Polska A galerie handlowe runą

Jak wskazują autorzy raportu „Rynek nowoczesnego handlu w Polsce”, w II kwartale 2024 roku zasoby powierzchni handlowych zwiększyły się o około 135 tys. mkw. Nowa podaż obejmowała zarówno otwarcia nowych obiektów, jak i rozbudowę już istniejących. Na koniec czerwca w budowie pozostawało około 335 tys. mkw. nowej powierzchni handlowej oraz około 110 tys. mkw. powierzchni obejmującej rozbudowy obiektów lub zmianę ich formatu.

Najwyższe wskaźniki nasycenia nowoczesną powierzchnią handlową niezmiennie obserwuje się w aglomeracjach wrocławskiej i poznańskiej, gdzie kształtują się one na poziomie odpowiednio 1024 i 973 mkw. na 1 tys. mieszkańców, najniższe natomiast w konurbacji katowickiej i aglomeracji łódzkiej (odpowiednio 723 mkw. i 699 mkw. na 1 tys. mieszkańców).

W II kwartale 2024 polski rynek handlowy przywitał trzy nowe brandy, a wszystkie otwarcia miały miejsce w Warszawie. Debiutu doczekała się rumuńska piekarnia Luca, która na swoją pierwszą lokalizację wybrała budynek Polna Corner. Z kolei w Browarach Warszawskich zadebiutował pochodzący z Ukrainy craft bar Veselka, a w Fabryce Norblina otworzył się pierwszy sklep stacjonarny Answear.com.

Pomiędzy kwietniem a czerwcem 2024 ukończono dziewięć nowych obiektów, trzy rozbudowy oraz trzy przebudowy. Tylko jedno centrum handlowe – Galeria Starówka w Lesznie – powiększyło zasoby handlowe w tym segmencie. Z kolei Dekada w Grójcu i park handlowy Nowa Górna w Łodzi zostały rozbudowane (odpowiednio o 5 tys. mkw. oraz 3 tys. mkw. GLA). Przebudowie uległy trzy budynki po dawnym sklepie Tesco, w ich miejsce powstały dwa parki handlowe w Bytomiu i jeden w Pile.

Segment parków handlowych po raz kolejny dominuje w otwarciach nowych obiektów – kolejne obiekty powstały w Jastrzębiu-Zdroju, Olsztynie, Świebodzinie, Tychach, Zawierciu i Zgorzelcu. W II kwartale 2024 zarejestrowano również trzy transakcje parków handlowych obejmujące łącznie cztery obiekty, z czego dwie transakcje dotyczyły nieruchomości zlokalizowanych w aglomeracji Warszawy (Łubna i Grodzisk Mazowiecki), a pozostałe dwie obejmowały parki handlowe w Kłodzku i Kępnie. Ten typ aktywów niezmiennie jest postrzegany przez inwestorów jako dość stabilny i bezpieczny.

Jak podkreślają eksperci BNP Paribas Real Estate Poland, rynek nowoczesnego handlu w Polsce ciągle podlega zmianom ze względu na jego dojrzałość i nasycenie obiektami handlowymi. Wskutek tego niektóre z galerii handlowych w polskich miastach zostały już rozebrane, inne czekają na rozbiórkę albo dopiero ważą się ich losy.

Głównymi przyczynami rozbiórki obiektów handlowych były spadki obrotów i liczby klientów lub też nowe plany inwestycyjne właścicieli obiektów. W chwili obecnej trwa rozbiórka Galerii Malta w Poznaniu, a w miejscu po niej prawdopodobnie powstaną mieszkania. Z kolei we Wrocławiu jeszcze w tym roku ma rozpocząć się rozbiórka Arkad Wrocławskich, które mają być zastąpione biurowcem z przestrzenią mieszkalną. Centra handlowe nie znikną, choć obserwować będziemy nasilenie różnego rodzaju działań – od rekomercjalizacji, remontów i modernizacji, przez rozbudowy, przebudowy i zmiany funkcji, po rozbiórki w celu odzyskania gruntu i realizacji nowych inwestycji – ocenia Fabrice Paumelle, dyrektor Działu Powierzchni Handlowych w BNP Paribas Real Estate Poland.

Wyburzanie galerii handlowych obserwowaliśmy już w Warszawie (CH Jupiter), Krakowie (Kraków Plaza), Katowicach (CH Belg), czy Sosnowcu (CH Sosnowiec). W ich miejscu powstają nowe mieszkania, biura, hotele czy też parki logistyczne. Aspektem, który może znacząco wpłynąć na rynek, jest zapowiadana liberalizacja przepisów o niedzielach handlowych. Projekt ustawy zakładający dwie niedziele handlowe w miesiącu, podwójne wynagrodzenie za pracę w te dni oraz konieczność przyznania w ciągu sześciu dni przed lub po pracującej niedzieli dnia wolnego, został przyjęty w pierwszym czytaniu. Teraz trafi do komisji merytorycznych, gdzie posłowie będą go procedować i wprowadzać ewentualne poprawki.

Jak wskazują analitycy BNP Paribas Real Estate Poland, wbrew intencjom ustawodawcy z 2018 roku, zakaz handlu w niedzielę nie przyczynił się do wsparcia małych, lokalnych sklepów w ich konkurencji z wielkimi sieciami handlowymi. Według danych GUS na koniec 2018 roku szacowana liczba sklepów wyniosła prawie 340 tys., natomiast na koniec 2022 niespełna 326 tys. Oznacza to, że na przestrzeni czterech lat liczba sklepów zmniejszyła się o 14 tys. placówek. Po erze supermarketów i hipermarketów sklepami pierwszego wyboru Polaków stały się dyskonty i mniejsze formaty.

Eksperci BNP zauważają też, że ostatnie lata to okres rozkwitu właśnie sieci dyskontowych, które dzięki agresywnej strategii marketingowej i cenowej oraz długim godzinom otwarcia pozyskały lojalnych klientów. Obecnie obowiązujące przepisy zakazujące handlu w niedzielę są pełne arbitralnych zwolnień, które mogą być pretekstem do nadużyć.

Udział e-handlu w sprzedaży detalicznej w maju wyniósł 8,6 proc. W I połowie roku poziom e-commerce w poszczególnych miesiącach nie spadł poniżej 8 proc. Najpopularniejsze kategorie zakupowe online to niezmiennie prasa, książki, tekstylia, odzież i obuwie. Eksperci BNP Paribas Real Estate Poland zwracają uwagę na coraz większą popularność trendu, jakim jest social commerce, czyli sprzedaż za pomocą platform społecznościowych.

Wykorzystanie funkcji social commerce może przynieść przedsiębiorstwom przewagę konkurencyjną w świecie e-commerce. W przeciwieństwie do popularnych strategii marketingowych, opiera się ona na aktywnym działaniu, atrakcyjnej prezentacji produktów i poszerzaniu grupy odbiorców, co przyczynia się do zwiększenia sprzedaży oraz budowania więzi z klientami. Social commerce umożliwia też użytkownikom dokonywanie zakupów w sposób szybki i wygodny. Dzięki przechowywaniu danych płatności lub adresu w bazie platformy społecznościowej proces zakupowy ogranicza się zazwyczaj do kilku kliknięć, co eliminuje potrzebę wielokrotnego wprowadzania tych informacji – komentuje Klaudia Okoń, starsza konsultantka z Działu Business Intelligence Hub & Consultancy BNP Paribas Real Estate Poland.