zostały już zawarte, są gotowe do podejścia do renegocjacji warunków. Tylko 1/4 respondentów zwracała się do swojego banku z takim pytaniem, a spośród nich – tylko jednej firmie bank odmówił w ogóle podejścia do renegocjacji.

W prowadzonej obecnie ankiecie XV Rankingu Banków PZFD ponownie zapytał deweloperów o finansowanie – także ze wskazaniem konkretnych banków. Obecnie doświadczeniami po pierwszym roku pandemii podzieliło się 69 deweloperów (ankieta pozostaje jeszcze otwarta, także dla firm deweloperskich niezrzeszonych w PZFD). Z dotychczasowych odpowiedzi wynika, że prawie 30 proc. respondentów spotkało się w 2020 roku z odmową finansowania inwestycji jeszcze przed rozpatrzeniem wniosku. Informacja ta jest o tyle istotna, że taka sytuacja praktycznie nie miała miejsca w ubiegłych latach. Pytaliśmy o to w kilku pierwszych edycjach naszego corocznego Rankingu Banków, ale na przestrzeni ostatnich lat pytanie kompletnie straciło na znaczeniu – nasi respondenci nie spotykali się z odmowami przed rozpatrzeniem wniosków. Realia pandemiczne zachwiały tą pozytywną tendencją.

Jak dotąd z badania wynika także – co nie jest chyba dużym zaskoczeniem – że wydłużył się czas rozpatrywania wniosków o finansowanie. W 2019 roku wobec 48 proc. respondentów banki dokonywały tego na przestrzeni maksymalnie dwóch miesięcy, a wobec 1 na 3 deweloperów banki zdążały uporać się z tym w czasie nie dłuższym niż 1 miesiąc – był to spadek w stosunku do 2018 roku, kiedy 43 proc. deweloperów wskazało, że szybkość podejmowania decyzji dotyczącej wniosków kredytowych wynosiła w ich przypadkach nie więcej niż 1 miesiąc, ale wynik i tak był o wiele lepszy niż dotychczasowe dane za 2020 rok – wynika z nich, że prawie 39 proc. deweloperów doświadczyło czasu rozpatrywania wniosków dłuższego niż 2 i krótszego niż 3 miesiące. 29 proc. respondentów wskazało z kolei, że w ich przypadkach bank zajmował się wnioskiem ponad 3 miesiące. W kolejnym pytaniu tylko 27 proc. respondentów wskazało, że korzystali z usług tego samego banku, co w ubiegłych latach i czas rozpatrywania wniosków nie zmienił się.

Podobnie jak w poprzednim, grudniowym, badaniu uzyskano informację, że banki są ogólnie otwarte na renegocjację warunków umowy wobec dynamicznej sytuacji gospodarczej. 45 proc. deweloperów stwierdza, że banki są otwarte na rozmowy i podchodzą elastycznie do warunków zawartych umów kredytowych. 57 proc. ankietowanych uważa także, że na etapie przed podpisaniem umowy banki są otwarte na propozycje ze strony kredytobiorców.

W 2020 roku zwiększył się odsetek deweloperów, którym banki pozwalają na prowadzenie mieszkaniowego rachunku powierniczego (mrp) w innym banku niż kredytujący. W 2019 roku odsetek ten wynosił 19 wobec 25 proc. w 2018 roku – wg dotychczasowych danych w 2020 roku udało się powrócić do poziomu sprzed dwóch lat – 26 proc. deweloperów wskazało, że kredytujący bank dopuszcza możliwość posiadania mrp w innym banku.

Druga część badania dotyczy mieszkaniowych rachunków powierniczych. Jak dotąd 97 proc. odpowiedzi dotyczy otwartych mrp. Pytamy respondentów także o koszty związane z mrp. 2/3 z nich wskazało dotychczas, że całkowity koszt otwarcia mrp w banku wynosił w 2020 roku więcej niż 5000 zł. 45 proc. deweloperów wskazuje, że miesięczny koszt prowadzenia mrp w przeliczeniu na jeden lokal wynosi 100-200 zł. 25% deweloperów odpowiada natomiast, że w ich wypadku koszt ten wyniósł nie więcej niż 100 zł za lokal. Respondenci mają pozytywne doświadczenia z kontrolami zakończenia etapu przedsięwzięcia deweloperskiego w ramach mrp – 57 proc. wskazuje, że były one prowadzone w sposób nieuciążliwy i niekosztowny dla inwestora.

PZFD zaprasza do wypełnienia otwartej jeszcze ankiety XV Edycji Rankingu Banków – zarówno członków PZFD, jak i firmy niezrzeszone. Wszyscy respondenci otrzymają zaproszenie na wideokonferencję, na której zaprezentowane zostaną szczegółowe wyniki wszystkich ocenionych przez deweloperów banków. Ankieta oraz więcej informacji dostępne pod adresem: rankingbankow@pzfd.pl.