Dzieje się na rynku biurowym
Biura i projekty wielofunkcyjneW pierwszym półroczu 2019 roku w Polsce podpisano umowy najmu na ponad 710 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej. Blisko 306 tys. mkw. przypadło na główne rynki poza Warszawą, z czego 44 proc. stanowiły kontrakty w Krakowie, 15 proc. we Wrocławiu, a 11 proc. w Trójmieście. Do największych transakcji zawartych w pierwszej połowie 2019 roku na głównych rynkach regionalnych należą: umowa przednajmu Sabre na blisko 16 tys. mkw. w Tischnera Office w Krakowie, odnowienie umowy na 11,2 tys. mkw. przez Akamai w Vinci Office w Krakowie oraz odnowienie umowy i ekspansja firmy Nordea w Olivia Star w Gdańsku na 10,8 tys. mkw.
– Dobry klimat gospodarczy w Polsce przekłada się na ambitne plany inwestycyjne firm, co z kolei znajduje odzwierciedlenie w dynamice rozwoju rynku biurowego. Bardzo dobry wynik po stronie popytu jest po raz kolejny zasługą sektora nowoczesnych usług biznesowych, który w pierwszej połowie 2019 roku odpowiadał za 43 proc. wynajętej powierzchni biurowej poza Warszawą. Warto podkreślić również zmiany w strukturze popytu na rynkach regionalnych. W pierwszych sześciu miesiącach roku blisko 40 proc. całkowitej wartości transakcji, czyli 116,5 tys. mkw., stanowiły przednajmy, co jest zbliżone do wyniku z całego 2018 roku – mówi Karol Patynowski, dyrektor ds. rynków regionalnych, JLL.
Największą umową najmu w pierwszym półroczu w całej Polsce zawarł Getin Bank. Firma wynajęła 18,5 tys. mkw. w stołecznym biurowcu The Warsaw Hub. W analizowanym okresie w stolicy dominowali najemcy z sektora finansowego i ubezpieczeniowego.
Rośnie segment elastycznych powierzchni do pracy i nie dotyczy to tylko Warszawy. W pierwszej połowie 2019 roku blisko 20,9 tys. mkw. (z czego aż 12,9 tys. mkw. w samym Krakowie) na rynkach poza Warszawą wynajęły tzw. „flexy” – wynik ten stanowi 87 proc. całkowitej ilości z ubiegłego roku. W tym czasie największą aktywnością wykazały się takie firmy, jak Rise (9,2 tys. mkw. w czterech umowach) oraz New Work (6,9 tys. mkw. w dwóch transakcjach).
Deweloperzy są bardzo aktywni na terenie całego kraju, co znajduje swoje odzwierciedlenie po stronie wciąż rosnącej podaży nie tylko w Warszawie, ale również na rynkach regionalnych, na których w ciągu I półrocza pozwolenie na użytkowanie uzyskały 32 budynki o łącznej powierzchni ponad 240 tys. mkw.
– Na koniec pierwszego półrocza 2019 całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej przekroczyły 10,8 mln mkw., stosunkowo równomiernie rozkładając się pomiędzy Warszawę a główne rynki poza nią – odpowiednio 5,5 i 5,3 mln mkw. Kolejne 1,6 mln mkw. biur jest obecnie w budowie, z czego ok. 780 tys. mkw. przypada na Warszawę, a 800 000 mkw. poza nią – mówi Łukasz Dziedzic, starszy konsultant w dziale badań rynku i doradztwa, JLL.
Największe ukończone inwestycje w pierwszej połowie roku to pięć budynków Business Garden (Vastint, Poznań) oraz Nowy Rynek B (Skanska Property Poland, Poznań), Brama Miasta B (Skanska Property Poland, Łódź), a także V.Offices (AFI Europe, Kraków), Moje Miejsce B1 (Echo Investment, Warszawa) oraz Spark B (Skanska Property Poland, Warszawa).
Średni poziom pustostanów w Polsce to 9 proc., co oznacza nieznaczny spadek w porównaniu do pierwszego kwartału tego roku. W Warszawie 8,5 proc. istniejących zasobów biurowych pozostaje do wynajęcia, a w głównych miastach regionalnych – 9,4 proc. Na pięciu głównych rynkach w Polsce odnotowano spadki współczynnika niewynajętej powierzchni rok do roku. Największe z nich dotyczyły: Lublina (-9,1 p.p.), Katowic (-3,4 p.p.) i Szczecina (-1,6 p.p). Największy wzrost wskaźnika miał miejsce w Poznaniu (4,4 p.p.) oraz Łodzi (3,5 p.p.).
W związku z rosnącymi kosztami budowy (zarówno materiałów jak i pracy) odnotowano wzrosty czynszów na niektórych rynkach biurowych w Polsce. W pierwszej połowie 2019 r. zmiany stawek zauważono w: Krakowie (stawki na poziomie 13,5-15,5 euro / mkw. / miesiąc), Katowicach (13,6-14,5 euro / mkw. / miesiąc), Poznaniu (13,6-15 euro / mkw. / miesiąc), Łodzi (12- 14 euro / mkw. / miesiąc) i Wrocławiu (13,5-14,8 euro / mkw. / miesiąc). Obecnie najwyższe czynsze transakcyjne charakteryzują Kraków (13,5 – 15,5 euro / mkw. / miesiąc).
Z kolei w szerokim centrum Warszawy czynsze dla najlepszych nieruchomości wynoszą od 17 do 24 euro za mkw. miesięcznie, a poza nim od 11 do 15 euro za mkw. miesięcznie.
Październik w budownictwie mieszkaniowym – przybywa inwestycji
Październik w budownictwie mieszkaniowym – przybywa inwestycji
Polski Związek Firm Deweloperskich
Najnowsze dane GUS pokazują dużą aktywność na rynku mieszkaniowym i to zarówno jeśli chodzi o inwestycje rozpoczynane przez deweloperów, jak i budownictwo indywidualne. Październik ...
Przyspieszenie w elektromobilności: 10 tysięcy punktów ładowania na horyzoncie
Przyspieszenie w elektromobilności: 10 tysięcy punktów ładowania na horyzoncie
Powerdot Polska
9,8 tys. punktów ładowania aut elektrycznych jest już zarejestrowanych w systemie Urzędu Dozoru Technicznego. Dzięki dużym inwestycjom w infrastrukturę, Polska wypada coraz lepiej ...
Szanse na odbicie rynku prefabrykacji betonowej?
Szanse na odbicie rynku prefabrykacji betonowej?
PMR Market Experts
Problem z dostępnością pracowników na placach budów jest coraz większym wyzwaniem. Wpływ tego zjawiska na rosnącą popularność technologii prefabrykacji betonowej staje się bardziej ...