Polska Silna Wola deweloperów

Zachodnie Centrum przyciąga najemców i deweloperów. Ogromnym atutem tych terenów jest bezpośrednie sąsiedztwo centrum oraz świetne skomunikowanie dzielnicy dzięki linii metra, liniom tramwajowym i licznym połączeniom autobusowym. Ponadto, po okresie pracy na home office, chcąc zachęcić do pracy w biurze, organizacje wybierają atrakcyjne budynki. Chcą, żeby ich siedziby były przyjazne, różnorodne i ciekawe.

Tego między innymi szukają i to znajdują na Woli, która rozwija się w sposób zrównoważony oraz bliski koncepcji 15-minutowego miasta, gdzie biurowce są częścią całości, a nie budowlami zamkniętymi za strzeżoną bramą. Niektóre z tych projektów, jak Fabryka Norblina czy Browary Warszawskie, funkcjonują podobnie do małych niezależnych miasteczek. W Fabryce Norblina, obok 40 tys. mkw. powierzchni biurowej klasy A, znajdują się sklepy, restauracje, kawiarnie, butikowe kino i ekologiczny bazar, a nawet muzeum. W ofercie Browarów Warszawskich są również apartamenty, mieszkania, mieszkania typu PRS oraz penthouse'y – wylicza Joanna Bartosiewicz.

Jednym z ważniejszych momentów dla rozwoju biurowej Woli było oddanie do użytku pierwszego etapu II linii metra (2015 rok) oraz jego rozbudowa o kolejne stacje. Jak wynika z analiz firmy Newmark Polska, od 2014 roku zasoby biurowe w strefie Zachodnie Centrum (definiowanej jako przestrzeń między Al. Jana Pawła II/ul. Chałubińskiego, Al. Solidarności oraz ulicami Koszykową i Karolkową) powiększyły się o 145 proc. Najwięcej, bo prawie 230 tys. metrów biurowych powstało tutaj w roku 2020. Wtedy właśnie na rynku pojawiły się: Mennica Legacy Tower (wieża), The Warsaw Hub, Chmielna 89 czy Browary Warszawskie (dwa z trzech budynków biurowych).

Obecnie na Woli znajduje się 1 mln 110 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej, z czego najwięcej, bo prawie 477 tys. mkw., w okolicy Ronda Daszyńskiego. Zachodnie Centrum, podobnie, jak cała stolica, w ostatnim roku również odnotowało mniejszą aktywność deweloperów. Od stycznia w dzielnicy nie został oddany żaden nowy biurowiec. Bardzo dużo powierzchni, bo aż 163,8 tys. mkw. znajduje się za to w trakcie realizacji.

To prawie 60 proc. wszystkich biur powstających aktualnie w stolicy. Wola jest jednym z najszybciej rozwijających się centrów biznesowych w Warszawie, gdzie obecni są wszyscy najwięksi deweloperzy. Jako pierwszy, jeszcze w tym roku na rynek trafi biurowiec Studio B (16,2 tys. mkw.), budowany przez Skanskę, natomiast większość powstającej powierzchni planowana jest do oddania na przełomie 2024 i 2025 roku – wyjaśnia Joanna Bartosiewicz.

Jedną z bardziej wyczekiwanych inwestycji w dzielnicy, jest biurowiec The Bridge, budowany u zbiegu ulic Towarowej i Grzybowskiej, w pobliżu Placu Europejskiego. Na 42 piętrach powstaje tam 47 tys. mkw. powierzchni biurowej. Deweloper Ghelamco planuje oddanie budynku w pierwszym kwartale 2025 roku. Najemców interesuje również kompleks Towarowa 22, realizowany przez AFI Europe oraz Echo Investment. To projekt biurowo-mieszkaniowo-usługowy, powstający w kwartale pomiędzy ul. Towarową, Pańską i Miedzianą. Będzie budowany etapami, a pierwsze budynki – jeden mieszkalny i jeden biurowy – również planowane są na rok 2025. Wśród pozostałych realizowanych obecnie warto wymienić też: kolejne biurowce (D i E) w ramach kompleksu Lixa (łącznie 28,5 tys. mkw.), The Form (26 tys. mkw.) oraz Vibe 1 (15 tys. mkw.). Natomiast tuż przy strefie biurowej Zachodnie Centrum Strabag Real Estate buduje swój flagowy projekt biurowy: Upper One (36 tys. mkw.), który powstaje w miejscu wyburzonego Atrium International.

Kolejne drapacze chmur rosną przy rondzie Daszyńskiego i dalej na zachód, a mieszkańcy stolicy pytają, czy nie powtórzy się sytuacja ze Służewca, gdzie w ciągu dnia nie można było przejechać przez korki, a po godz. 18 i w weekendy dzielnica zamierała i gasły światła.
Analitycy z Newmark Polska zapewniają jednak, że i samorząd, i deweloperzy już jakiś czas temu odrobili tę lekcję.

Budynki powstające w Zachodnim Centrum są nie tylko wielofunkcyjne, ale również projektowane w taki sposób, żeby ludzie chcieli tam przychodzić, korzystać z kawiarni, restauracji, usług czy po prostu miejsc do wypoczynku. Równolegle z biurami, kulturą i handlem, rozwija się tutaj też część mieszkaniowa – opowiada Joanna Bartosiewicz.

W nowoczesnym mieście trudno mówić o zabudowie komercyjnej w oderwaniu od otoczenia. Myślenie tylko o jednym rodzaju zabudowy sprawia, że nawet najlepszy projekt może być szkodliwy, właśnie poprzez jego osobność. Dlatego tak wielką uwagę przywiązujemy do tego, żeby Wola zabudowywana była w sposób zróżnicowany, a korzystający z wielkiego potencjału dzielnicy inwestorzy, przyczyniali się do jej rozwoju – dodaje Krzysztof Strzałkowski, burmistrz Woli.

Bliskość centrum oraz wysokiej jakości budynki powstające w okolicy sprawiają, że cały czas rośnie również prestiż biurowej Woli. Dzielnica nie jest już tańszą alternatywą, jak jeszcze osiem czy 10 lat temu. Stawki wywoławcze w strefie Zachodnie Centrum wynoszą do około 27 euro za mkw. miesięcznie. Najdrożej trzeba zapłacić w okolicach Ronda Daszyńskiego. Najemców to jednak nie zniechęca. Wiele firm relokuje się tutaj z innych dzielnic, np. Służewca Przemysłowego. Największym zainteresowaniem cieszą się biura przy Rondzie Daszyńskiego, gdzie pustostany utrzymują się na bardzo niskim poziomie – 4 proc. Dla porównania w całej dzielnicy wakat wynosi 7,7 proc., a średnio w Warszawie 11,4 proc.

Organizacje, wbrew pozorom, wcale nie szukają biura tam, gdzie jest najtaniej. Firmy oczywiście liczą pieniądze i optymalizują koszty, czego konsekwencją bardzo często jest zmniejszenie powierzchni najmu oraz zadbanie o odpowiednie zapisy dotyczące opłat eksploatacyjnych, ale nie tańsza lokalizacja. Firmy chcą rozwijać się w ciekawych miejscach i nowoczesnych budynkach, spełniających wymogi ESG. Pod tym względem Wola też wyróżnia się na tle miasta. Ponad 85 proc. istniejących w tej strefie zasobów posiada ekologiczne certyfikaty BREEAM albo LEED, na różnych poziomach, co przekłada się na prawie 950 tys. mkw. powierzchni. Tym samym dzielnica posiada największy udział procentowy powierzchni, jak i liczbę zielonych biurowych metrów w Warszawie – informuje Joanna Bartosiewicz.

Analitycy z Newmarka spodziewają się kolejnych relokacji na Wolę.

Wybór biura to strategiczna decyzja dla rozwoju firmy. W pierwszych sześciu miesiącach tego roku organizacje wynajęły na Woli w sumie 69,4 tys. mkw., z czego około 40 proc. to relokacje (zarówno wewnątrz, jak i do strefy). Kontrakty podpisały firmy reprezentujące różne sektory, m.in. farmaceutyczny, finansowy, bankowy, IT, nowoczesnych usług dla biznesu, duże kancelarie prawne i towarzystwa ubezpieczeniowe. W dzielnicy chcą rozwijać się także biura serwisowane, których powierzchnie cieszą się tutaj ogromną popularnością – wylicza Joanna Bartosiewicz.

Od początku tego roku największe umowy najmu w nowych istniejących i budowanych budynkach podpisały firmy: Unum Życie w Studio B (5,2 tys. mkw.), Sanofi Aventis w budynku Lixa E (3,2 tys. mkw.) czy operator biur coworkingowych Omni Office w Warsaw Unit (3,2 tys. mkw.). Organizacje, które wybrały Wolę już wiele lat temu, zwykle zostają – wybierając nowszy budynek w sąsiedztwie albo renegocjując kontrakt w dotychczasowej lokalizacji. W tym roku największe renegocjacje należą do firm Accenture (8,8 tys. mkw.) oraz Six Global Services (2,6 tys. mkw.) – obydwie odnowiły swoje umowy w Proximo II – i poufnego najemcy z sektora usług dla biznesu w budynku Warsaw Spire A (5950 mkw.).

Dostarczając nową jakość, dopasowaną do potrzeb pracowników i wymagań najemców, Wola ma szansę na dalszy rozwój i wzrosty na rynku powierzchni biurowych. Kierunek, w którym rozwija się dzielnica, wpisuje się w najnowsze trendy, takie jak: ekologia, współdzielenie, łączenie oraz dbanie o różnorodność. Analizując dostępność działek oraz planowane projekty, widzimy, że biurowo dzielnica będzie rozbudowywała się w stronę Ronda Zawiszy oraz ulicy Kasprzaka – podsumowuje Joanna Bartosiewicz.