Nowa normalność na rynku nieruchomości

Wraz ze znoszeniem środków ograniczających rozprzestrzenianie pandemii, polski rynek nieruchomości wchodzi w fazę stopniowego powrotu do normalności. Spodziewamy się ożywienia już w II kwartale 2021 roku – mówi Katarzyna Lipka, head of Consulting & Research, Cushman & Wakefield.

W 2020 roku w wyniku pandemii W Polsce zanotowano pierwszą od 30 lat recesję. PKB naszego kraju skurczyło się o 2,8 proc. Według prognoz Moody’s Analytics niekorzystne skutki drugiej fali pandemii wywrą negatywny wpływ na gospodarkę również w I kwartale 2021 roku. Niemniej jednak już w II kwartale 2021 r. spodziewane jest ożywienie, a wzrost gospodarczy w tym roku, według wstępnych szacunków, wyniesie około 4 proc.

Pandemia skłoniła wiele firm do przejścia na model pracy zdalnej. Ponadto, ze względu na pogarszającą się koniunkturę gospodarczą i niepewność odnośnie przyszłej sytuacji, wielu najemców przyjęło strategię „czekaj i obserwuj”, co znalazło swoje odzwierciedlenie w spadku aktywności na rynku najmu oraz zwiększonym udziale renegocjacji, również tych krótkoterminowych.

Na znaczeniu coraz bardziej zyskują powierzchnie typu flex, a dla wielu najemców kluczowym czynnikiem przy podejmowaniu decyzji o najmie powierzchni staje się elastyczność – mówi Jan Szulborski, senior consultant, Consulting & Research, Cushman & Wakefield.

Rynek handlowy odczuł bardzo mocno negatywne skutki pandemii. W rezultacie trzech lockdownów trwających łącznie 12 tygodni, podczas których obiekty handlowe o powierzchni powyżej 2 tys. mkw. mogły funkcjonować w bardzo ograniczonym zakresie, obroty dużych i bardzo dużych obiektów spadły o blisko 28 proc. Z tego względu, wystąpiła presja na obniżki czynszów, a wiele sieci handlowych podjęło decyzje o restrukturyzacji lub zakończeniu działalności. Pomimo trudnego czasu na rynku handlowym udało się zrealizować budowę aż 33 nowych obiektów.

W najbliższym czasie na znaczeniu będzie zyskiwać elastyczne podejście do kwestii dotyczących umów najmu – wzrośnie znaczenie czynszu od obrotu oraz popularność umów krótkookresowych typu „pop-up” – podsumowuje Małgorzata Dziubińska, associate director, Consulting & Research, Cushman & Wakefield.

Rynek magazynowy przyśpieszył w nowej rzeczywistości - w 2020 roku popyt na powierzchnie przemysłowo-logistyczne osiągnął rekordowy poziom 5 mln mkw., o 24 proc. więcej niż przed rokiem, a wolumen transakcji inwestycyjnych wzrósł aż o 85 proc.

Wśród głównych kierunków rozwoju sektora w kolejnych latach bez wątpienia znajdą się ekologia, automatyzacja i rozwój projektów deweloperskich idący w parze z wysoką dynamiką branży e-commerce. Ponadto, pozytywny wpływ na rynek mogą mieć zmiany w strukturze globalnych łańcuchów dostaw (nearshoring) a także wzrost aktywności firm technologicznych poszukujących w Polsce nowoczesnych powierzchni z przeznaczeniem pod centra danych – mówi Adrian Semaan, senior consultant, Industrial & Logistics Agency, Cushman & Wakefield.

Rynek mieszkaniowy całkiem dobrze poradził sobie ze skutkami pandemii. Po tymczasowym wstrzymaniu aktywności deweloperów w czasie pierwszego lockdownu w marcu i kwietniu, nastąpiło stopniowe odbudowanie i finalnie w 2020 roku w Polsce przekazano do użytkowania o 9 proc. mieszkań więcej niż rok wcześniej.

Widzimy również wzrost zainteresowania najmem, którego udział w całkowitych zasobach mieszkaniowych aktualnie w Polsce wynosi około 15 proc., co stanowi jedną z najniższych wielkości w Europie. Na dalszy rozwój rynku nieruchomości mieszkaniowych będą wpływać nie tylko czynniki ekonomiczne, ale także zmiany społeczne oraz nowe modele pracy, jak np. praca zdalna – podsumowuje Mira Kantor-Pikus, partner, Equity, Debt & Alternative Investments, Capital Markets, Cushman & Wakefield.

Wielkim wygranym w nowej rzeczywistości okazał się rynek magazynowy. Aktywa biurowe nadal przyciągają inwestorów, ale trwająca transformacja sposobu pracy zmusza ich do głębszej analizy nieruchomości pod kątem elastyczności względem najemców oraz zdolności do konkurowania z pracą zdalną. Rynek handlowy w dużej mierze pozostaje znakiem zapytania pod kątem inwestycyjnym – pandemia dołożyła swoje cegiełkę do trwającego już wcześniej spadku transakcji w tym sektorze. Niemniej, rosnąca atrakcyjność stóp kapitalizacji względem innych segmentów rynku może przyciągać inwestorów poszukujących wyższych zwrotów.

Obserwujemy również bezprecedensowe zainteresowanie sektorem mieszkań na wynajem, który ugruntowuje swoją pozycję jako alternatywa wobec tradycyjnych aktywów. Nadal widoczna jest niepewność co do implikacji pandemii w długim okresie oraz tego jak szybko szczepienia pozwolą na częściowy powrót do normalności. Z drugiej strony ilość kapitału alokowanego na inwestycje nieruchomościowe jest ogromna i z dużym prawdopodobieństwem wolumen inwestycyjny w 2021 roku przewyższy ubiegłoroczny – mówi Marcin Kocerba, associate, Capital Markets, Cushman & Wakefield.