Obliczanie śladu węglowego wyzwaniem dla branży

Wiele firm mierzy się ze sporym wyzwaniem, jakie dane ma zbierać i brać pod uwagę, żeby wykazać ślad węglowy. W niejednym przypadku – zwłaszcza w cyklu całego procesu budowy – sprawa nie jest oczywista. Brakuje nam standaryzacji i jednego przyjętego modelu. Liczenie śladu węglowego w branży nieruchomości jest złożonym procesem, na który wpływ ma wiele czynników, jak choćby kompleksowość danych wyjściowych, różnorodność źródeł emisji, dynamika użytkowania czy wyzwania techniczne.

Chyba nie zawsze zdajemy sobie w pełni sprawę, że precyzyjne obliczenie śladu węglowego wymaga zgromadzenia ogromnej ilości danych z całego cyklu życia budynku. Trzeba uwzględnić nie tylko emisje związane z bieżącym funkcjonowaniem obiektu, ale także te powstałe podczas produkcji materiałów budowlanych, transportu, budowy, a także przyszłej rozbiórki. I tu mamy jedno z większych wyzwań, bo pozyskanie kompletnych i wiarygodnych danych często graniczy z misją niemożliwą.

Do tego dochodzi także fakt, że w przypadku nieruchomości mamy do czynienia z wieloma źródłami emisji dwutlenku węgla. Obejmują one zużycie energii na ogrzewanie i chłodzenie, oświetlenie, działanie wind i innych systemów, ale także emisje związane z gospodarowaniem odpadami czy zużyciem wody. To kolejne wyzwanie, bo każde z tych źródeł wymaga osobnego podejścia i metodologii liczenia.

Brak standaryzacji i wyzwania techniczne

Także sposób wykorzystania budynku może się znacząco zmieniać w czasie. Zmienia się liczba użytkowników, godziny funkcjonowania, wprowadzane są nowe technologie i modernizacje. Wszystko to wpływa na poziom emisji i wymaga ciągłej aktualizacji wyliczeń. Sprawę dodatków komplikuje to, że mimo rosnącej świadomości znaczenia śladu węglowego wciąż brakuje jednolitych, powszechnie przyjętych standardów jego liczenia w sektorze nieruchomości. Różne organizacje i kraje stosują odmienne podejścia, co utrudnia porównywanie wyników i wprowadza chaos metodologiczny. Do wyzwań technicznych zalicza z kolei to, że dokładne pomiary zużycia energii i innych zasobów wymagają zaawansowanych systemów monitoringu i odpowiedniej infrastruktury pomiarowej. Nie wszystkie budynki, szczególnie starsze, są wyposażone w takie rozwiązania, co może prowadzić do niedokładności w obliczeniach.

Tu także dochodzimy do kolejnego krytycznego punktu: kosztów i kompetencji. Trzeba mieć świadomość, że proces liczenia śladu węglowego wymaga znaczących nakładów finansowych oraz specjalistycznej wiedzy. Potrzebni są eksperci rozumiejący zarówno aspekty techniczne budynków, jak i metodologię liczenia emisji.

Prognozowanie przyszłych emisji

Szczególnie trudne jest również oszacowanie przyszłych emisji w całym cyklu życia budynku. Wymaga to przyjęcia wielu założeń dotyczących przyszłego wykorzystania obiektu, rozwoju technologii, zmian w miksie energetycznym czy regulacjach prawnych. Podobnie weryfikacja poprawności obliczeń śladu węglowego staje się skomplikowana ze względu na złożoność procesu i mnogość zmiennych. Być może brakuje niezależnych instytucji mogących potwierdzić wiarygodność przedstawianych wyników? A może przyjęcie jednego standardu sprawę by znacząco uprościło?

Możemy jednak powiedzieć, że w przypadku świadomie realizowanych inwestycjach liczymy ślad węglowy bardzo precyzyjnie. Ważna jest dla nas wówczas nie tylko łączna suma emisji bezpośrednich i pośrednich gazów cieplarnianych, ale także ilość energii oraz wody zużywanych w danej firmie, proces zarządzania emisjami, proces zarządzania zasobami wodnymi czy nawet opis polityk monitorowania i minimalizowania wpływu firmy na bioróżnorodność. Przy nowych budynkach możemy to określić, wyliczyć szczegółowo, dodając do projektu architektonicznego taki rodzaj rozwiązań, który podniesie wartość tej inwestycji w długim okresie funkcjonowania. Ale także w budynkach, w których odbywa się modernizacja czy w projektach powstających na terenach poprzemysłowych, możemy zaproponować takie rozwiązania, które wspierać będą strategie dekarbonizacji i minimalizować wpływ na zmiany klimatyczne.