Cepelia dla miłośników architektury

Muzeum wynajmuje jedynie pierwsze piętro i piwnice budynku. Parter pozostanie, nawet na czas wystawy, bez zmian. Po wystawie pomieszczenia zostaną zwrócone właścicielowi, czyli spółce Porto ze Szczecina należącej do Marcina Woźniaka. Firma jest m.in. odpowiedzialna za projekt na działkę po szczecińskim Posejdonie.

Podczas wystawy w budynku Cepelii jedynie północna fasada będzie odsłonięta, dowiedział się „Eurobuild CEE”. – Przynajmniej przypomnimy publiczności, że za reklamami mieści się jakiś budynek, w dodatku wartościowy, tyle że strasznie zdegradowany – powiedział nam Marcel Andino Velez, zastępca dyrektora Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.

Dziesiąta edycja „Warszawy W Budowie” stawia pytania o problemy sąsiedztwa w kontekście społecznym, ale, jak niemal co roku, dotyka również tematu architektury i wciąż aktualnej kwestii dziedzictwa socmodernizmu. Wystawa zaprezentowana zostanie na dwóch piętrach: w przestrzeni dawnego kasyna na piętrze oraz w podziemiach.

Pawilon Cepelii, ostatni w tej części miasta budynek zrealizowany w ramach programu handlowego „Ściany Wschodniej”, w czasach swojej świetności stanowił przykład architektury modernistycznej oraz wykorzystania jej właściwości w celach komercyjnych.

Cepelię, czyli Centralę Przemysłu Ludowego i Artystycznego założyła w 1949 roku Zofia Szydłowska, urodzona w 1917 roku w Kijowie. Kiedy otwierano warszawski pawilon przy ulicy Marszałkowskiej 99/101 w 1966 roku, firma przeżywała swoje najlepsze lata, przynosząc skarbowi państwa 100 mln zł rocznie.

Pawilon Cepelii został wpisany do gminnej ewidencji zabytków w 2017 roku. Został wzniesiony według projektu Zygmunta Stępińskiego (we współpracy z Andrzejem Milewskim i inżynierem, Aleksandrem Hawemanem), w sąsiedztwie powstałego rok wcześniej hotelu Metropol, również autorstwa Zygmunta Stępińskiego, oraz realizowanej w tym samym czasie zabudowy mieszkaniowo-usługowej ulicy Marszałkowskiej.

Pawilon Cepelii, trójkondygnacyjny, skonstruowany w oparciu o stalowo-aluminiową konstrukcję i ogromne połacie przeszkleń, spełniał tę wizję „poodwilżowej” nowoczesności – pożenionej z, nieodzowną w propagandowej misji, tradycją ludowości i rękodzieła. Odwołanie do korzeni, które stanowiło podstawą funkcjonowania Cepelii, odzwierciedlały jednak nie tylko prezentowane w pawilonie produkty. Nieprzeszklona część elewacji, dzisiaj widoczna od strony hotelu Metropol, pokryta została ręcznie wypalanymi ceramicznymi płytkami w kolorze turkusowym – każda z nich była niepowtarzalna, ozdobiona geometrycznymi wzorami autorstwa Stanisława Kucharskiego. Kaflowa okładzina, choć trudno dostępna, istnieje do dzisiaj – można ją zobaczyć na tyłach budynku, od strony hotelu Metropol. To zresztą chyba jeden z niewielu elementów budynku, który zachował się w nie najgorszym stanie.