Fizyka ciała niebieskiego
Koncepcja architektoniczna konstrukcji nawiązuje do ołtarza z 1979 roku, na którym mszę celebrował Jan Paweł II. Wówczas to padły pamiętne słowa o „zstąpieniu Ducha Twojego i odnowieniu oblicza tej ziemi”, które stały się natchnieniem także dla zespołu przygotowującego wizytę Benedykta XVI. Podczas prac nad tegoroczną koncepcją początkowo planowano wykorzystanie krzyża, który stał w tym miejscu 27 lat temu, jednak okazał się za mały. Zdaniem architektów, większy był bardziej proporcjonalny w stosunku do wymiarów placu. – Ołtarz, ktory wznieśliśmy, to obiekt architektoniczny, a nie tylko dekoracja – mówi Tomasz Kosma Kwieciński z biura ATJ Architekci. – Konstrukcja miała być lekka i prosta, a jednocześnie podkreślać wyjątkowy charakter wydarzenia. Udało się – plac zamieniliśmy w świątynię. Jeszcze w trakcie montażu przechodnie klękali przed ogrodzeniem placu budowy i modlili się. W tym roku – zgodnie z zaleceniem Watykanu – nad głową papieża pojawił się dach. Został pokryty przezroczystym tworzywem, by osobom podchodzącym do tronu papieskiego nie przesłaniał górującego nad nim krzyża.
Ołtarz papieski został usytowany na podeście składającym się z trzech poziomów i osadzonym na stalowym rusztowaniu. Na najwyższym poziomie, u stóp krzyża, stał tron papieski. Nieco niżej, na osi krzyża i tronu, znajdował się ołtarz, a po obu bokach tronu papieskiego (na tym samym poziomie co ołtarz) – miejsca dla kardynałów. Na jeszcze niższym poziomie, po obu stronach tronu, zaplanowano miejsca dla biskupów. Konstrukcja musiała więc utrzymać ciężar ponad 800 osób, w tym 700 członków chóru i orkiestry. Należało także uwzględnić wagę ołtarza, stołu ofiarnego, ambon, krzeseł i instrumentów muzycznych. Firma Peri Polska, wykonawca podestu, zastosowała szalunek stropowy typu SkyDeck, wykładając stalową kratownicę aluminiowymi panelami o wymiarach 75 na
Krzyż Pański
60 cm do środka placu. Podkłady geodezyjne, którymi dysponowali projektanci, okazały się niezbyt precyzyjne – w miejscu posadowienia obiektu tkwiły ogromne kolumny podtrzymujące główny system oświetlenia placu. 25 m nad poziom jezdni. Jego bazę stanowiła ścięta piramida schodów z podestami na trzech poziomach. Konstrukcja krzyża miała formę przestrzennej kratownicy ze stalowych rur. Na miejsce celebry przyjechała w czterech modułach, które zostały zespawane w całość. Szkielet pokryto płytami OSB o grubości 0,7 cm.Sklepienie niebieskie
– Elementy konstrukcyjne zadaszenia w założeniu miały być jak najmniej widoczne – mówi Piotr Pachowski z Biura Projektów Konstrukcji Budowlanych KiP. – Zaproponowaliśmy konstrukcję wspornikową, wykorzystywaną często przy budowie zadaszeń stadionów sportowych. Zadbano także o odprowadzenie wody na wypadek opadów. Deszczówka spływająca po dachu została odprowadzona rynną zainstalowaną wzdłuż najniższej krawędzi zadaszenia do dwóch rur spustowych (o grubości 6 m i grubości 10 cm od konstrukcji nośnej, a do spojeń modułów użyto łączników kompensacyjnych. Pojawił się jednak kolejny problem. – Leksan jest zazwyczaj wykorzystywany do pokrywania konstrukcji od góry, a nie do podwieszania – mówi Stanisław Końsko. – Planowaliśmy przytwierdzenie ośmiu płyt przy użyciu prawie 500 śrub rozmieszczonych co
Bez lichwy
Żywot wieczny
– Trzeba wziąć pod uwagę fakt, że nie zakładaliśmy obciążania konstrukcji śniegiem, który w maju się raczej nie zdarza – zastrzega Tomasz Kosma Kwieciński z ATJ Architekci. Tomasz Cudowski