Trudny rok sukcesów
Pół miesiąca przed Bożym Narodzeniem nie ma czasu na podsumowanie kończącego się roku. Wcześniej – jeszcze końca roku nie widać. W czasie świąt za bardzo jesteśmy zajęci pilnowaniem, by dzieciaki nie właziły na choinkę, pies nie pogryzł świętego Mikołaja, ciocia nie zalała się kompotem, a teściowa nie połknęła ości. Potem sylwester i ciężki Nowy Rok. Więc spoglądamy wstecz dopiero dziś
Emil Górecki
Co w 2008 roku było najważniejszym wydarzeniem rynku nieruchomości w Polsce? Dla nas – firmy Eurobuild – udany debiut na rynku Europy Środkowej i Wschodniej oraz narodziny naszego najmłodszego dziecka, czyli portalu rekrutacyjnego EuroJobscee.com. A dla naszych partnerów w Polsce? Zapytałem ich o to. Choć bez wątpienia najbardziej na rynek wpłynął kryzys, to odpowiedzi były raczej optymistyczne.
Agenci gratulują sobie dobrych wyników i ekspansji w minionym roku. King Sturge otworzył biuro w Katowicach, a Colliers aż dwa – w Krakowie i Wrocławiu. CB Richard Ellis cieszy się z najlepszego w swej historii wyniku finansowego oraz z zatrudnienia 25 osób, a DTZ – ze zdobytego po raz pierwszy tytułu Best Real Estate Agency. Cushman&Wakefield za powód do dumy poczytuje sobie wynajęcie bankowi Pekao 39 tys. mkw. biur w kompleksie Lipowy Office Park.
Własne sukcesy jednym tchem wymieniają także deweloperzy. ECE nie kryje zadowolenia z otrzymanych wyróżnień Międzynarodowej Rady Centrów Handlowych dla Galerii Krakowskiej i Bałtyckiej oraz nagrody Merit Award dla Galerii Krakowskiej. Apsys raduje się z sukcesów nie tylko swoich obiektów. Za wydarzenie zeszłych 12 miesięcy uznał przyznanie 4 z 5 nagród ICSC polskim centrom handlowym oraz dostrzeżenie 10 kampanii reklamowych centrów handlowych w konkursie Solal Marketing. Choć otwarcie tego nie mówią, to i tak na pewno najbardziej dumni są z nagród Gold Solal dla zarządzanych przez nich centrów handlowych Janki i Manufaktura. Szefom Multi Development jeszcze do dziś szumią w głowach bombelki szampana po niedawnym otwarciu Forum Koszalin, które jest sukcesem minionego roku. Natomiast Echo Investment w 2008 roku rozpoczęło rozbudowę największego ze swoich dotychczasowych projektów, Galerii Echo w swoim mateczniku, w Kielcach.
Dla Jones Lang LaSalle miniony rok upłynął pod znakiem zmian. Nie tylko generalnie, na rynku, ale także – wewnątrz firmy. Nowy jest wszak szef firmy w Polsce – John Duckworth. Swoje stanowisko zmienił też Tomasz Trzósło, dziś szef Działu Rynków Kapitałowych na Europę Środkową i Wschodnią.
Dla innych graczy tego rynku, największe stygmaty zeszłego sezonu mają charakter ogólnobranżowy. Chodzi o uznanie przez Trybunał Konstytucyjny ustawy o wielkopowierzchniowych obiektach handlowych za sprzeczną z konstytucją. Przysporzyło to radości chyba każdemu deweloperowi, a Neinver i ECE uznały ten werdykt za branżowy hit roku.
Optymistycznie w przeszłość patrzą też Kristensen Group, zacierając ręce z powodu ożywienia na rynku nieruchomości wakacyjnych, Griffin Real Estate – bo umocnił swoją pozycję na polskim rynku, a AIB Polonia Property Found – bo rynek jest ciągle relatywnie atrakcyjny.
Do beczki miodu trzeba jednak dodać także łyżkę dziegciu. Według Józefa Wojciechowskiego, szefa J.W. Construction, w minionym roku branża „zawdzięcza” ją Komisji Nadzoru Finansowego, która zarekomendowała bankom wymóg 30 proc. wkładu własnego klientów przy kredytach hipotecznych. Ostatecznie pomysł nie został zrealizowany, ale – jak uważa szef spółki – miał wpływ na wprowadzenie przez banki ograniczeń. W tym samym czasie, za najważniejsze wydarzenie Polska Federacja Rynku Nieruchomości uznała wejście w życie nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami, która zwolniła pośredników i zarządców nieruchomości z obowiązku zdawania egzaminu licencyjnego.
Choć 2009 rok nie zapowiada się bardzo pomyślnie, to witamy go z optymizmem. Niech przyniesie wszystkim wiele ciekawych szans, które będziemy umieli wykorzystać. ν
