Europa Środkowo-Wschodnia Rumunia awansuje na mapie inwestycji

Całkowity wolumen transakcji w Europie Środkowo-Wschodniej w 2022 roku osiągnął prawie 10,7 mld euro, co oznacza wzrost o 6,6 proc. w porównaniu z 2021 roku (w 2021 roku rynek odnotował spadek o 4,3 proc. w stosunku do 2020 roku). Prawie wszystkie kraje regionu odnotowały w 2022 roku wzrosty, z wyjątkiem Czech, gdzie drugi rok z rzędu dane pokazują spadek łącznej wartości transakcji.

Wolumen inwestycyjny na Słowacji w 2022 roku był wyższy o 45,9 proc. w ujęciu rok do roku, w Rumunii – o 40 proc. Wzrost łącznej wartości transakcji dał Rumunii awans na trzecie miejsce w regionie (12 proc. całkowitego wolumenu inwestycyjnego), po Polsce (54 proc.) i Czechach (14 proc.). Polska w 2022 roku odnotowała wzrost o 2,2 proc., na Węgrzech wolumen inwestycyjny wzrósł jedynie marginalnie, o 0,4 proc.

W Rumunii, mimo mniejszej liczby sfinalizowanych w ubiegłym roku transakcji (51 w 2022 roku wobec 54 w 2021 roku), łączny wolumen inwestycyjny osiągnął historyczny rekord i wyniósł prawie 1,3 mld euro, z czego dwie trzecie, czyli transakcje o łącznej wartości 944 mln euro przeprowadzono w II połowie roku. Na ogólny wynik miały duży wpływ dwie duże transakcje portfelowe, obejmujące w sumie 12 nieruchomości.

Najwięcej transakcji na rumuńskim rynku dotyczyło budynków biurowych – około 43 proc. (22 nieruchomości). Na drugim miejscu znalazły się nieruchomości handlowe (12 obiektów), w analizowanym okresie właścicieli zmieniło też siedem aktywów przemysłowych i logistycznych.

W Rumunii średnia cena transakcyjna nieruchomości w 2022 roku wzrosła, osiągając 25 mln euro w porównaniu z 17 mln euro w 2021 roku. Średnia cena transakcyjna budynków biurowych i nieruchomości handlowych wzrosła, natomiast aktywa przemysłowe odnotowały spadek średniej ceny sprzedaży, co wynikało z braku transakcji obejmujących nieruchomości o najwyższym standardzie i w najlepszych lokalizacjach.

Rynek nieruchomości w Europie Środkowo-Wschodniej nadal stanowi atrakcyjną alternatywę inwestycyjną, zwłaszcza w odniesieniu do głównych segmentów nieruchomości – biurowych, handlowych i przemysłowych. Na polskim rynku w 2022 roku nadal dominowali inwestorzy z takich rynków jak Stany Zjednoczone, Niemcy czy Szwecja, ale na pozostałych rynkach obserwowaliśmy rosnącą aktywność kapitału krajowego. Prawie 40 proc. wolumenu inwestycji odnotowanych w regionie w 2022 roku to przejęcia dokonane przez lokalnych inwestorów, z których najaktywniejszymi są Pavăl Holding z Rumunii, z inwestycjami o wartości ponad 450 mln euro i Adventum z Węgier z przejęciami o wartości przekraczającej 350 mln euro na Węgrzech, w Czechach i w Polsce – wylicza Cristi Moga, dyrektor ds. rynków kapitałowych Cushman & Wakefield Echinox.

Największe pod względem wolumenu transakcje w Rumunii dotyczyły sprzedaży przez CA Immo rumuńskiego portfela biurowego (sześć budynków o łącznej powierzchni 165 tys. mkw.) spółce Pavăl Holding Properties (grupa Dedeman) oraz sprzedaży przez Prime Kapital 60 proc. udziałów w sześciu parkach handlowych (132 tys. mkw. GLA) firmie MAS Real Estate. Przejęcie przez S Immo projektu biurowego Expo Business Park od Portland Trust było trzecią transakcją, która przekroczyła próg 100 mln euro. Te trzy transakcje stanowią ponad połowę całkowitego wolumenu odnotowanego w 2022 roku w Rumunii.