Polska IT wciąż króluje w biurach
Rynek inwestycyjny i finansowyNowa podaż nieznacznie wpłynęła na wzrost wskaźnika pustostanów, który na koniec grudnia 2023 ustabilizował się w okolicach 17,5 proc. (+2,2 pp. rok do roku). Największa koncentracja aktywności najemców ponownie skupiła się na największych regionalnych rynkach biurowych tj. Krakowie, Wrocławiu i Trójmieście (około 70 proc. popytu brutto), gdzie łącznie firmy wynajęły około 520 tys. mkw. z 750 tys. mkw. wszystkich podpisanych umów w 2023.
Na koniec grudnia 2023 całkowite zasoby powierzchni biurowej na ośmiu największych rynkach regionalnych (Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Poznań, Łódź, Lublin i Szczecin) wyniosły 6,68 mln mkw. (wzrost o 4 proc. rok do roku). Tradycyjnie regionalnymi liderami pozostają Kraków (27 proc.), Wrocław (20 proc.) oraz Trójmiasto (16 proc.), łącznie dysponujące 4,21 mln mkw., co stanowi około 63 proc. całej podaży sektora w regionach.
Z niemal 280 tys. mkw. (spadek o 31 proc. rok do roku), dostarczonych w okresie od stycznia do końca grudnia 2023, najwięcej powierzchni deweloperzy oddali w Krakowie (97 tys. mkw.), Wrocławiu (76 tys. mkw.) i Poznaniu (43 tys. mkw.). Spośród zrealizowanych w 2023 roku 21 projektów biurowych warto odnotować Ocean Office Park B (Kraków, 28,6 tys. mkw., Cavatina), Craft (Katowice, 26,7 tys. mkw., Ghelamco) oraz Nowy Rynek E (Poznań, 25,1 tys. mkw., Skanska).
Sytuacja pod względem nowej podaży na regionalnych rynkach biurowych jest nadal bardzo dynamiczna. Planowane do oddania w latach 2024-2025 niemal 290 tys. mkw. powinno zostać zrealizowane zgodnie z zapowiedziami deweloperów. Duże znaczenie przy decyzjach o ewentualnej rozbudowie czy wyłączaniu z nowych projektów funkcji biurowych będą miały informacje związane z popytem, choć ten w ostatnich latach odnotowywał dodatnią dynamikę – zauważa Emilia Trofimiuk, research managerka, dział analiz i badań rynkowych Axi Immo.
Na koniec 2023 na regionalnych rynkach biurowych w budowie znajdowało się niemal 290 tys. mkw. powierzchni. Najwięcej bo 70 tys. mkw. nowo powstającej podaży znajduje się we Wrocławiu, który nieznacznie wyprzedza Poznań (67 tys. mkw.) i Katowice (63 tys. mkw.). To również w tych ośrodkach biznesowych znajdują się największe obecnie realizowane projekty: AND2 (39 tys. mkw.) w Poznaniu, Grundmanna Office Park A (20,7 tys. mkw.) w Katowicach oraz Quorum Office Park A o powierzchni 18,2 tys. mkw. we Wrocławiu.
Nowa podaż oddana w minionym roku nieznacznie wpłynęła na wzrost wskaźnika pustostanów w regionach, który na koniec 2023 wyniósł 17,5 proc. (więcej o 0,2 pp. w skali kwartału i 2,2 pp. w skali roku). Wynik ten przekłada się na około 1,17 mln mkw. wolnej powierzchni. Rynkami z dostępnością modułów biurowych na poziomie powyżej 20 proc. są Katowice i Łódź, z kolei w Szczecinie współczynnik pustostanów wskazuje poniżej 5 proc.
Od lat regionalne rynki biurowe skupiają się wokół rozwoju dwóch grup najemców, wśród których należy wyróżnić międzynarodowe firmy z sektora usług dla biznesu oraz branżę IT. Relatywnie duża dostępność wolnej powierzchni biurowej stanowi okazję dla nowych podmiotów, które są zainteresowane wejściem na polski rynek – podkreśla Bartosz Oleksak, associate director, dział powierzchni biurowych, Axi Immo.
Całkowity wolumen transakcji najmu na regionalnym rynku biurowym w 2023 wyniósł ponad 750 tys. mkw. (wzrost o 20 proc. rok do roku), natomiast w ramach popytu netto, który podaje się z wyłączeniem renegocjacji i przedłużeń umów najmu, podpisano 450 tys. mkw. (wzrost o 29 proc. rok do roku). Największą aktywność najemców zarejestrowano na rynkach krakowskim, wrocławskim i trójmiejskim, kolejno 200 tys., 166 tys. i 153 tys. mkw.
Na koniec 2023 średnie czynsze ofertowe kształtowały się w przedziale od 9 do 17,50 euro, a w najlepszych projektach oczekiwano nawet 20 euro/mkw. miesięcznie Z kolei stawki za opłaty eksploatacyjne wahały się od około 11 zł/mkw. miesięcznie, do 30 zł/mkw. miesięcznie w zależności od standardu i lokalizacji budynku.
Spodziewamy się, że zwiększona dostępność powierzchni biurowej na rynkach regionalnych wpłynie na postawę właścicieli i tym samym da większe pole do negocjacji najemcom poszukującym alternatywnych powierzchni. Stawki czynszów bazowych powinny pozostać na stabilnym poziomie, trend spadkowy możliwy jest w zakresie stawek efektywnych, zwłaszcza w starszych obiektach – prognozuje Jakub Potocki, associate director, dział powierzchni biurowych, Axi Immo.
Przyspieszenie w elektromobilności: 10 tysięcy punktów ładowania na horyzoncie
Przyspieszenie w elektromobilności: 10 tysięcy punktów ładowania na horyzoncie
Powerdot Polska
9,8 tys. punktów ładowania aut elektrycznych jest już zarejestrowanych w systemie Urzędu Dozoru Technicznego. Dzięki dużym inwestycjom w infrastrukturę, Polska wypada coraz lepiej ...
Szanse na odbicie rynku prefabrykacji betonowej?
Szanse na odbicie rynku prefabrykacji betonowej?
PMR Market Experts
Problem z dostępnością pracowników na placach budów jest coraz większym wyzwaniem. Wpływ tego zjawiska na rosnącą popularność technologii prefabrykacji betonowej staje się bardziej ...
Certyfikacja budynków podnosi standardy. Kilku rzeczy wciąż jednak brakuje
Certyfikacja budynków podnosi standardy. Kilku rzeczy wciąż jednak brakuje
biuro projektowe PM Projekt
Lawinowo rośnie liczba certyfikowanych budynków. Jak wskazują eksperci, to przede wszystkim efekt presji regulacyjnej. Certyfikacje znacząco wpłynęły na poprawę standardów ESG, cho ...