Polska Polacy tęsknią za handlowymi niedzielami

Według najnowszego sondażu, 52,6 proc. Polaków chce przywrócenia handlu we wszystkie niedziele. 38,9 proc. badanych ma odmienne zdanie, a 8,5 proc. nie umie się określić w tej kwestii. Do tego widać wzrost poparcia dla rozwiązania – na początku lutego 2024 roku 46 proc. ankietowanych chciało, żeby sklepy stacjonarne pozostawały otwarte każdego dnia tygodnia. Przeciwników tego rozwiązania było wtedy 44 proc., a niezdecydowanych – 10 proc. W ciągu ośmiu miesięcy zmieniła się też struktura zwolenników handlowych niedziel. Wcześniej wśród nich były głównie osoby w wieku 30-40 lat, z wyższym lub ze średnim wykształceniem, z największych polskich miast. Obecnie dominują młodsi Polacy, słabiej wyedukowani oraz z mniejszych ośrodków miejskich.

Choć temat zakazu handlu w niedziele funkcjonuje już w przestrzeni publicznej od ponad sześciu lat, wciąż rozgrzewa emocje Polaków. I to wyraźnie widać po tej edycji badania, bo ponad połowa dorosłego społeczeństwa chce zmiany. Tuż przed wyborami parlamentarni obecna koalicja rządząca zapowiadała, że zlikwiduje to ograniczenie, co podgrzało atmosferę wokół tego tematu. Jednak do tej pory sprawa nie została załatwiona – komentuje Robert Biegaj, współautor badania z grupy Offerista.

Współautorzy badania z UCE Research podkreślają, że zapytali Polaków o przywrócenie handlu we wszystkie niedziele, a nie w jedną czy dwie w miesiącu.

W mojej ocenie, przeciętny Kowalski oczekuje właśnie powrotu sytuacji sprzed 1 marca 2018 roku, a nie pojedynczych niedziel handlowych. Oczywiście inne zdanie w tej kwestii mają pracownicy branży handlowej, np. kasjerzy. I nie ma się czemu dziwić – dodaje Robert Biegaj.

W opinii eksperta, osoby niezdecydowane w tym temacie raczej nie opowiedzą się ostatecznie po żadnej stronie.

Jest to poniekąd ugruntowana postawa od dłuższego czasu, głównie wśród osób, które na co dzień nie muszą robić większych zakupów dla siebie bądź swojej rodziny. Dlatego w dużej części jest im naprawdę wszystko jedno, czy zakaz będzie dalej obowiązywał – stwierdza Robert Biegaj.

Z badania wynika też, że częściej za przywróceniem handlu we wszystkie niedziele opowiadają się mężczyźni niż kobiety. Twierdzą tak przede wszystkim osoby w wieku 25-34, z miesięcznym dochodem netto 7000-8999 zł oraz z wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym. Głównie dotyczy to mieszkańców miast liczących od 100 tys. do 199 tys. ludności.

Wcześniej za takim rozwiązaniem były głównie osoby w wieku 30-40 lat z największych polskich miast. Do tego dominował pogląd, że wznowienie handlu we wszystkie niedziele najbardziej odpowiada ludziom ze średnim oraz z wyższym wykształceniem. Teraz jest inaczej. Za to niezmienną kwestią pozostają uzyskiwane przychody. Wciąż głównie ludzie zarabiający powyżej średniej krajowej chcą móc iść na zakupy każdego dnia tygodnia – zauważa ekspert z grupy Offerista.

Z kolei przeciwko przywróceniu handlu we wszystkie niedziele częściej są kobiety niż mężczyźni. Takie stanowisko prezentują głównie osoby w wieku 65-74 lat, nieujawniające wysokości miesięcznych dochodów netto i ze średnim wykształceniem. Przede wszystkim mówią o tym mieszkańcy wsi oraz miejscowości liczących do 5 tys. ludności.

Seniorzy z reguły mają dużo więcej czasu na zakupy w tygodniu niż pracujący rodacy, którzy praktycznie od rana do wieczora wykonują zawodowe obowiązki, szczególnie w dużych i średnich miastach. Do tego można dodać, że mieszkańcy wsi i małych miast nie bardzo są zainteresowani robieniem większych zakupów akurat w niedzielę, bo ten dzień poświęcają z reguły na obrzędy religijne – wyjaśnia Robert Biegaj.

Badanie zostało przeprowadzone w dniach 27-30.09.2024 metodą CAWI przez UCE Research i grupę Offerista na próbie 1021 dorosłych Polaków w wieku 18-80 lat.