Czechy Nearshoring i wysokie czynsze w regionie Pragi

W całym regionie Europy Środkowo-Wschodniej popyt jest napędzany głównie przez firmy produkcyjne, zwłaszcza z branży motoryzacyjnej. Jak podaje Cushman & Wakefield, w Czechach finalizowanych jest kilka transakcji typu nearshoring, w ramach których coraz więcej działań produkcyjnych przenoszonych jest bliżej klientów końcowych.

W II kwartale tego roku wolumen projektów w budowie w Czechach spadł o około 25 proc. w porównaniu z II kwartałem 2022 roku. Wynika to głównie z ostrożniejszego planowania nowych inwestycji i unikania projektów spekulacyjnych w niesprawdzonych lokalizacjach. W Europie odnotowano jeszcze ostrzejszy spadek, średnio o 30 proc.

Czechy pozostają jednym z krajów o najniższym wskaźniku pustostanów - w II kwartale 2024 roku wzrósł on do 2,9 proc. W Europie tylko Holandia miała na koniec czerwca tego roku niższy poziom wolnych powierzchni. Cushman & Wakefield zwracają jednak uwagę, że dla Czech oznacza to wzrost wskaźnika, trzeci kwartał z rzędu. Zmianę widać nie tylko w nowo ukończonych projektach, które nie mają jeszcze swoich najemców, ale również w już istniejących obiektach, w których pojawiają się wolne powierzchnie. W Pradze i okolicach wskaźnik pustostanów w II kwartale 2022 roku wynosił prawie zero (około 14 tys. mkw. dostępnej powierzchni), podczas gdy obecnie podaż wolnej powierzchni wzrosła do prawie 80 tys. mkw. Wyższy udział dostępnej powierzchni wynika również z dłuższych procesów decyzyjnych ze strony potencjalnych najemców. Popyt na powierzchnię wciąż jednak przewyższa podaż, więc jak oceniają eksperci Cushman & Wakefield, nie należy spodziewać się drastycznego wzrostu wskaźnika pustostanów, co potwierdzają statystyki z innych rynków europejskich.

W czasie pandemii czynsze w Pradze i okolicach przekroczyły średnią europejską, a niektóre wzrosły nawet o 80 proc. docierając do poziomów niektórych rynków przemysłowych w Niemczech. W regionie Europy Środkowo-Wschodniej następuje obecnie korekta i stabilizacja czynszów, podczas gdy stawki w najlepszych lokalizacjach w Europie Zachodniej nadal rosną. Cushman & Wakefield w perspektywie długoterminowej spodziewa się niewielkiego wzrostu czynszów na rynkach europejskich, na co wpływ będą miały przeciągające się procesy wydawania pozwoleń, deficyt gruntów pod zabudowę oraz rosnące koszty budowy.

W II połowie 2024 roku eksperci spodziewają się wzrostu liczby transakcji inwestycyjnych w nieruchomości przemysłowe w skali całej Europy. Podobny trend obserwowany jest w Czechach, gdzie nieruchomości przemysłowe są siłą napędową rynku inwestycyjnego.

Nieruchomości przemysłowe są na celowniku inwestorów, a negocjacje w sprawie sprzedaży niektórych dużych projektów przemysłowych już trwają. Inwestorzy są zainteresowani przede wszystkim produktami typu core-plus i value-added, szczególnie w pożądanych lokalizacjach z perspektywą wzrostu czynszów. Standardy ESG odgrywają coraz ważniejszą rolę dla inwestorów, bezpośrednio wpływając na ostateczne decyzje – komentuje Jiří Kristek, partner, head of Industrial and Retail Warehousing, Cushman & Wakefield.

W 2023 roku w Czechach sfinalizowano 10 transakcji przemysłowych o łącznej wartości nieco poniżej 140 mln euro, w porównaniu z 13 transakcjami o wartości ponad 350 mln euro w 2022 roku. W I połowie tego roku sfinalizowano pięć transakcji przemysłowych o łącznej wartości 146 mln euro.