Obiekty handlowe coraz bardziej zielone

Działania na rzecz zrównoważonego rozwoju stają się kluczowym elementem strategii biznesowej firm. Także właściciele i zarządcy obiektów handlowych wdrażają i promują ekologiczne rozwiązania, które zgodnie z międzynarodowymi wymogami, takimi jak m.in. GRESB, mają na celu optymalizację zużycia energii oraz wody, zmniejszenie ilości odpadów, ich recykling, a także ograniczenie śladu węglowego obiektu. Podejmowanie proekologicznych działań nie tylko korzystnie wpływa na otoczenie i wizerunek firmy, ale w perspektywie długofalowej przynosi korzyści finansowe wynikające z obniżenia kosztów utrzymania czy zwiększenia wartości budynku.

Po pierwsze: roślinność

Kilka doniczek z kwiatkami już nie wystarczy. Obiekty handlowe coraz częściej stawiają na zielone tarasy i dachy czy pełne roślinności food courty. Stanowią one nie tylko atrakcyjną powierzchnię rekreacyjną - są także sposobem na ograniczenie zużycia energii. W okresie zimowym zielone dachy mogą skutecznie zapobiegać utratom ciepła przez budynek, natomiast latem nie pozwalają na jego nadmierne nagrzewanie się. Dla przykładu dach krakowskiej Galerii Kazimierz został przekształcony w przyjazne, pełne zieleni miejsce z pasieką, z której pozyskiwany jest miód. Z kolei przed kompleksem Plac Unii City Shopping w Warszawie posadzony został 14-metrowy platan, sześciometrowe drzewo stanęło również w samym środku nowo powstałego shoowroomu.

Niektóre firmy idą o krok dalej i dostosowują otoczenie obiektów handlowych do lokalnych ekosystemów. Firma Ceetrus Polska, przy współpracy z ekologami, zadbała o wytyczenie szlaków dla ptaków oraz utworzenie hoteli dla owadów zapylających rośliny wokół należących do niej centrów handlowych. Taki sposób wspierania bioróżnorodności miewa również czasami wymiar edukacyjny, np. na terenie Galerii Łomianki, we współpracy z lokalną szkołą podstawową, przeprowadzane są nawet lekcje biologii i warsztaty związane z tematyką ekologiczną.

Po drugie: energia i transport

Popularnym rozwiązaniem z zakresu zrównoważonej energii jest instalacja paneli fotowoltaicznych - zdecydowała się na nie np. Silesia City Center, gdzie panelami słonecznymi pokryto dach budynku. Pozwolą one na ograniczenie emisji dwutlenku węgla do atmosfery aż o ponad 30 ton. Na instalację fotowoltaiczną postawiło również Centrum Handlowe Auchan Płock, gdzie farma solarna produkuje energię zasilającą oświetlenie korytarza i parkingu pod budynkiem.

Praktycznie podstawą stosowaną w „zielonych” obiektach handlowych jest zapewnienie użytkownikom dostępu do ekologicznego transportu m.in. poprzez instalację stacji ładowania dla samochodów elektrycznych czy udogodnień dla rowerzystów w postaci wypożyczalni, stojaków, prysznicy czy punktów napraw. Ciekawym rozwiązaniem są również stacje ładowania telefonów komórkowych, w których potrzebną energię wytwarza się za pomocą jazdy na specjalnym rowerze stacjonarnym.

Po trzecie: technologie

Coraz częściej we wdrażaniu proekologicznych działań wykorzystywane są dynamicznie rozwijające się nowoczesne technologie. Ich wykorzystanie w połączeniu ze zintegrowanymi systemami budynkowymi oraz inteligentnym zarządzaniem tzw. smart centers, pomaga minimalizować zużycie nie tylko prądu, energii cieplnej (gazu) i wody, gospodarować odpadami, ale także zmniejszać emisję gazów cieplarnianych, utrzymywać porządek i dbać o tereny zielone.

Do przykładów rozwiązań z zastosowaniem nowoczesnych technologii należy np. montaż systemu czujników światła dziennego umożliwiającego automatyczne sterowanie oświetleniem w parku handlowym Futura. Carrefour Polska natomiast rozwija w swoich obiektach m.in. system chłodniczy bazujący na wykorzystaniu dwutlenku węgla, a także system Free Cooling. To innowacyjne rozwiązanie robi użytek z niskich temperatur wód podziemnych w celu obniżenia temperatury powietrza w obiekcie, a także pozwala na odzyskiwanie energii cieplnej z powietrza usuwanego z wnętrza. Z kolei Galeria Kazimierz zainstalowała na swoim placu zewnętrznym City Oxygen Filtr - Miejski Filtr Powietrza, który oczyszcza powietrze, eliminując ponad 80 proc. pyłów zawieszonych PM2,5 i PM10 oraz kurz, pyłki, grzyby, roztocza, bakterie i wirusy. W ciągu doby urządzenie wydziela na zewnątrz 1 milion metrów sześciennych oczyszczonego powietrza.

Po czwarte: inspirowanie klientów

Wiele obiektów chce zachęcać do ekologicznej postawy również swoich klientów. Znaczącym krokiem w kierunku minimalizacji zużycia torebek foliowych są tzw. sklepy bez opakowań. W tego typu lokalach wszystkie produkty przechowywane są w opakowaniach od producenta. Klient natomiast może przyjść na zakupy z własnym pojemnikiem wielokrotnego użytku lub nabyć taki w sklepie. Dużą popularnością wśród klientów cieszy się przychodzenie do kawiarni z własnymi kubkami wielorazowego użytku. Niektóre lokale, jak np. kawiarnia w Galerii Mazovia, wprowadzają do użytku biodegradowalne naczynia wykonane z trzciny cukrowej i skrobi ziemniaczanej.

Do przykładów działań, które mogą stanowić inspirację na przyszłość, należał również Dom Jutra w Szczecinie, czasowy koncept stworzony przez Ikeę. To miejsce, gdzie odwiedzający mieli możliwość przetestować różne rozwiązania, które mogły sprawić, by ich dom i codzienne życie były bardziej proekologiczne, a także zaangażować się w działania na rzecz zrównoważonej przyszłości miasta. Nowy sklep był całkowicie niezależny od zewnętrznej sieci ciepłowniczej, a do ogrzania obiektu używana była energia pozyskana z ziemi za pomocą gruntowych wymienników ciepła. Po zakończeniu projektu przestrzeń została przekazana miastu, które zadeklarowało chęć kontynuacji konceptu pod nazwą „Dom Skandynawski” – niebawem powinno nastąpić jego otwarcie.

Po piąte: certyfikacja

Potwierdzeniem skuteczności wymienionych wyżej działań są między innymi certyfikaty BREEAM, LEED czy WELL. Przyznawane są one obiektom, które wykażą, że funkcjonowanie budynku oraz sposób zarządzania nim są zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju. Aby uzyskać taki certyfikat, obiekty handlowe muszą spełnić szereg rygorystycznych kryteriów związanych nie tylko z optymalizacją zużywanych mediów i wykorzystaniem odpadów. Organy odpowiedzialne za certyfikację budynków w poszczególnych systemach biorą pod uwagę również m.in. komfort użytkowników obiektu, wykorzystywane surowce, rozwiązania logistyczne czy zagospodarowanie terenów zielonych. Istotne są również drobne inicjatywy jak segregowanie odpadów, wymiana oświetlenia na LED-owe czy wykorzystywanie deszczówki. We współczesnym budownictwie uwzględnianie tych kwestii staje się już jednak standardem.