Polska Handel powoli się podnosi

W minionym kwartale do użytku zostało oddane prawie 90 tys. mkw. powierzchni handlowej w ramach wszystkich formatów. W pierwszym półroczu tego roku nowa podaż wyniosła łącznie 165 tys. mkw., z czego prawie 40 proc. stanowiły otwarcia w miastach poniżej 100 tys. mieszkańców. Wielkość oddanych obiektów nie przekroczyła 20 tys. mkw., co ma związek z dojrzałością i nasyceniem rynku handlowego.

Ponad 420 tys. mkw. powierzchni handlowej jest obecnie w trakcie budowy z terminem otwarcia zaplanowanym na lata 2020-2021. Największymi obiektami w budowie są Fabryka Norblina w Warszawie, centrum handlowe Karuzela w Kołobrzegu oraz centrum handlowe Color Park w Nowym Targu. Połowa budowanej powierzchni handlowej zostanie dostarczona na rynki mniejszych miast o populacji poniżej 100 tys. mieszkańców.

W dalszym ciągu będziemy obserwować proces uzupełniania istniejącej podaży mniejszymi obiektami typu „convenience” oraz małymi parkami handlowymi. Średnia powierzchnia wszystkich budowanych obiektów to 12 tys. mkw. Pandemia może również przyspieszyć decyzję o przebudowie, modernizacji lub zmianie funkcji tych centrów handlowych, które nie radziły sobie już przed jej wybuchem – zapowiada Katarzyna Lipka, head of consulting & research, Cushman & Wakefield.

Przed pandemią czynsze w najlepszych centrach handlowych utrzymywały się na stabilnym poziomie z niewielką tendencją wzrostową. Najdroższym rynkiem pozostawała Warszawa, gdzie czynsze „prime” za lokale o powierzchni 100 mkw. w najlepszych centrach handlowych oscylowały w granicach 120-130 euro za mkw. miesięcznie, zaś w pozostałych głównych miastach stawki dla podobnych lokali wahały się na poziomie 40-52 euro.

W związku z wybuchem pandemii wielu najemców centrów handlowych renegocjowało warunki umów najmu, wykazując również większą ostrożność przy zawieraniu długoterminowych umów. Pierwsze sygnały z rynku wskazują, że najemcy oczekują przejściowych (do końca 2020 roku) obniżek czynszów o ok. 20 proc. dla lokali w centrach handlowych, co wiąże się z przedłużeniem najmu średnio o 12-18 miesięcy – mówi Małgorzata Dziubińska, associate director, Cushman & Wakefield.

Zgodnie z danymi PRCH, odwiedzalność w centrach handlowych od 4 maja, gdy nastąpiło ponowne ich otwarcie, systematycznie rośnie, a w tygodniu 13-19 lipca osiągnęło poziom 80-87 proc. ubiegłorocznych wartości. Pierwsze dane o obrotach (PRCH Turnover Index) pokazują, że poziom sprzedaży w maju 2020 roku był niższy o 33 proc. rok do roku w przypadku obiektów dużych (powyżej 40 tys. mkw.) i o 26 proc. w przypadku obiektów mniejszych. Największe spadki obrotów w stosunku do ubiegłego roku zanotowano w przypadku najemców z kategorii „rozrywka” (-97 proc.) i „usługi” (-86 proc.).

Od majowego ponownego otwarcia centrów handlowych można zaobserwować systematyczny spadek udziału sprzedaży przez Internet, który w czerwcu wyniósł 7,7 proc., podczas gdy jeszcze miesiąc wcześniej wynosił 9,1 proc., a przed pandemią oscylował w granicach 5-6 proc. Spadek wykazały m.in. przedsiębiorstwa zaklasyfikowane do grupy „tekstylia, odzież, obuwie” (z 26,8 proc. przed miesiącem do 19,5 proc.), a także podmioty z grup „prasa, książki, pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach” (odpowiednio z 25,2 do 21,8 proc.) oraz „meble, rtv, agd” (z 15,6 do 14,1 proc.). Jednocześnie sprzedaż detaliczna ogółem w czerwcu 2020 roku była niższa niż przed rokiem o 1,3 proc. Jednak w porównaniu z majem 2020 roku miał miejsce wzrost sprzedaży detalicznej o 8,4 proc.