Polska Piętnastominutowa Warszawa

Koncept 15-minutowych miast, której autorem jest Carlos Moreno, jest przedstawiana jako jedno z możliwych rozwiązań dla wyzwań związanych z szybkim tempem rozwoju miast – korków, zanieczyszczenia powietrza, deficytu energetycznego, zmian klimatycznych czy zmniejszania się powierzchni wewnątrzmiejskich terenów zielonych.

Priorytetem koncepcji jest poprawa komfortu życia mieszkańców poprzez zmniejszenie dystansu do niezbędnej w codziennym funkcjonowaniu infrastruktury.

Koncepcja 15-minutowego miasta ma zarówno swoje zalety, jak i ryzyka związane z wdrożeniem. Jej zaletą jest potencjalne skrócenie czasu potrzebnego na dotarcie do najważniejszych w życiu codziennym miejsc, większa ilość lepiej zagospodarowanych terenów zielonych i poprawa integracji mieszkańców. Istnieje jednak wyraźna granica, której przekroczenie może podważyć samą istotę tej idei. Dlatego nadmierne radykalizowanie jej wdrożenia może prowadzić do rezultatów odwrotnych do zamierzonych – ostrzega Bolesław Kołodziejczyk, business & data director w Business Intelligence HUB, BNP Paribas Real Estate Poland.

W raporcie wskazano cztery obszary miejskie na terenie Warszawy, które w dużym stopniu spełniają definicję miasta 15-minutowego: Ursus, Wilanów z Ursynowem, Praga-Południe i nowodworska część Białołęki z częścią Bielan.

Raport BNP Paribas Real Estate Poland podkreśla, że transport rowerowy ma istotne znaczenie w koncepcji 15-minutowego miasta, zwiększając szanse na zmniejszenie znaczenia transportu samochodowego wewnątrz terenów silnie zurbanizowanych. Obecnie, w Global Bicycle Cities Index, czyli w rankingu miast najbardziej przyjaznych rowerzystom, Warszawa plasuje się na 59 miejscu. Obecnie 74 proc. istniejącego zasobu biurowego w stolicy dysponuje infrastrukturą umożliwiającą bezpieczne przechowywanie rowerów, a 27 proc. ma szatnie lub prysznice dla osób korzystających z rowerów.

Samochodami polskie miasta nie dogonią tych bardziej rozwiniętych. Natomiast cieszy coraz większa liczba osób podróżujących do pracy właśnie rowerem. W ścisłym centrum Warszawy, w godzinach porannych na ścieżkach rowerowych robi się tłoczno. Część osób zastąpiła też taksówki hulajnogami i w ten sposób przemieszcza się na spotkania służbowe w trakcie dnia. Mamy tu do czynienia z widoczną zmianą kulturową, która może mieć pozytywny wpływ i na nasze zdrowie i na środowisko – ocenia Justyna Magrzyk-Flemming, head of Business Services, BNP Paribas Real Estate Poland.

Skuteczne zastąpienie transportu samochodowego w dużych aglomeracjach wymaga stworzenia alternatywnej infrastruktury komunikacyjnej. Dlatego wiele miast, w tym Warszawa, stawia na metro jako publiczny środek transportu, który łączy różne dzielnice miasta. Obecnie w stolicy funkcjonują dwie linie metra, jednak tylko około 28 proc. warszawiaków może do nich dojść piechotą w 15 minut. W lutym 2023 roku prezydent Warszawy przedstawił nowe studium rozbudowy transportu szynowego do 2050 roku. Zakłada ono powstanie pięciu linii metra i sieci tramwajowej, które będą łączyły wszystkie 18 dzielnic miasta, wspierając ideę 15-minutowego miasta. Nowe plany zakładają zwiększenie liczby stacji metra z 39 do 103 i wydłużenie torów z 42 do 113 km.

Raport BNP Paribas Real Estate Poland zwraca uwagę na rosnące znaczenie biur i przestrzeni do pracy rozsianych po różnych dzielnicach. Uelastycznienie modelu pracy i wyeliminowanie codziennych, długich dojazdów do pracy wpisuje się w ideę 15-minutowych miast. W Warszawie w ciągu ostatnich pięciu lat zasoby powierzchni elastycznej powiększyły się o ponad 30 proc. i wynoszą obecnie około 178 tys. mkw.

Analiza wskazuje również na rosnącą popularność inwestycji wielofunkcyjnych, tzw. mixed-use. Miastotwórcze projekty, które łączą trzy lub więcej funkcji, zapobiegają urbanistycznej monokulturze. W ocenie ekspertów BNP Paribas Real Estate Poland krokiem naprzód w kierunku idei 15-minutowego miasta są takie inwestycje jak Fabryka Norblina, Hala Koszyki czy Centrum Praskie Koneser.