Polska Wynajem coraz bardziej profesjonalny

Raport podsumowujący dekadę polskiego rynku najmu powstał przy współpracy z Polityką Insight z inicjatywy PFR Nieruchomości. Jest vademecum polskiego rynku najmu. Autorzy położyli szczególny nacisk na najem dofinansowany lub zarządzany przez instytucje publiczne – od mieszkań komunalnych po najem instytucjonalny.

Z danych przedstawionych w raporcie „Dekada polskiego rynku najmu” wynika, że spośród dostępnych w Polsce form najmu zdecydowanie największa jest oferta mieszkań oferowanych przez osoby prywatne na rynku rozproszonym, choć wykazuje się on silnymi wahaniami sezonowymi. Według szacunków, liczba lokali przeznaczonych na wynajem długoterminowy w tym segmencie wynosi aż 1,1 mln mieszkań. Jednym z mniejszych, ale za to bardzo szybko rozwijającym się segmentem rynku, są mieszkania najmowane od firm i funduszy. Jak podają autorzy raportu, największy udział w tym segmencie miały zagraniczne fundusze inwestycyjne. Jednak ich nieruchomości ulokowane były jednak wyłącznie w największych polskich miastach, w przeciwieństwie do PFR Nieruchomości, który poprzez Fundusz Sektora Mieszkań na Wynajem i Fundusz Sektora Mieszkań dla Rozwoju oferuje 5,5 tys. lokali.

Od 2013 roku skupiamy się na redefiniowaniu sposobu myślenia o zamieszkiwaniu poprzez zrównoważoną ofertę mieszkań na wynajem w całej Polsce. Wierzymy, że bezpieczny, długoterminowy najem instytucjonalny to szansa na stworzenie miejsca, które Polacy nazywają domem, bez względu na akt własności – podkreśla Anna Błaszczyk, członek zarządu PFR Nieruchomości.

Stworzenie Funduszu Sektora Mieszkań na Wynajem wyznaczało ścieżkę dla kolejnych funduszy inwestycyjnych – państwowych i prywatnych. Od tamtego czasu następowała systematyczna profesjonalizacja rynku najmu. Z jednej strony rosła liczba mieszkań oferowanych na wynajem przez państwowe oraz zagraniczne fundusze inwestycyjne. Z drugiej – profesjonalizował się najem rozproszony. Proces profesjonalizacji przyspieszyła też pandemia. Tak dynamiczny rozwój rynku najmu we wszystkich formach prawnych i organizacyjnych, które zasiliły istniejące już rozwiązania, jak najem komunalny, socjalny, spółdzielczy czy w ramach Towarzystw Budownictwa Społecznego, wymaga stworzenia kompendium wiedzy – przekonuje dr Adam Czerniak, główny ekonomista, dyrektor ds. badań w Polityce Insight i współautor raportu.

Jak wskazują autorzy raportu, rynek najmu rozwija się w coraz większym tempie, a dostępne oferty są coraz lepiej dopasowane do różnorodnych grup najemców. Jak ocenia Hanna Milewska, specjalistka ds. mieszkalnictwa z Instytutu Rozwoju Miast i Regionów i współautorka raportu, powstaje też coraz więcej połączeń pomiędzy różnymi sektorami najmu – detalicznym, profesjonalnym, ale też społecznym.

Autorzy raportu przewidują, że profesjonalny rynek najmu w kolejnych latach powinien się dalej bardzo szybko rozwijać. Według podanych w publikacji szacunków, rok 2023 ma być rekordowy pod względem liczby mieszkań na wynajem oddanych do użytkowania przez zagraniczne fundusze inwestycyjne – na rynek ma trafić 6,9 tys. lokali, głównie w Warszawie, Łodzi i Wrocławiu. W sumie do końca obecnej dekady rynek najmu profesjonalnego powinien przekroczyć wielkość 100 tys. lokali.

Raport Polityki Insight i PFR Nieruchomości przypomina nam, że rozwój instytucjonalnego rynku najmu zaczął się w 2013 roku od inicjatywy BGK, aby powołać polski fundusz mieszkań na wynajem, który niczym lokomotywa utoruje drogę dla kolejnych inicjatyw, opartych o prywatny kapitał. Tak też się stało, ale ostatnie kilkanaście miesięcy przyniosło zadyszkę w tym sektorze. Osiągnięcie do 2030 roku skali 100 tys. lokali w najmie rynkowym prowadzonym przez dużych operatorów wydaje się z dzisiejszej perspektywy mało realne. Aby tak się stało, w rozwój tego sektora powinny włączyć się duże polskie grupy kapitałowe. Ale właściwie dlaczego nie? Czy na wynajmie mieszkań w polskich metropoliach mają zarabiać tylko zagraniczni inwestorzy, a nie np. obecni i przyszli polscy emeryci? – uważa Kazimierz Kirejczyk, senior strategy sdvisor, Housing Sector w JLL Polska.

Eksperci wskazują, że podstawowym problemem polskiego rynku najmu pozostaje bardzo niska dostępność każdej z opisanych w raporcie form najmu. Z tych względów jednym z priorytetów polityki mieszkaniowej na najbliższe lata powinno być tworzenie warunków sprzyjających dla rozwoju różnorodnych form najmu.