Infrastruktura? Unia pomoże

Na unijnej pomocy skorzystają głównie jednostki samorządu terytorialnego. Na 12,8 mld EUR jakie będą dostępne w Polsce w latach 2004-06, niemal 3 mld (w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego - ZPORR) są przeznaczone na inwestycje regionalne prowadzone przez samorządy. Przedsiębiorcy mogą skorzystać ze środków UE dwojako: albo współpracując z samorządem według modelu partnerstwa publiczno-prywatnego, albo inwestując samodzielnie i traktując infrastrukturę, jako część inwestycji w modernizację swojego zakładu produkcyjnego.

Można z samorządem...

Formuła partnerstwa publiczno-prywatnego jest stanowczo bardziej interesująca jeśli chodzi o ilość dostępnego finansowania. Maksymalny poziom dotacji przeznaczonych na podobne inwestycje dla samorządu wyniesie 75 proc. kosztów kwalifikowanych1. W przypadku inwestycji o szczególnym znaczeniu dla regionu może sięgnąć nawet 80 proc. Jedynie dla inwestycji, które mogą generować duży zysk wprowadzono ograniczenie do 50 proc. kosztów kwalifikowanych. Choć to samorządy są głównymi beneficjentami pomocy na inwestycje infrastrukturalne, w wielu przypadkach możliwa, a nawet pożądana jest ich współpraca z przedsiębiorstwami. Przykładowo fundusze strukturalne dofinansują, zgodnie z celami zapisanymi w dokumentacji dotyczącej ZPORR, m.in. inwestycje w budowę lub modernizację dróg zwiększających dostępność terenów inwestycyjnych, istniejących zakładów przemysłowych oraz lokalnych centrów gospodarczych. W przypadku budowy lub modernizacji infrastruktury drogowej refundacja może obejmować np. zakup gruntów pod budowę (do 10 proc. kosztów kwalifikowanych), prace ziemne, prace budowlano-montażowe, budowę lub modernizację nawierzchni jezdni, wykonanie skrzyżowań, zjazdów, itp. Dofinansowanie ze ZPORR będzie również przeznaczone na szeroko rozumianą infrastrukturę ochrony środowiska m.in. zaopatrzenie w wodę, oczyszczanie ścieków czy wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. W ramach takich projektów dofinansowanie ze środków publicznych można uzyskać na wykup gruntów, roboty budowlano-montażowe, zakup wyposażenia, czy przygotowanie dokumentacji technicznej.

...można tez samodzielnie

W przypadku inwestycji realizowanych samodzielnie przez przedsiębiorców poziom dofinansowania nie będzie mógł przekroczyć 50 proc. dopuszczalnej pomocy regionalnej, co w praktyce oznacza średnio 25 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji. W przypadku korzystania z tego źródła pomocy przedsiębiorcom będzie trudniej uzyskać fundusze na infrastrukturę drogową, ponieważ wśród celów postawionych przed funduszami strukturalnymi w Polsce brakuje tego rodzaju inwestycji. Jednak już inwestycje np. w budowę oczyszczalni ścieków przemysłowych, systemów ciepłowniczych, czy instalacji do odzysku odpadów otrzymają dofinansowanie w wysokości 30-40 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji.

Nadzieje na przyszłość

Wybór pomiędzy samodzielną inwestycją i współpracą z samorządem będzie w rzeczywistości dyktowany głównie dostępnością pomocy. Partnerstwo publiczno-prywatne nie jest niestety powszechne, gdyż wciąż brakuje odpowiednich regulacji prawnych. Obecnie przedsiębiorcom jest więc łatwiej przygotowywać się samodzielnie do wykorzystania funduszy na rozwój infrastruktury. Sytuacja mogłaby się zmienić, gdyby szybko doszło do uchwaleniu precyzyjnych przepisów dotyczących partnerstwa publiczno-prywatnego oraz promocji takiej współpracy. Dzięki temu zarówno dla przedsiębiorców jak i dla samorządów wykorzystanie funduszy UE na inwestycje w infrastrukturę byłoby łatwiejsze, a środki zarezerwowane w budżecie Unii dla Polski zostałyby wykorzystane w większym stopniu.

Magdalena Burnat-Mikosz,

Dział Doradztwa Europejskiego

Ernst & Young

Współpraca: Piotr Wieliński,

Real Estate Services Group

Ernst & Young

1 Zgodnie z Rozporządzeniem Komisji Europejskiej 1685/2000 z 28 lipca 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad wdrażania rozporządzenia Rady 1260/1999 w zakresie uznawania wydatków na działania współfinansowane z Funduszy Strukturalnych, koszty kwalifikowane to w uproszczeni koszty związane bezpośrednio z realizacją inwestycji. Koszty kwalifikowane nie uwzględniają np. kosztów w tytułu podatku VAT, o ile może on być odliczony przez beneficjenta w inny sposób.