EN

Polska W Krakowie mniejszy popyt na biura

Rynek inwestycyjny i finansowy
W pierwszej połowie 2020 popyt na powierzchnie biurowe w Krakowie był o 15 proc. niższy niż przed rokiem. Jednocześnie rynek inwestycyjny w tym mieście okazał się wyjątkowo odporny na zawirowania związane z globalną pandemią – podsumowują eksperci z JLL.

Kondycję krakowskiego sektora biurowego opisywały w ostatnich latach kolejne rekordy. Jest to największy regionalny rynek biurowy w Polsce, drugie po Warszawie miasto, które w 2017 roku przekroczyło próg 1 mln mkw. powierzchni, a także główna lokalizacja dla firm BPO/SSC w Europie Środkowo-Wschodniej. Jednak globalna pandemia, która dotknęła wszystkie segmenty gospodarki, bez wątpienia wpłynęła również na sektor biurowy. W jaki sposób? Z najnowszego raportu firmy doradczej JLL „Kraków 2020” wynika, że w pierwszej połowie roku popyt na biura w stolicy Małopolski był o około 15 proc. niższy niż w analogicznym okresie w 2019 roku. Ponadto, wzrost popularności pracy zdalnej skłania część pracodawców do reorganizacji swoich biur.

Jedną z głównych przewag konkurencyjnych Krakowa jest zdolność przyciągania firm z sektora nowoczesnych usług biznesowych. Zatrudnienie w tej branży jest tu najwyższe w Polsce – według danych ABSL, firmy BPO/SSC zatrudniają w stolicy Małopolski już 77,7 tys. osób. Sektor ma perspektywy dalszego wzrostu i jest głównym najemcą krakowskich biurowców.

Tylko w 2019 roku firmy z sektora usług odpowiadały za prawie 200 tys. mkw. popytu i 90 tys. mkw. w pierwszej połowie tego roku. Aktualnie, około 60 proc. wynajętej powierzchni biurowej w mieście zajmują centra usług. Te liczby bardzo dobrze ilustrują, dlaczego spodziewany wzrost zainteresowania ze strony nowych firm BPO/SSC na fali post-COVID napawa inwestorów biurowych ostrożnym optymizmem. Podobną sytuację mogliśmy obserwować po globalnym kryzysie w latach 2008-2010. Wtedy centra usług zaczęły masowo napływać do regionu CEE, a Kraków był jednym z głównych beneficjentów tego trendu. Spodziewamy się jednak, że do końca roku aktywność najemców, również z tej branży, będzie niższa niż zazwyczaj – komentuje Dorota Gruchała, dyrektor biura JLL w Krakowie.

Wybuch globalnej pandemii spowolnił rozwój tego sektora, sprawiając, że pracodawcy zrewidowali swoje strategie rekrutacyjne i odłożyli plany ekspansji. Wydaje się jednak, że podejście to miało charakter tymczasowy.

Od maja centra usług wznowiły procesy rekrutacyjne w Krakowie, a nowi inwestorzy – którzy przeczekali okres lockdownu – zaczęli zatrudniać specjalistów do całkiem nowych projektów biznesowych. To dobrze rokuje na przyszłość. Bardzo zasobny krakowski rynek pracy i fakt, że atrakcyjność miasta sprzyja relokacji pracowników, również z zagranicy, będzie przyciągać tu kolejne centra usług w momencie, kiedy firmy z tego sektora będą dywersyfikować swoje portfele – komentuje Anna Podolska, branch manager, Hays Poland.

Dotychczasowy dynamiczny rozwój firm z sektora usług w Krakowie napędzał aktywność deweloperów. W 2019 roku na rynek trafiło prawie 160 tys. mkw. powierzchni biurowej, a niemal 70 tys. mkw. zostało oddanych w pierwszej połowie 2020 roku, dzięki czemu podaż osiągnęła poziom prawie 1,5 mln mkw. W budowie pozostaje natomiast 200 tys. mkw. powierzchni.

W ciągu ostatniej dekady w całym mieście pojawiło się wiele nowych lokalizacji biurowych, dzięki czemu Kraków stał się wszechstronnym centrum biznesowym, dostosowanym do potrzeb każdego najemcy. Jednym z najciekawszych hubów biurowych w mieście jest dynamicznie rozwijająca się dzielnica Podgórze, gdzie powstaje kompleks The Park Kraków. Po ukończeniu prac budowlanych będzie to jeden z największych parków biurowych w Krakowie – dodaje Dorota Gruchała.

Ostatnie lata stały także pod znakiem wyjątkowo wysokiej aktywności najemców, którzy w 2019 roku podpisali umowy na rekordowe 267 000 mkw. powierzchni. W pierwszym półroczu 2020 można jednak było zaobserwować wyraźne spowolnienie – popyt był wtedy o 15 proc. niższy niż w tym samym okresie 2019 roku.

COVID-19 spowodował zwiększoną ostrożność najemców i odraczanie części decyzji np. związanych z planami zmiany lokalizacji. Co więcej, 76 proc. popytu zarejestrowanego w drugim kwartale pochodziło z odnowień, do których firmy są aktualnie bardziej skłonne. Z drugiej strony, w czasie pandemii zawarto tu kilka transakcji na dużą skalę, co potwierdza, że biuro jest strategicznym elementem biznesu firm. Zmieni się natomiast jego funkcja. Większa otwartość pracodawców na pracę zdalną, czy wprowadzenie hybrydowego modelu pracy będzie wymagało przedefiniowana roli biur w naszej codziennej pracy – mówi Dorota Gruchała.

W ciągu ostatnich pięciu lat średnia roczna wartość inwestycji dla Krakowa przekraczała 630 mln euro. Dla przykładu, w samym 2019 roku podpisano tu 18 umów kupna/sprzedaży o wartości 666 mln euro, co było drugim najlepszym wynikiem w historii tego rynku. Czy pandemia zmieni ten trend? Póki co stolica Małopolski okazuje się stosunkowo odporna na zawirowania związane z COVID-19. Od stycznia do lipca w Krakowie sfinalizowano osiem umów kupna/sprzedaży o łącznej wartości 455 mln euro, a toczy się kilka transakcji, które mogą wywindować rynek na rekordowo wysokie poziomy. Podobnie jak w latach poprzednich, rynek został zdominowany przez sektor biurowy, na którym najbardziej znaczącą transakcją w tym roku była na razie sprzedaż dwóch budynków w ramach kompleksu High5ive – komentuje Tomasz Puch, dyrektor Działu Rynków Kapitałowych Nieruchomości Biurowych i Magazynowych, JLL.

Z kolei krakowski sektor nieruchomości magazynowych zanotował najwyższy w swojej historii wynik. Wartość transakcji w tym segmencie sięgnęła w pierwszym półroczu 156 mln euro, z czego największą umową był zakup portfela Goodman przez GLP.

Historycznie Kraków charakteryzował się wyjątkowo niskimi wskaźnikami pustostanów. Jednak duże wolumeny nowej podaży w latach 2017–2019 spowodowały niewielki wzrost współczynnika powierzchni niewynajętej, który na koniec 2019 roku wyniósł 10,7 proc., a teraz oscyluje na poziomie 11,1%. Co istotne, w inwestycjach oddanych do użytku w I półroczu 2020 tego roku jedynie 1,5 proc. powierzchni nie znalazło jeszcze swoich najemców.

Niektóre ze starszych obiektów, które są zlokalizowane z dala od transportu publicznego, borykają się z trudnościami i właśnie te inwestycje wymagają ulepszenia oferty, aby przyciągnąć nowych najemców. Na rynku rośnie również wolumen powierzchni podnajmu, co może stanowić kolejne wyzwanie i konkurencję dla starszych aktywów – podsumowuje Dorota Gruchała.

Ostatnie nowości

Powierzchnie handlowe i rozrywkowe

Polska Park handlowy zamiast outletu

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Kończy się przebudowa dawnego Outletu Białystok, który został zastąpiony przez Wysockiego Park Handlowy. Nowy obiekt będzie mieć ponad 16,4 tys. mkw. powierzchni najmu.

Rynek mieszkaniowy

Polska Przystań koło Mostu Osobowickiego

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Archicom wprowadza do oferty nową inwestycję we Wrocławiu, tuż przy Odrze. Przystań Reymonta dostarczy w pierwszym budynku niemal 200 mieszkań oraz przestrzenie handlowo-usługowe.

Biura i projekty wielofunkcyjne

Polska Ze Szwecji do Life Building

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Eolus Poland dołączy do najemców Life Building na warszawskiej Woli. Wywodzący się ze Szwecji deweloper energii odnawialnej w kwietniu zajmie w biurowcu prawie 300 mkw.

ESG

Polska Panattoni znowu jest Oustanding

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Panattoni uzyskało kolejny certyfikat BREEAM na poziomie Outstanding – dla zrealizowanej dla H&M hali w Panattoni Park Poznań A2. To trzecia inwestycja dewelopera w Polsce i ósma w Europie, która osiągnęła najwyższy poziom certyfikacji BREEAM.

Wydarzenia

Polska Elita sportowa i amatorzy na Szczycie Rondo 1

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Malezyjczyk Wai Ching Soh i Włoszka Valentina Belotti zwyciężyli w tegorocznym Biegu Na Szczyt Rondo 1 w Warszawie, broniąc tym samym tytułów sprzed roku. Najlepsi z Polaków – Klaudia Krajewska i Piotr Łobodziński – zajęli odpowiednio trzecią i czwartą pozycję. 

Biura i projekty wielofunkcyjne

Polska Loftmill debiutuje na Śląsku

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by JC

Do grona najemców biurowca .KTW I dołączyła marka Loftmill. Należąca do Rise.pl spółka oferuje biura serwisowane i powierzchnie coworkingowe.

Biura i projekty wielofunkcyjne

Polska Kawa i herbata w Diunie

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Warszawski kompleks biurowy Diuna z portfolio Syrena Real Estate powitał nowego najemcę, JDE Peet’s. Nowe biuro firmy o powierzchni 900 mkw. za zaprojektowała pracownia BIT Creative.

Powierzchnie magazynowe i produkcyjne

Polska Hełmy bojowe u 7R

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Firma Galvion wynajęła w 7R City Park Gdańsk Airport I około 3,6 tys. mkw. Na nowej powierzchni mieścić się będzie hala do produkcji i montażu hełmów bojowych oraz zaplecze odpowiedzialne za serwis, wsparcie, modernizację i szkolenia.

Powierzchnie handlowe i rozrywkowe

Polska Rośnie park w Rudzie

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by JC

Spółka PKB Inwest Budowa rozpoczęła budowę parku handlowego w Rudzie Śląskiej. Obiekt będzie zlokalizowany przy skrzyżowaniu ulic Bukowej i 1 Maja.

Rynek inwestycyjny i finansowy

Polska Okam zbiera kapitał na inwestycje

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Okam Capital na początku marca tego roku zrealizował emisję niezabezpieczonych obligacji serii A. Wartość emisji opiewała na kwotę 50 mln zł. Emitent zakłada wprowadzenie papierów wartościowych do obrotu na rynku ASO Catalyst.

Rynek inwestycyjny i finansowy

Świat Punkt zwrotny i wielki reset

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Pomimo utrzymującej się niepewności gospodarczej, wydaje się, że globalna branża nieruchomości znajduje się w punkcie zwrotnym, z lepszymi perspektywami na wznowienie działalności inwestycyjnej – wynika z raportu PwC i Urban Land Institute.

Powierzchnie magazynowe i produkcyjne

Polska Alternatory w Trójmieście

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Działająca w branży automotive spółka AS-PL to nowy najemca powierzchni magazynowo-biurowej w Panattoni Park Tricity East I w Gdańsku. Łącznie do dyspozycji firmy pozostaje prawie 2,9 tys. mkw.

Biura i projekty wielofunkcyjne

Polska Telewizja wynajmuje na Służewcu

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Grupa Polcast Media, właściciel telewizji Polonia 1 podpisała umowę najmu na około 500 mkw. powierzchni biurowej w Trinity One w Warszawie.

Eurobuild FM

Polska / Cannes Wielki biznes pod palmami (odc. 1)

schedule 17 marca 2024
Eurobuild CEE

MIPIM 2024 przeszedł już do historii, ale specjalnie dla Was przywieźliśmy z Cannes specjalną serię podcastów! Bądź na bieżąco z najświeższymi wiadomościami, opiniami i prognozami z targów – będziemy je publikować w tym tygodniu na www.eurobuildcee.com oraz na globalnych platformach streamingowych!

Powierzchnie magazynowe i produkcyjne

Polska Fabryka od Panattoni gotowa

schedule 15 marca 2024
Opr./edited by JC

Panattoni ukończyło i oddało do użytku zakład produkcyjny dla firmy Maxcess. Obiekt zrealizowany w formule BTS znajduje się w Łubowie, niedaleko Gniezna.

Powierzchnie handlowe i rozrywkowe

Polska Pięknym być w Westfield Mokotów

schedule 15 marca 2024
Opr./edited by ANZ

Galeria handlowa Westfield Mokotów poszerza ofertę beauty. W centrum otwarto nowy salon pielęgnacji paznokci Lio Nail Art i Hop Chop BarberShop.

Powierzchnie handlowe i rozrywkowe

Polska W Willi Ogrodników

schedule 15 marca 2024
Opr./edited by ANZ

W zabytkowym Parku Ulricha w okolicy Wola Parku otwarto nową restaurację. W zrewitalizowanym pałacyku swoje miejsce znalazła Willa Ogrodników, nowy koncept kulinarny właścicieli restauracji Stacji Grochów.

Rynek mieszkaniowy

Polska Konwiktorska w sprzedaży

schedule 15 marca 2024
Opr./edited by JC

Mostostal rozpoczyna sprzedaż projektu Konwiktorska Residence. Inwestycja powstanie na warszawskim Śródmieściu.

Infrastruktura

Polska Remonty blisko morza

schedule 15 marca 2024
Opr./edited by JC

Dworce kolejowe w powiecie puckim, w Mrzezinie i Swarzewie, zostaną poddane modernizacji. Projekty są częścią Programu Inwestycji Dworcowych, w ramach którego w woj. pomorskim PKP przebudowały m.in. obiekty w Gdańsku czy Tczewie.

Rynek inwestycyjny i finansowy

Polska Orlen kupił farmę Szybowice

schedule 15 marca 2024
Opr./edited by MR

Onde sprzedało na rzecz Energa Green Development z grupy Orlen udziały w spółce celowej, do której należy 37,4-megawatowa elektrownia wiatrowa Szybowice. Energa Green Development zleciła jednocześnie Onde wykonanie robót budowlanych i elektrycznych za około 105 mln zł. 

Najnowsze w Rynek inwestycyjny i finansowy

schedule 18 marca 2024

Okam zbiera kapitał na inwestycje

Okam Capital na początku marca tego roku zrealizował emisję niezabezpieczonych obligacji serii A. Wartość emisji opiewała na kwotę 50 mln zł. Emitent zakłada wprowadzenie papierów wartościowych do obrotu na rynku ASO Catalyst.

schedule 18 marca 2024

Punkt zwrotny i wielki reset

Pomimo utrzymującej się niepewności gospodarczej, wydaje się, że globalna branża nieruchomości znajduje się w punkcie zwrotnym, z lepszymi perspektywami na wznowienie działalności inwestycyjnej – wynika z raportu PwC i Urban Land Institute.

schedule 15 marca 2024

Orlen kupił farmę Szybowice

Onde sprzedało na rzecz Energa Green Development z grupy Orlen udziały w spółce celowej, do której należy 37,4-megawatowa elektrownia wiatrowa Szybowice. Energa Green Development zleciła jednocześnie Onde wykonanie robót budowlanych i elektrycznych za około 105 mln zł. 

schedule 14 marca 2024

Nowy właściciel Przystanku Karkonosze

Redkom sfinalizował zakup nieruchomości przeznaczonej pod realizację parku handlowego Przystanek Karkonosze. Operatorem w powstającym obiekcie będzie Lidl Polska.

schedule 14 marca 2024

Miliardy dla farm wiatrowych na Bałtyku

Polenergia planuje wyemitować akcje do kwoty 3,4 mld zł. Zdecydowana większość pozyskanego kapitału ma być przeznaczona na budowę farm wiatrowych na Morzu Bałtyckim.

schedule 12 marca 2024

Nepi inwestuje ponad pół miliarda euro

Nepi Rockcastle w 2024 roku planuje zwiększyć wysokość inwestycji w swój portfel aktywów handlowych na rynkach Europy Środkowo-Wschodniej do nieco ponad 650 mln euro.

schedule 08 marca 2024

Transakcja pod Tallinem

Fundusz East Capital Real Estate IV nabył za 42 mln euro park logistyczny J13 na obrzeżach Tallina. W pełni wynajęta nieruchomość oferuje 40 tys. mkw. powierzchni logistycznej i przeznaczonej pod lekką produkcję.

schedule 07 marca 2024

Zrefinansowali na Czackiego

Bank Pekao S.A. udzielił spółce z grupy Adgar finansowania w wysokości 9 mln euro. Kredyt jest przeznaczony na refinansowanie kosztów nabycia budynku biurowego położonego przy ul. T. Czackiego 15/17 w Warszawie.

schedule 07 marca 2024

Optymizm na drugą połowę roku

W 2024 roku inwestycje w nieruchomości komercyjne w Polsce nabiorą tempa i mogą wzrosnąć o 10 proc. rok do roku – wynika z raportu „Market Outlook 2024” CBRE.

schedule 07 marca 2024

Obligacje dla inwestorów kwalifikowanych

MLP Group sfinalizowało emisję obligacji o wartości 41 mln euro. W ramach oferty publicznej kierowanej do inwestorów kwalifikowanych papiery objęło łącznie 35 podmiotów.

schedule 06 marca 2024

Międzynarodowy kapitał powróci

Jak wynika z najnowszego raportu agencji Cushman & Wakefield „CEE Investment Outlook”, 2023 rok stanął pod znakiem niższej aktywności zachodniego kapitału, co znalazło odzwierciedlenie w o połowie mniejszym w skali roku wolumenie transakcji w Europie Środkowo-Wschodniej.

schedule 06 marca 2024

Grunt to mieszkania

Jak podaje Colliers, polski rynek gruntów mieszkaniowych w 2023 roku wyprzedził sektor przemysłowo-logistyczny, powracając tym samym na pozycję lidera. Wynika to z rosnących oczekiwań związanych z rządowym programem kredytowym oraz zmian w sposobie szacowania zdolności kredytowej.

schedule 06 marca 2024

NEPI notuje wzrosty

Spółka NEPI Rockcastle wygenerowała w 2023 roku najwyższe w swojej historii dywidendy na akcję, przekraczając poprzedni rekord ustanowiony w 2019. W ramach polskiego portfolio firma podpisała 328 nowych umów z najemcami.

schedule 05 marca 2024

Poznań na czwartym miejscu

W najnowszej edycji raportu BEAS, przygotowanego przez Cushman & Wakefield i firmę Antal, średnia ocena wszystkich wskaźników dla Poznania wyniosła 7,5 punktów na 10, co plasuje miasto na czwartym miejscu na mapie najbardziej atrakcyjnych lokalizacji inwestycyjnych w Polsce.

schedule 05 marca 2024

Litwini kupili kampus od Finów

Firma inwestycyjna Lords LB Asset Management sfinalizowała zakup kampusu biurowego Technopolis Ozas w Wilnie o łącznej powierzchni ponad 100 tys. mkw. Sprzedającym była spółka Technopolis Lietuva. 

schedule 04 marca 2024

Archicom wyemitował kolejne obligacje

Archicom wyemitował obligacje o okresie spłaty przekraczającym trzy lata, o łącznej wartości 168 mln zł. Deweloper dywersyfikuje źródła finansowania nowych inwestycji, aby utrzymać tempo rozwoju i ekspansji, a także zadbać o stabilność organizacyjną.

schedule 01 marca 2024

Żabka ze zgodą na Rumunię

Grupa Żabka otrzymała zgodę rumuńskiego UOKIK-u na przejęcie większościowych spółki Drim Daniel Distributie, dystrybutora produktów FMCG.

schedule 01 marca 2024

Dostali kredyt na fotowoltaikę

Litewska spółka inwestycyjna Atsinaujinančios energetikos investicijos pozyskała finansowanie w wysokości 45 mln euro na realizację 16 farm fotowoltaicznych w zachodniej Polsce. Kredytu udzieliły Eiffel Investment Group i Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju.

schedule 29 lutego 2024

Miliony na stacje ładowania

Spółka Powerdot zamknęła kolejną rundę finansowania, w ramach której otrzyma 100 mln euro na rozwój infrastruktury do ładowania aut elektrycznych w Europie. 

schedule 29 lutego 2024

Panattoni buduje na kredyt

Panattoni otrzymało finansowanie na realizację trzeciej hali wchodzącej w skład projektu Panattoni Park Ruda Śląska II. Kredytu w wysokości 9,4 mln euro udzielił bank Millennium.

Wydanie 3 (286) marzec 2024

Ostatnie komentarze

Kategorie