EN

Polska Biura wróciły na pierwsze miejsce

Biura i projekty wielofunkcyjne
Eksperci Knight Franka podają, że utrzymujące się wysokie koszty budowy i finansowania nowych projektów, w połączeniu ze znaczną ilością wolnej powierzchni biurowej, wpływały na decyzje deweloperów dotyczące rozpoczynania kolejnych inwestycji. Aktywność najemców w niemal wszystkich głównych miastach zauważalnie wzrosła, co może wskazywać na powrót popytu do poziomu sprzed pandemii.

Od strony inwestycyjnej, sektor biurowy wyprzedził rynek magazynowy i z zainwestowanym kapitałem na poziomie 2,12 mld euro w 2022 roku uplasował się na pierwszym miejscu pod względem wolumenu inwestycyjnego. Całkowite zasoby biurowe na koniec 2022 roku wyniosły około 12,7 mln mkw. Po raz pierwszy ponad połowa powierzchni zlokalizowana była w ośmiu największych miastach regionalnych, a w samej Warszawie było to 49 proc. W ubiegłym roku w całej Polsce wolumen nowej podaży wyniósł ponad 642 tys. mkw., z czego 37 proc. nowooddanej powierzchni biurowej ukończono w Warszawie. Odnotowany wynik był wyższy o 17 proc. w porównaniu z 2021 rokiem, ale znacznie poniżej realizacji w latach 2016-2020, kiedy na rynek trafiało rekordowo dużo powierzchni biurowej.

Analizując aktywność deweloperów możemy zaobserwować, że szala przechyla się w stronę ośmiu miast regionalnych, gdzie na koniec 2022 roku w budowie było około 567 tys. mkw. W porównaniu z rokiem 2021 wynik ten był jednak o 40 proc. niższy. Wstrzymywanie się deweloperów z realizacją nowych projektów jeszcze bardziej widać w Warszawie, gdzie aktualnie realizowane jest jedynie 185 tys. mkw. Zestawiając to z 2021 rokiem oraz latami przedpandemicznymi, kiedy to podaż w budowie utrzymywała się na poziomie między 700 tys. a 800 tys. mkw., wynik ten jest na znacznie niższym poziomie. Wpływ na to mają niewątpliwie wyższe koszty zarówno finansowania, jak i samej budowy – komentuje Katarzyna Bojar, konsultantka w dziale badań rynku w firmie Knight Frank.

Dwa lata pandemii, które charakteryzowały się słabszymi wynikami po stronie najemców, zauważalnie uległy poprawie w 2022 roku. Ożywiony popyt na powierzchnię biurową ze strony firm zbliżył się do wyników sprzed 2019.

Od stycznia do grudnia 2022 roku wolumen transakcji najmu w głównych aglomeracjach osiągnął ponad 1,48 mln mkw., co oznaczało blisko 20-procentowy wzrost w porównaniu do 2021 roku. Jeśli chodzi o strukturę lokalizacyjną, niecałe 60 proc. popytu zarejestrowano w Warszawie, zaś pozostała część odnotowana była w miastach regionalnych, przy czym prym tutaj wiodły Kraków (198 tys. mkw. ) i Wrocław (137 tys. mkw.) – dodaje Katarzyna Bojar.

Wspólną cechą prawie wszystkich analizowanych ośrodków miejskich była dominacja nowych umów w wolumenie transakcji najmu. Wyjątkiem w tej analizie był Szczecin, w którym na pierwszym miejscu były renegocjacje – 56 proc.. W Warszawie nowe umowy odpowiadały za 52 proc. transakcji, a w pozostałych miastach wahały się od 49 proc. do nawet 93 proc. W dalszym ciągu wyraźny udział przypadł renegocjacjom, które w Warszawie wyniosły 39 proc., a na rynkach regionalnych od 16 do 44 proc. Umowy typu pre-let odpowiadały średnio za 10 proc. transakcji. Mimo wyższej aktywności najemców, średnioroczny wskaźnik pustostanów dla wszystkich miast wzrósł o 0,1 pp. i na koniec 2022 roku wyniósł 13,5 proc.

Spadek dostępnej powierzchni biurowej odnotowaliśmy tylko w Warszawie, Wrocławiu i Poznaniu, zaś w pozostałych głównych miastach nastąpił jej wzrost. W prawie wszystkich lokalizacjach (poza Szczecinem) współczynnik pustostanów na koniec grudnia 2022 roku przekraczał 10 proc. Najwyższy współczynnik zanotowano w Łodzi – 21 proc., a najniższy niezmiennie w Szczecinie – 5,8 proc. W Warszawie przewidywane jest obniżanie się wskaźnika pustostanów, jeśli popyt na biura w kolejnych kwartałach pozostanie na wysokim poziomie – wskazuje Katarzyna Bojar.

Szczególnie w Warszawie zauważalny jest wzrost stawek czynszu, które w Centralnym Obszarze Biznesu na koniec grudnia 2022 roku kształtowały się w przedziale 20-26 euro/mkw. miesięcznie. W pozostałych lokalizacjach centralnych stawki znajdowały się w przedziale od 15 do 23 euro/mkw. miesięcznie. Czynsze wywoławcze poza centrum stolicy wynoszą od 10 do 16 euro/mkw. miesięcznie. W miastach regionalnych miesięczne wywoławcze stawki wahały się od 8 do 16 euro/mkw. Wciąż zauważalny jest wzrost stawek opłat eksploatacyjnych z uwagi na postępujący wzrost cen usług oraz mediów.

Po dwóch latach pandemii, które przetasowały układ sił w strukturze transakcji inwestycyjnych, sektor biurowy powrócił na pozycji lidera. W 2022 roku inwestorzy ulokowali w biurowce powyżej 2,12 mld euro, co było wynikiem wyższym o ponad 25 proc. w porównaniu do roku 2021. Należy jednak zwrócić uwagę, że za ponad 40 proc. tego wolumenu odpowiadają jedynie dwie transakcje biurowe w Warszawie. Perspektywy inwestycyjne dla rynku biurowego w stolicy są bardzo pozytywne, jeżeli chodzi jednak o rynki regionalne widzimy dużą konkurencję wśród sprzedających, a znacząca podaż nowej powierzchni nie pozwala na razie na istotne ograniczenie poziomu pustostanów i wzrost czynszów – komentuje Michał Grabara, dyrektor w dziale rynków kapitałowych w Knight Franku.

Zainwestowany w aktywa biurowe kapitał rozłożył się w równych proporcjach między Warszawą a rynkami regionalnymi.

Dynamiczne zmiany zanotowały w ubiegłym roku stopy kapitalizacji. Dwie transakcje aktywami biurowymi typu prime, które negocjowane były w I połowie 2022 roku, zakończono na poziomie poniżej 4,5 proc. Z kolei drugie półrocze, ze względu na zaostrzenie polityki monetarnej przez banki centralne i zmianie oczekiwań inwestorów, oznaczały wzrost stóp kapitalizacji. Najlepsze aktywa biurowe w Warszawie wyceniane są aktualnie przy stopach kapitalizacji 5,25-5,5 proc., a w miastach regionalnych jest zbliżony do poziomu 6,5 proc. – dodaje Michał Grabara.

Ostatnie nowości

Powierzchnie handlowe i rozrywkowe

Polska Park handlowy zamiast outletu

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Kończy się przebudowa dawnego Outletu Białystok, który został zastąpiony przez Wysockiego Park Handlowy. Nowy obiekt będzie mieć ponad 16,4 tys. mkw. powierzchni najmu.

Rynek mieszkaniowy

Polska Przystań koło Mostu Osobowickiego

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Archicom wprowadza do oferty nową inwestycję we Wrocławiu, tuż przy Odrze. Przystań Reymonta dostarczy w pierwszym budynku niemal 200 mieszkań oraz przestrzenie handlowo-usługowe.

Biura i projekty wielofunkcyjne

Polska Ze Szwecji do Life Building

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Eolus Poland dołączy do najemców Life Building na warszawskiej Woli. Wywodzący się ze Szwecji deweloper energii odnawialnej w kwietniu zajmie w biurowcu prawie 300 mkw.

ESG

Polska Panattoni znowu jest Oustanding

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Panattoni uzyskało kolejny certyfikat BREEAM na poziomie Outstanding – dla zrealizowanej dla H&M hali w Panattoni Park Poznań A2. To trzecia inwestycja dewelopera w Polsce i ósma w Europie, która osiągnęła najwyższy poziom certyfikacji BREEAM.

Wydarzenia

Polska Elita sportowa i amatorzy na Szczycie Rondo 1

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Malezyjczyk Wai Ching Soh i Włoszka Valentina Belotti zwyciężyli w tegorocznym Biegu Na Szczyt Rondo 1 w Warszawie, broniąc tym samym tytułów sprzed roku. Najlepsi z Polaków – Klaudia Krajewska i Piotr Łobodziński – zajęli odpowiednio trzecią i czwartą pozycję. 

Biura i projekty wielofunkcyjne

Polska Loftmill debiutuje na Śląsku

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by JC

Do grona najemców biurowca .KTW I dołączyła marka Loftmill. Należąca do Rise.pl spółka oferuje biura serwisowane i powierzchnie coworkingowe.

Biura i projekty wielofunkcyjne

Polska Kawa i herbata w Diunie

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Warszawski kompleks biurowy Diuna z portfolio Syrena Real Estate powitał nowego najemcę, JDE Peet’s. Nowe biuro firmy o powierzchni 900 mkw. za zaprojektowała pracownia BIT Creative.

Powierzchnie magazynowe i produkcyjne

Polska Hełmy bojowe u 7R

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Firma Galvion wynajęła w 7R City Park Gdańsk Airport I około 3,6 tys. mkw. Na nowej powierzchni mieścić się będzie hala do produkcji i montażu hełmów bojowych oraz zaplecze odpowiedzialne za serwis, wsparcie, modernizację i szkolenia.

Powierzchnie handlowe i rozrywkowe

Polska Rośnie park w Rudzie

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by JC

Spółka PKB Inwest Budowa rozpoczęła budowę parku handlowego w Rudzie Śląskiej. Obiekt będzie zlokalizowany przy skrzyżowaniu ulic Bukowej i 1 Maja.

Rynek inwestycyjny i finansowy

Polska Okam zbiera kapitał na inwestycje

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Okam Capital na początku marca tego roku zrealizował emisję niezabezpieczonych obligacji serii A. Wartość emisji opiewała na kwotę 50 mln zł. Emitent zakłada wprowadzenie papierów wartościowych do obrotu na rynku ASO Catalyst.

Rynek inwestycyjny i finansowy

Świat Punkt zwrotny i wielki reset

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Pomimo utrzymującej się niepewności gospodarczej, wydaje się, że globalna branża nieruchomości znajduje się w punkcie zwrotnym, z lepszymi perspektywami na wznowienie działalności inwestycyjnej – wynika z raportu PwC i Urban Land Institute.

Powierzchnie magazynowe i produkcyjne

Polska Alternatory w Trójmieście

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Działająca w branży automotive spółka AS-PL to nowy najemca powierzchni magazynowo-biurowej w Panattoni Park Tricity East I w Gdańsku. Łącznie do dyspozycji firmy pozostaje prawie 2,9 tys. mkw.

Biura i projekty wielofunkcyjne

Polska Telewizja wynajmuje na Służewcu

schedule 18 marca 2024
Opr./edited by MR

Grupa Polcast Media, właściciel telewizji Polonia 1 podpisała umowę najmu na około 500 mkw. powierzchni biurowej w Trinity One w Warszawie.

Eurobuild FM

Polska / Cannes Wielki biznes pod palmami (odc. 1)

schedule 17 marca 2024
Eurobuild CEE

MIPIM 2024 przeszedł już do historii, ale specjalnie dla Was przywieźliśmy z Cannes specjalną serię podcastów! Bądź na bieżąco z najświeższymi wiadomościami, opiniami i prognozami z targów – będziemy je publikować w tym tygodniu na www.eurobuildcee.com oraz na globalnych platformach streamingowych!

Powierzchnie magazynowe i produkcyjne

Polska Fabryka od Panattoni gotowa

schedule 15 marca 2024
Opr./edited by JC

Panattoni ukończyło i oddało do użytku zakład produkcyjny dla firmy Maxcess. Obiekt zrealizowany w formule BTS znajduje się w Łubowie, niedaleko Gniezna.

Powierzchnie handlowe i rozrywkowe

Polska Pięknym być w Westfield Mokotów

schedule 15 marca 2024
Opr./edited by ANZ

Galeria handlowa Westfield Mokotów poszerza ofertę beauty. W centrum otwarto nowy salon pielęgnacji paznokci Lio Nail Art i Hop Chop BarberShop.

Powierzchnie handlowe i rozrywkowe

Polska W Willi Ogrodników

schedule 15 marca 2024
Opr./edited by ANZ

W zabytkowym Parku Ulricha w okolicy Wola Parku otwarto nową restaurację. W zrewitalizowanym pałacyku swoje miejsce znalazła Willa Ogrodników, nowy koncept kulinarny właścicieli restauracji Stacji Grochów.

Rynek mieszkaniowy

Polska Konwiktorska w sprzedaży

schedule 15 marca 2024
Opr./edited by JC

Mostostal rozpoczyna sprzedaż projektu Konwiktorska Residence. Inwestycja powstanie na warszawskim Śródmieściu.

Infrastruktura

Polska Remonty blisko morza

schedule 15 marca 2024
Opr./edited by JC

Dworce kolejowe w powiecie puckim, w Mrzezinie i Swarzewie, zostaną poddane modernizacji. Projekty są częścią Programu Inwestycji Dworcowych, w ramach którego w woj. pomorskim PKP przebudowały m.in. obiekty w Gdańsku czy Tczewie.

Rynek inwestycyjny i finansowy

Polska Orlen kupił farmę Szybowice

schedule 15 marca 2024
Opr./edited by MR

Onde sprzedało na rzecz Energa Green Development z grupy Orlen udziały w spółce celowej, do której należy 37,4-megawatowa elektrownia wiatrowa Szybowice. Energa Green Development zleciła jednocześnie Onde wykonanie robót budowlanych i elektrycznych za około 105 mln zł. 

Najnowsze w Biura i projekty wielofunkcyjne

schedule 18 marca 2024

Ze Szwecji do Life Building

Eolus Poland dołączy do najemców Life Building na warszawskiej Woli. Wywodzący się ze Szwecji deweloper energii odnawialnej w kwietniu zajmie w biurowcu prawie 300 mkw.

schedule 18 marca 2024

Loftmill debiutuje na Śląsku

Do grona najemców biurowca .KTW I dołączyła marka Loftmill. Należąca do Rise.pl spółka oferuje biura serwisowane i powierzchnie coworkingowe.

schedule 18 marca 2024

Kawa i herbata w Diunie

Warszawski kompleks biurowy Diuna z portfolio Syrena Real Estate powitał nowego najemcę, JDE Peet’s. Nowe biuro firmy o powierzchni 900 mkw. za zaprojektowała pracownia BIT Creative.

schedule 18 marca 2024

Telewizja wynajmuje na Służewcu

Grupa Polcast Media, właściciel telewizji Polonia 1 podpisała umowę najmu na około 500 mkw. powierzchni biurowej w Trinity One w Warszawie.

schedule 14 marca 2024

Ogrody z pozwoleniem

Revetas Capital i TriGranit uzyskały oficjalne pozwolenie na użytkowanie dla II etapu Millennium Gardens w Budapeszcie.

schedule 14 marca 2024

Dwa razy więcej w Timpuri Noi Square

Vastint Romania rozpoczyna II fazę projektu Timpuri Noi Square w Bukareszcie. Po uzyskaniu niezbędnych pozwoleń deweloper wybuduje dwa nowe budynki biurowe, które zwiększą powierzchnię całego kompleksu do ponad 100 tys. mkw.

schedule 13 marca 2024

Poznańska przeprowadzka Rödl & Partner

Do grona najemców poznańskiego Nowego Rynku E dołączyła firma doradcza Rödl & Partner. Biuro spółki zlokalizowane jest na siódmym piętrze biurowca.

schedule 13 marca 2024

Zostają w The Park Warsaw

Konica Minolta Business Solutions przedłużyła umowę najmu biura o powierzchni 3 tys. mkw. w kompleksie The Park Warsaw. Firma pozostanie w stołecznej dzielnicy Włochy przez kolejne pięć lat.

schedule 12 marca 2024

Elastycznie i coworkingowo

W warszawskim biurowcu Adgar Renaissance Tower pojawi się koncept Brain Embassy. W kwietniu tego roku planowane jest otwarcie dwóch pięter tej przestrzeni coworkingowej. Będzie to siódma lokalizacja marki w Warszawie.

schedule 11 marca 2024

Mariaż historii z nowoczesnością

Zeitgeist Asset Management pozyskał kolejnych najemców. Dwie kolejne firmy, międzynarodowa kancelaria prawna CMS oraz Europejski Bank Inwestycyjny, wynajęły powierzchnię biurową w odrestaurowanym budynku Palác Dunaj w historycznym centrum Pragi.

schedule 11 marca 2024

Lekarze zostają w West Gate

Enel-med, sieć z branży usług medycznych, przedłużyła na kolejne dziesięć lat umowę najmu we wrocławskim budynku West Gate, należącym do Globalworth. Najemca rozszerzy usługi z zakresu stomatologii i rehabilitacji dla swoich pacjentów.

schedule 08 marca 2024

Czwórka pod znakiem Liberty

Czterech nowych najemców wprowadzi się do Liberty w Budapeszcie, zajmując łącznie około 3,5 tys. mkw. W wielofunkcyjnej inwestycji firmy Wing swoje biura latem 2024 roku otworzą Coop, FedEx, Praktiker i 3 Print.

schedule 08 marca 2024

Emonika w centrum Lublany

Mendota Invest otrzymała pozwolenie na budowę kompleksu Emonika w Lublanie. W ramach inwestycji ma powstać centrum handlowe, dwa hotele i mieszkania. Prace budowlane rozpoczną się w marcu. Szacowana wartość całej inwestycji to ponad 350 mln euro.

schedule 07 marca 2024

Wybrali biura na Vysočanach

Do najemców biurowca Afi City 1 w Pradze w dołączyła firma logistyczna Hegelmann Transporte i Delirest, operator restauracji samoobsługowych. Dodatkowo, zajmowaną powierzchnię zwiększyła Škoda Auto. W efekcie budynek jest obecnie w pełni wynajęty.

schedule 06 marca 2024

O turbinach w Trytonie

Firma Muehlhan Wind Service, dostawca usług w zakresie instalacji turbin wiatrowych, otworzyła biuro w Tryton Business House w Gdańsku. 

schedule 05 marca 2024

Coraz mniej powierzchni premium

JLL podaje, że w 2023 roku powierzchnia biurowa w regionie Europy Środkowo-Wschodniej wzrosła o 480 tys. mkw., czyli o ponad 30 proc. mniej niż w 2022 roku. Ze względu na spowolnienie gospodarcze po pandemii, niektóre rynki – takie jak Warszawa i Budapeszt – odnotowały gwałtowny spadek nowej podaży.

schedule 04 marca 2024

Piątka dla CA Immo

W trzech budynkach należących do warszawskiego portfela CA Immo pojawi się w tym roku pięciu nowych najemców.

schedule 04 marca 2024

Efigence zostaje na Mokotowie

Efigence, firma technologiczna specjalizująca się w projektowaniu i wdrażaniu rozwiązań dla sektora finansowego i e-commerce, przedłużyła umowę najmu 1,2 tys. mkw. powierzchni biurowej w Platinium Business Park na warszawskim Mokotowie.

schedule 04 marca 2024

Lubią The Park Warsaw

The Park Warsaw zyskał w ciągu III i IV kwartału 2023 roku nowych najemców i przedłużył umowy z dotychczasowymi partnerami. Kampus biurowy, którym zarządza White Star Real Estate, jest obecnie w 90 proc. wynajęty.

schedule 04 marca 2024

Stawiają na Park Rozwoju

Park Rozwoju na warszawskim Mokotowie pozyskał dwóch nowych najemców, a jeden z dotychczasowych przedłużył umowę. Łączna powierzchnia objęta umowami to blisko 1,4 tys. mkw. Kompleksem biurowym zarządza EPP.

Wydanie 3 (286) marzec 2024

Ostatnie komentarze

Kategorie