W poszukiwaniu antidotum na chaos

Aż 70 proc. zarządzających procesami logistycznymi w Europie twierdzi, że ciągu 72 godzin będzie w stanie odpowiedzieć na nowe zakłócenia pojawiające się łańcuchu dostaw. Jednocześnie 92 proc. zgadza się co do tego, że wzrosną koszty wymiany handlowej, a 68 proc. spodziewa się większej zmienności otoczenia biznesowego. Przez światową gospodarkę przelała się już potężna fala obniżek prognoz, ale logistyka wciąż radzi sobie zadziwiająco dobrze, co potwierdzają liczne dane za I kwartal 2025 roku. Nie oznacza to jednak, że spadki nie dogonią w końca sektora, bo co do tego na rynku panuje konsensus. Pozostaje tylko pytanie, na co się przygotować i co zapewni dalszy wzrost w nieprzewidywalnych czasach?

Wojna handlowa destabilizuje globalny wzrost i handel

Nie wiadomo jeszcze, jak trwałe efekty dla światowej gospodarki i sektora logistycznego przyniesie obowiązujące 90 dni porozumienie zamrażające konflikt gospodarczy pomiędzy Chinami i USA. Wiadomo jednak, że wprowadzone dotychczas ograniczenia, które w praktyce osiągnęły poziom bliski embarga na obustronną wymianę towarową, wyrządziły tak daleko idące szkody, że odczuwa je cały świat. Demontaż międzynarodowego ładu gospodarczego, który USA same przez dekady budowały odbił już swoje piętno na prognozach PKB, doprowadził do spadków w handlu, degradacji zaufania do obowiązujących zasad, pogorszenia nastrojów w wielu sektorach gospodarki i wzrostu cen, także w logistyce. Wszystkie te zmiany wystąpiły w ciągu zaledwie kilku miesięcy, a niemal codziennie pojawiają się nowe rewelacje, które bynajmniej nie wróżą stabilizacji, o końcu turbulencji nie wspominając.

Gospodarki drżą z niepokojem patrząc na topniejące prognozy

Przykładem może być chociażby Unii Europejska, nad którą wciąż wisi odroczona groźba ceł w wysokości 50 proc. na towary wysyłane za ocean. To byłby naprawdę bolesny cios dla wielu bogatych gospodarek Wspólnoty, tymczasem dość niespodziewanie do takiego właśnie poziomu (50 proc.) skoczyły już stawki na stal i aluminium importowane do USA. W ciągu zaledwie kilku dni pojawiły się więc dwa nowe, niezwykle istotne wątki, a przecież nie tak dawno, bo w kwietniu br. Międzynarodowy Fundusz Walutowy obciął już tegoroczną prognozę światowego PKB do 2,8 proc. Instytucja nie ma wątpliwości, że głównym hamulcowym wzrostu i źródłem globalnych zmartwień jest polityka celna USA, a analitycy podkreślają, że nieprzewidywalność z jaką poszczególne narzędzia są wdrażane, odbija się nie tylko na bieżącej aktywności gospodarczej, ale sprawia także, że coraz trudniej jest formułować spójne wewnętrznie i terminowe prognozy na przyszłość.
Kiepskie nastroje w MFW nie są odosobnione, bo perspektywy dla międzynarodowego handlu obniżyła również Światowa Organizacja Handlu (WTO), według której tegoroczna wymiana towarowa skurczy się o 0,2 proc.

Zmienność i problemy w gospodarce natychmiast widać w logistyce

Stopień wpływu, jaki na logistykę wywiera galopujące tempo zmian i nieprzewidywalność wdrażanych scenariuszy widać m.in. w nasilającym się przekonaniu sektora o nieuchronnym wzroście stawek transportowych, zarówno w powietrzu, jak na wodzie. Dobrze pokazuje to globalny indeks nastrojów w logistyce morskiej i lotniczej, prowadzony przez brytyjskie centrum analityczne Transport Intelligence. Tylko w drugim tygodniu maja 2025 roku aż 77,8 proc. spośród setek ankietowanych profesjonalistów zatrudnionych w sektorze transportu morskiego spodziewało się wzrostu stawek na oferowane przez siebie usługi. Przeświadczenie o nieuchronnym wzroście stawek to jednak nie wszystko, ponieważ kiedy cała paleta niesprzyjających czynników makroekonomicznych trafiła niedawno w ręce analityków z Drewry, obok wzrostów cen zapowiedzieli oni także globalny spadek w przeładunkach kontenerowych w portach. Według ich kalkulacji wolumen kontenerowy skurczy się w całym 2025 roku o 1 proc.

Panuje zgodność co do wzrostu kosztów

W opinii europejskich ekspertów panuje przekonanie, że radykalne i nagłe zmiany w międzynarodowym krajobrazie handlowym doprowadzą do zwiększenia kosztów. Dotyczyć to będzie zarówno importu, jak i eksportu. Zgodność co do realizacji takiego scenariusza sięga 92 proc., jednak skala wzrostów oceniana jest na różnym poziomie. Znaczące podwyżki prognozuje 26 proc. logistyków. Pomimo oczekiwanej dużej nieprzewidywalności europejscy eksperci są pewni co do tego, że będą w stanie podejmować szybkie i istotne decyzje w reakcji na kolejne zmiany regulacji i warunków w łańcuchach zaopatrzenia