EUROPA ŚRODKOWO-WSCHODNIA W obliczu dynamicznych zmian, jakim podlega sektor handlowy, trzeba dogłębnie przemyśleć zakup kolejnego obiektu. Ten, który obecnie osiąga świetne wyniki, za kilka lat może przynosić straty. I odwrotnie: nieruchomość niewyróżniająca się obecnie wynikami, ale mająca potencjał, może stać się żyłą złota.
Z takiego założenia wychodzi Chaim Katzman, przewodniczący rady dyrektorów i większościowy udziałowiec Atrium European Real Estate oraz prezes niewykonawczy CEO Gazit Globe. – Cały świat podąża obecnie za wysokimi zwrotami z inwestycji. Działając na rynku nieruchomości komercyjnych, poszukujemy najlepszych wariantów tego, co możemy zrobić z poszczególnym obiektem. W teorii możemy zakupić obiekt nieprzynoszący żadnych zwrotów. Jeśli jednak mamy na niego dobry pomysł – np. zmiana miksu najemców, potencjalna rozbudowa, wyburzenie i budowa nowego obiektu o innym przeznaczeniu czy profilu – wówczas możemy myśleć o zwrocie z takiego przedsięwzięcia. Jesteśmy ekspertami od nieruchomości, a nie tylko od finansów. Kupiliśmy kompleks Wars Sawa Junior ze względu na potencjał, jaki sobą reprezentuje. Poza tym należy do kategorii nieruchomości wyjątkowych, zawsze wartych zakupu. Nie wystawia się ich na rynek codziennie – tłumaczy założyciel Gazit Globe.
Nie tylko zwroty
Wychodzi on też z założenia, że obecna stopa zwrotu nie jest głównym wyznacznikiem opłacalności inwestycji. – Sporo inwestorów szuka teraz okazji w mniejszych miastach, kupując obiekty dające obecnie niezły zwrot, ale czy to jest perspektywiczne? Sami sprzedajemy nieraz nieruchomości, osiągając wyższą stopę zwrotu niż przy ich zakupie. Uważamy jednak, że w mniejszych miastach trudno będzie w dłuższym okresie utrzymać obecne stopy zwrotu z nieruchomości handlowych. Z drugiej strony w dużych, rozwijających się ośrodkach miejskich, ze zwiększającym się popytem, zwroty będą rosły – uważa Chaim Katzman i dodaje, że takie właśnie przekonanie leży u podstaw transformacji w Grupie Atrium. – Na początkowym etapie mieliśmy ponad 150 nieruchomości, wiele z nich położonych było poza dużymi miastami. Aktualnie w naszym portfolio są 34 projekty, jednak wartość naszego portfela pozostaje na podobnym poziomie, ponieważ koncentrujemy się na zwiększaniu wartości naszych aktywów. Sztuka polega też na umiejętności wykreowania wartości dodanej do przejętych nieruchomości – zapewnia szef Gazit Globe.
Handel żyje
Plotki o rychłej śmierci handlu stacjonarnego wydają się mocno przesadzone. Rynek obiektów handlowych ulega jednak polaryzacji – słabe obiekty stają się z biegiem czasu jeszcze słabsze, dobre natomiast ciągle zyskują w oczach najemców i klientów. – Najemcy racjonalizują podejście do własnych sklepów i zamiast w 10 lokalizacjach wolą być obecnie w pięciu. Jednak w tych pięciu wybranych centrach chcą mieć większe i lepsze sklepy, w których mogą zagwarantować klientom jak najszerszy asortyment i pełnię doświadczeń zakupowych. Jeśli jesteś właścicielem tych pięciu centrów, masz lepszą pozycję niż dotychczas. Jeśli jednak masz pięć centrów, których najemcy nie chcą, musisz walczyć. Nasza strategia polega na posiadaniu tych pierwszych – mówi Chaim Katzman. W długim terminie Atrium skupi się więc na miastach pierwszego wyboru, obiektach w dużych aglomeracjach posiadających dobrze rozwiniętą sieć komunikacji. Pozostałe lokalizacje zostaną sprzedane. Nie od razu jednak. – Będziemy cierpliwie czekać na odpowiednią okazję, kupca i cenę. Na liście obiektów na sprzedaż z pewnością nie zostanie uwzględnione Atrium Copernicus, które było pierwszym projektem wpisującym się w naszą strategię modernizacji i rozbudowy obiektów – uważa Chaim Katzman.
Okazja czyni biznes
Poza Polską Atrium zamierza też długofalowo skupić się na Czechach. – Obecnie koncentrujemy się na krajach, w których gospodarka rozwija się stabilnie i szybko, natomiast rezygnujemy z aktywów w regionach mniej atrakcyjnych – deklaruje Chaim Katzman. Przede wszystkim jednak polityka inwestycyjna Atrium będzie nastawiona na intratne okazje. – Aktywnie będziemy szukać w Polsce i w Czechach, ale nie chcę niczego wykluczać. W momencie pojawienia się okazji w innych krajach, na pewno rozważymy taką ofertę. Czekamy na odpowiednie sposobności do zakupu, a cena nigdy nie była problemem, liczy się jakość i wartość danej nieruchomości – deklaruje CEO Gazit Globe. ν
