AI kluczowym graczem
PrawoOtwartość na innowacje w obszarze technologii AI oraz podążanie za trendem przekształcania budynków „analogowych” w „inteligentne” to nie tylko strategia. Zaawansowane rozwiązania oparte na sztucznej inteligencji zaczynają towarzyszyć wszelkim etapom procesu inwestycyjnego, począwszy od koncepcji i oceny opłacalności danego przedsięwzięcia poprzez proces analizy due diligence, a następnie etap operacyjny. Skokowy wzrost oczekiwań uczestników rynku nieruchomości zderza się jednak z szeregiem wyzwań, jakie niesie ze sobą potencjał sztucznej inteligencji.
AI w centrum zainteresowania
Generative AI to rodzaj sztucznej inteligencji, która przy wykorzystaniu zaawansowanych modeli uczenia maszynowego oraz w oparciu o określone zasoby danych może generować różnego rodzaju treści, takie jak tekst, obrazy czy inne media. Technologia informacyjna od lat towarzyszy kształtowaniu rozwiązań w sektorze nieruchomości, usprawniając komercjalizację czy zarządzanie portfelem aktywów.
Obecnie dzięki zaawansowanym algorytmom można coraz dokładniej przewidywać trendy rynkowe, tworzyć wizualizacje o niebywałej precyzji, zwiększać tempo procesów decyzyjnych czy też poziom świadczonych usług. Analiza potencjału budowlanego nieruchomości w oparciu o technologię AI pozwala na przedstawienie optymalnych wariantów projektowych w oparciu o pożądane parametry inwestycji, zgodne z prawem lokalnym, przepisami budowlanymi i wymaganiami inwestorów, z uwzględnieniem oszacowania prognozowanych kosztów i przychodów.
Technologia AI otwiera szerokie możliwości w obszarze analizy zachowań użytkowników obiektu komercyjnego oraz wpisuje się w cele ESG, przekładając się na poprawę efektywności energetycznej, komfort, bezpieczeństwo i wygodę użytkowników. Przetwarzanie danych ze źródeł takich, jak kamery monitoringu, system kontroli dostępu czy czujniki ruchu pozwala optymalizować poziom oświetlenia, temperatury czy układ przestrzenny budynku, w tym identyfikować zapotrzebowanie na reorganizację określonych przestrzeni lub wspomóc minimalizowanie przestojów poprzez proaktywne reagowanie na potencjalne zużycie sprzętów.
Coraz bardziej zaawansowane rozwiązania proptech stymulują uczestników rynku sektora nieruchomości do wdrażania kolejnych innowacyjnych rozwiązań, a co za tym idzie do zwielokrotnienia nakładów w tym obszarze. Proces mógłby postępować szybciej, jednak hamuje go brak dostępu do większej liczby danych, które nie mogą być odpowiednio udostępnione i przetwarzane publicznie m.in. ze względu na niewystarczającą ich digitalizację, ograniczenia regulacyjne lub wrażliwość takich danych.
Szanse i ryzyka dla biznesu
W kontrze do kreatywnego wykorzystania technologii AI – która z pewnością pozwoli uwolnić zasoby czasowe poświęcane powtarzalnym czy manualnym czynnościom oraz usprawni codzienną pracę najemców, zarządców czy deweloperów – stoją liczne wyzwania etyczne oraz praktyczne, które niesie ze sobą technologia informacyjna. Przedstawiciele branży AI podkreślają, że zagrożenia płynące z korzystania z AI wymagają, aby wyraźnie definiować, które narzędzia mają być odpowiedzialne za generowanie podpowiedzi, a którym narzędziom zostanie pozostawiony automatyzm bezpośredniego działania. Brak zdolności AI do odróżnienia prawdy od kłamstwa, dostrzeżenia intencji czy kontekstu danej sytuacji, a także fenomen uzupełniania luk informacyjnych samodzielnie tworzonymi fikcyjnymi treściami (które następnie są wykorzystywane w dalszych procesach) sprawiają, że nadzór to kluczowy krok dla zapewnienia bezpieczeństwa i kontroli.
Niezależnie od szeregu ryzyk towarzyszących digitalizacji, bilans korzyści płynących z wdrażania rozwiązań opartych na AI powoduje, że jest to proces nieodwracalny. Jak wskazują przedstawiciele jednego z polskich startupów działających w sektorze proptech, obecnie rozwinięte technologie umożliwiają analizę wybranych aktywów przez pryzmat tysięcy danych, co pozwala m.in. na przeprowadzenie wyceny budynku biurowego w niespełna pół minuty.
Wyzwania regulacyjne
Horyzont wyzwań związanych z korzystaniem z technologii generative AI jest bardzo szeroki i obejmuje m.in. zagadnienia w obszarze odpowiedzialności, ochrony danych osobowych czy tajemnicy przedsiębiorstwa. W czerwcu 2023 roku Parlament Europejski przyjął stanowisko w sprawie projektu rozporządzenia tzw. AI Act, który będzie regulował określone aspekty korzystania z technologii sztucznej inteligencji, w tym w szczególności obowiązki dostawców, importerów czy dystrybutorów technologii AI. W przypadku uzgodnienia i przyjęcia finalnego brzmienia, ww. unijny akt będzie miał zastosowanie bez konieczności dalszej implementacji do porządków prawnych państw członkowskich UE. Równolegle do dyskusji nad AI Act toczą się prace nad dyrektywą w sprawie pozaumownej odpowiedzialności cywilnej za sztuczną inteligencję, która ma wzmocnić ochronę prawną poszkodowanych działaniem sztucznej inteligencji.
Zgodnie z przyjętym przez Komisję Europejską zaleceniem z dnia 3 października 2023 r., obszar technologii sztucznej inteligencji został wskazany jako jeden z dziesięciu obszarów technologii krytycznych dla bezpieczeństwa gospodarczego UE, który ma zostać poddany dalszej ocenie we współpracy z państwami członkowskimi. W niedalekiej przyszłości można zatem przewidywać dalszą aktywność regulacyjną organów unijnych adresujących ryzyka i obowiązki związane z wdrażaniem technologii AI.
Obserwując aktywnie, ale wciąż z dystansem
Wysokie koszty implementacji AI stanowią ograniczenie dla pełnego wykorzystania potencjału tej technologii w branży nieruchomości komercyjnych. Krótkowzroczna perspektywa będzie dominować zwłaszcza w przypadku starzejących się zasobów nieruchomości, gdzie koszty nakładów na innowacyjność mogą nie przełożyć się na oczekiwany wzrost przychodów. Mając jednak na uwadze, że automatyzacja procesów z użyciem generatywnej sztucznej inteligencji będzie postępować w coraz szybszym tempie, aktywna obserwacja trendów bez rozważnej strategii finansowej oraz stopniowej implementacji określonych rozwiązań do własnego modelu biznesowego może okazać się niewystarczająca. Wdrażanie technologii AI z pewnością przełoży się na zmianę modelu pracy oraz ewolucję ról uczestników rynku nieruchomości, w tym architektów, deweloperów, zarządców, doradców technicznych, prawnych czy komercyjnych. Mimo obaw, że AI w dłuższym horyzoncie czasowym zastąpi niektóre z tych funkcji – coraz głośniej mówi się o tym, że najbardziej efektywne będzie współdziałanie sztucznej inteligencji z zasobami ludzkimi. Kluczowa w osiągnięciu celów transformacji cyfrowej pozostanie też strategia zarządzania danymi, ich digitalizacja oraz podejście do transparentności i bezpieczeństwa danych.
***
O Baker McKenzie
Biuro w Polsce, otwarte w 1992 roku, zatrudnia obecnie ponad 160 prawników i doradców podatkowych. Warszawska kancelaria świadczy usługi prawne zarówno na rzecz korporacji międzynarodowych, jak i lokalnych przedsiębiorstw. Zakres usług Baker McKenzie obejmuje kompleksowe doradztwo prawne i podatkowe w niemal wszystkich dziedzinach prawa gospodarczego.