Polska Jasna przyszłość przed dark stores

Dynamiczny rozwój parków handlowych i centrów o profilu zakupów codziennych w miastach o wielkości 10-50 tys. mieszkańców sprawia, że coraz więcej sieci handlowych, dotychczas nieobecnych w niewielkich obiektach, bierze pod uwagę ekspansję w tego typu lokalizacjach. Przykładem może być wejście marki Sinsay do parków handlowych w Augustowie i Bolesławcu czy sieci Empik do Augustowa i Pułtuska – przekonuje Dominika Jędrak, dyrektor Działu Doradztwa i Badań Rynku w firmie Colliers.

Eksperci Colliers podsumowali I połowę 2021 roku na polskim rynku handlowym. Popyt na powierzchnie handlowe w minionym półroczu zdominowany został przez sieci z sektora ekonomicznego, sklepy outletowe i dyskonty. Największym wydarzeniem na rynku było zamknięcie transakcji przejęcia 301 sklepów Tesco przez firmę Salling Group, właściciela sieci Netto. Na warszawskiej giełdzie zadebiutowała sieć sklepów dyskontowych Pepco - w ofercie publicznej inwestorzy kupili prawie 92,5 mln akcji za niemal 3,7 mld złotych.

Polscy konsumenci od zawsze zwracają bardzo dużą uwagę na ceny kupowanych produktów. Obecna sytuacja ekonomiczna powoduje, że trend ten jeszcze bardziej przybiera na sile. Skutkuje to rozwojem marek ekonomicznych, takich jak: Tedi, Pepco, Dealz, Kik czy Action. Także znane marki otwierają nowe koncepty wpisujące się oczekiwania klientów. W I połowie 2021 roku pierwsze sklepy swojej nowej marki HalfPrice otworzyło CCC – mówi Katarzyna Nobis-Kamińska, associate director w Dziale Powierzchni Handlowych w Colliers.

Z kolei sieci, takie jak Żabka czy Carrefour, jak również firmy spoza sektora dystrybucji i handlu artykułami żywnościowymi rozpoczynają na polskim rynku działalność tzw. „dark stores” (sklepów i magazynów wyłącznie do obsługi zamówień internetowych).

W ostatnim czasie koncept dark stores w sposób dynamiczny dołączył do sieci logistyki miejskiej, realizując funkcje minidystrybucji. Podstawowym założeniem sieci włączających ten kanał do swojej działalności jest szybka dostawa zamówionych on-line artykułów codziennych (głównie spożywczych, ale także chemii gospodarczej i kosmetyków) w czasie nieprzekraczającym 15 min. Stąd parametr lokalizacji w gęstej zabudowie mieszkaniowej staje się nadrzędnym warunkiem dla funkcjonowania dark shopów. Ma to także wpływ na optymalizację kosztów dostaw, co jest ważne w całej strategii last mile delivery – zwraca uwagę Marta Machus-Burek, senior partner, dyrektor Działu Powierzchni Handlowych w Colliers.

W maju sejm uchwalił nowelizację „ustawy covidowej”, która zakłada obniżkę czynszu najmu w galeriach handlowych. Uchwalone przepisy przewidują, że w okresie obowiązywania zakazu działalności galerii handlowych o powierzchni powyżej 2 tys. mkw. czynsz dla najemców zostanie obniżony o 80 proc., natomiast przez trzy miesiące po zniesieniu zakazu prowadzenia działalności będzie to 50 proc.
Administracyjna decyzja o obowiązkowej obniżce czynszu najmu w galeriach handlowych wywołała liczne zakłócenia w kontaktach między właścicielami i najemcami. Zmiany dotyczące czynszów uwidoczniły również rozbieżne spojrzenie na zaproponowane rozwiązania prawne pomiędzy Polską Radę Centrów Handlowych (zrzeszającą głównie właścicieli i zarządców galerii) a Związkiem Polskich Pracodawców Handlu i Usług, reprezentujacym polskich najemców centrów handlowych. Nowelizację popiera szereg najemców, którzy, po kliku lockdownach, znaleźli się na skraju upadłości. Protestują z kolei właściciele galerii handlowych – wskazując, że rządowa decyzja jest niezgodna z konstytucją, a pomoc publiczna udzielana najemcom jest sprzeczna z unijnymi regułami traktatowymi.

Na koniec II kwartału 2021 roku w budowie pozostawało około 385 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni handlowej, z czego 65 proc. trafi na rynek prawdopodobnie w drugiej połowie roku. Obiekty handlowe budowane są przede wszystkim w miastach poniżej 100 tys. mieszkańców (ponad 67 proc. powierzchni). Większość powstającej powierzchni stanowią obiekty małe (5-10 tys. mkw.), o profilu „zakupów codziennych”. Biorąc pod uwagę projekty oddane do użytku oraz te w budowie z datą ukończenia w roku bieżącym, łączna nowa podaż w 2021 roku powinna wynieść około 350 tys. mkw., osiągając tym samym wyższy poziom niż w 2020 roku (około 270 tys. mkw.).