Europa Środkowo-Wschodnia Perspektywa dla Europy Środkowo-Wschodniej

Jak pokazuje raport „100 najważniejszych trendów w gospodarkach Europy Środkowo-Wschodniej”, opracowany przez centrum analityczne SpotData we współpracy ze spółką biurową Skanska, rozwiązania takie jak m.in. hybrydowy tryb pracy, telekonferencje, wirtualne wydarzenia czy nowe modele biznesowe pozwoliły na pokonanie trudności w wielu branżach. Wyraźnie widać też poprawiającą się konkurencyjność rynku CEE, w tym m.in. Polski, na tle innych krajów w Europie. Przykładowo, jeszcze w 2010 roku, tylko jedna na dziesięć bezpośrednich inwestycji zagranicznych w UE była ulokowana w tej części kontynentu, podczas gdy w 2020 roku udział ten wzrósł do 15 proc. Odzwierciedla to rosnące znaczenie regionu w międzynarodowych łańcuchach wartości, zarówno w przemyśle, jak i usługach biznesowych.

Obserwujemy trendy i przemiany biznesowe, które będą kształtować przyszłość całego regionu. Po analizach i dyskusjach z różnymi interesariuszami jesteśmy przekonani, że Europa Środkowo-Wschodnia ma przed sobą świetlaną przyszłość i jest dobrym miejscem do inwestowania – przekonuje Katarzyna Zawodna-Bijoch, prezeska i CEO spółki biurowej Skanska w regionie CEE.

Większość państw z regionu CEE nie odczuła kryzysu ekonomicznego tak mocno, jak inne kraje europejskie, a nawet poradziła sobie od nich lepiej pod względem gospodarczym – podkreśla Ignacy Morawski, założyciel serwisu SpotData.

Autorzy raportu wyróżnili główne tendencje rynkowe, które będą napędzać dalszy rozwój państw z regionu Europy Środkowo-Wschodniej. Analiza objęła między innymi Polskę, Rumunię, Czechy, Węgry i Słowację.

Długoterminowe koszty pandemii Covid-19 w Europie Środkowo-Wschodniej będą niższe aniżeli średnia w ujęciu globalnym. Większość państw z tego regionu, w tym Polska, uniknęły głębokiej recesji i osiągnęły lepsze wyniki gospodarcze w porównaniu do pozostałych krajów Unii Europejskiej.

Można spodziewać się rosnącej inflacji w CEE, a ograniczenie presji cenowej będzie stanowiło wyzwanie dla banków centralnych. Od wybuchu pandemii, ceny w regionie CEE rosły szybciej niż w całej UE. Koronawirus zmusił banki centralne Europy Środkowo-Wschodniej do poluzowania polityki pieniężnej. Będą one teraz musiały zwrócić większą uwagę na lokalne ryzyka inflacyjne. Największe ryzyko dotyczy Polski oraz Węgier, które choć już teraz mają najwyższe wskaźniki inflacji w całej UE, wciąż pozostają w trendzie wzrostowym.

Polska od lat jest w trakcie dużych zmian w strukturze zatrudnienia. Rośnie liczba pracowników biurowych, nie tylko w sektorze usługowym, ale również przemysłowym. W Polsce wskaźnik ten urósł aż o 36 proc. – najwięcej w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Dla porównania, w przypadku pracowników fizycznych zatrudnienie wzrosło o 2 proc.

Główne inwestycje zagraniczne w regionie CEE dotyczą obszaru finansów, usług biznesowych i technologii oraz – w następnej kolejności – sektora produkcyjnego. Polska to dobry przykład w kontekście struktury inwestycji zagranicznych w regionie. Większość inwestycji dotyczy sektora KIS (usług opartych na wiedzy) – w ciągu następnych dziesięciu lat spodziewany jest wzrost takich inwestycji.

Według danych ABSL, ponad 77 proc. centrów biznesowych w Polsce planowało zwiększyć zatrudnienie w 2020 roku. Mimo wybuchu pandemii, finalnie tylko nieznacznie ograniczyły one swoje plany. Co więcej, firmy chciały rozszerzyć swoją obecność w Polsce – te, które prowadziły już działalność w kraju, miały w planach otworzenie w pierwszej połowie 2020 roku ponad 78 nowych centrów biznesowych.

Wzrost usług biznesowych w regionie CEE jest jednym z najsilniejszych na całym świecie. Dobrym przykładem są Polska i Rumunia, które w latach 2005-2019 odnotowały wzrost w zakresie eksportu usług biznesowych na poziomie 500 proc. Dzieje się tak m.in. ze względu na stosunkowo niższe koszty siły roboczej oraz postęp w zakresie technologii telekomunikacyjnej. Co więcej, według Kearney Global Services Locations, Polska jest najbardziej atrakcyjnym miejscem w regionie dla usług nearshoringowych. Jest to szczególnie widoczne w branży IT i sektorze usług biznesowych – według danych ABSL w 2020 roku w sektorze usług biznesowych było zatrudnionych 340 tys. osób, co oznacza prawie siedmiokrotny wzrost w odniesieniu do 2008 roku.

Wartość transakcji inwestycyjnych na rynku nieruchomości w Polsce wyniosła 5,6 mld euro, co oznacza 30 proc. spadek w stosunku do rekordowego wyniku z 2019 roku. Jednak w dalszym ciągu był to trzeci najlepszy wynik w historii.