Polska Niska podaż, stabilny popyt, ożywienie w transakcjach
Biura i projekty wielofunkcyjne![](/images/109216-large.jpg)
Jak podaje agencja doradcza Cushman & Wakefield, w 2024 roku zarówno w Warszawie, jak i miastach regionalnych poziom aktywności najemców pozostał na zbliżonym poziomie względem analogicznego okresu 2023 roku. Bez zmian pozostawała też aktywność deweloperska znajdująca się wciąż w fazie stagnacji. Widoczne ożywienie z kolei zanotował rynek kapitałowy, na którym wolumen inwestycyjny wyniósł 1,64 mld eurow transakcjach kupna/sprzedaży. W Warszawie wartość zawartych transakcji osiągnęła ponad trzykrotny wzrost.
Na koniec IV kwartału 2024 roku całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej na dziewięciu największych rynkach w Polsce zbliżyły się do poziomu 13,1 mln mkw.
Sumaryczna wielkość oddanych projektów wyniosła w 2024 roku nieznacznie ponad 228 tys. mkw., z czego najwięcej powierzchni oddano w Warszawie, Wrocławiu i Katowicach. Ubiegły rok stanowił tym samym kontynuację stagnacji po stronie aktywności deweloperskiej, a większy wolumen nowej powierzchni, która trafi na rynek, jest spodziewany dopiero po 2026 roku – komentuje Ewa Derlatka-Chilewicz, head of Research Poland, Cushman & Wakefield.
Największe budynki oddane w ubiegłym roku do użytku to The Form w Warszawie (29,4 tys. mkw., Lincoln Property Company), Grundmana Office Park A w Katowicach (20,7 tys. mkw., Cavatina) oraz wrocławski Quorum Office Park A (18,2 tys. mkw., Cavatina).
Na koniec grudnia w realizacji pozostawało około 180 tys. mkw. powierzchni w Warszawie i około 160 tys. mkw. w miastach regionalnych. To o około 80 proc. mniej niż na początku 2020 roku. Według szacunków Cushman & Wakefield polski rynek biurowy powiększy się w tym roku jedynie o około 190 tys. mkw., co z czasem będzie przekładać się na spadający wskaźnik powierzchni niewynajętej w najlepszych lokalizacjach biurowych w polskich aglomeracjach - dodaje Vitalii Arkhypenko, analityk rynku, Cushman & Wakefield.
Całkowity popyt na powierzchnię biurową w Warszawie wyniósł na koniec grudnia 740,2 tys. mkw., co stanowiło spadek o jedynie 1 p.p. w porównaniu do analogicznego okresu w 2023 roku. Na relatywnie wysokim poziomie utrzymała się też liczba sfinalizowanych transakcji najmu, która wyniosła 757 umów, co stanowi spadek o niecałe 7 proc. r-d-r. Świadczy to o stopniowej stabilizacji popytu na stołecznym rynku biurowym – tłumaczy Jan Szulborski, business development & insight manager, Cushman & Wakefield.
Poziom popytu w miastach regionalnych wyniósł na koniec grudnia prawie 714 tys. mkw., co stanowi jedynie 4-procentowy spadek względem analogicznego okresu z poprzedniego roku, który na rynku regionalnym był rekordowy.
Niezmiennie zapotrzebowanie na powierzchnie biurowe napędzały firmy z branży IT, ale też z sektora usługowego i produkcyjnego. W strukturze transakcji przeważały natomiast umowy renegocjacji – 51 proc. Nowe umowy i powierzchnie zajęte przez właściciela odpowiadały za 46 proc. najmu, a ekspansje – jedynie za 3 proc. – komentuje Michał Galimski, partner, head of Regional Markets, Cushman & Wakefield.
Średni wskaźnik pustostanów w Polsce na koniec IV kwartału 2024 roku wyniósł 14,3 proc., co stanowi wzrost o 0,2 p.p. zarówno r-d-r, jak i względem III kwartału 2024. W stolicy wskaźnik niewynajęcia spadł o 0,1 p.p. względem poprzedniego kwartału i wyniósł 10,6 proc. W miastach regionalnych zaobserwowano zarówno spadki, jak i wzrosty. Niższy poziom powierzchni niewynajętej dotyczył Lublina, Wrocławia i Trójmiasta, z kolei wzrost zanotowano w Katowicach, Łodzi i Poznaniu. Średni wskaźnik pustostanów w miastach regionalnych wyniósł 17,8 proc. Na wszystkich rynkach biurowych objętych analizą dostępna powierzchnia wyniosła 1,87 mln mkw., co oznacza wzrost o 3 proc. r-d-r.
Stawki za najlepsze powierzchnie biurowe w strefie Centrum w Warszawie wynosiły przeciętnie 22-26 euro/mkw. za miesiąc, natomiast w lokalizacjach poza Centrum oscylowały w granicach 13,50-16,50 euro/mkw. za miesiąc. W miastach regionalnych najlepsze biura w centrum były oferowane średnio w przedziale cenowym 12,50-17 euro/mkw. za miesiąc, jednocześnie stawki czynszu wyższe od średniej odnotowywane są w budynkach nowo oddawanych lub umiejscowionych w dobrych lokalizacjach.
W ostatnim kwartale minionego roku inwestycje w sektorze biurowym przekroczyły 633 mln euro, podczas gdy łączna kwota za 2024 rok wyniosła prawie 1,64 mld euro.
W 2024 roku inwestycje w Warszawie osiągnęły poziom 1,34 mld euro, co oznacza ponad trzykrotny wzrost r-d-r i tylko 5-procentowy spadek względem średniej z ostatnich pięciu lat. Pozostałe 298 mln euro zarejestrowano w miastach regionalnych. Tak dobry rezultat świadczy o mocnych fundamentach polskiego rynku biurowego, który przyciąga inwestorów wysoką jakością, zdywersyfikowanym portfelem najemców i zgodnością większości istniejącego zasobu z ambitnymi standardami ESG. Najbardziej aktywnymi funduszami w transakcjach średniej oraz dużej skali pozostają Czesi i Szwedzi. Na znaczeniu również zyskuje krajowy kapitał prywatny, który jest zainteresowany głównie transakcjami w przedziale 5-20 mln euro – komentuje Marcin Kocerba, partner w Dziale Capital Markets w Cushman & Wakefield w Polsce.
W IV kwartale miały miejsce dwie transakcje przekraczające 100 mln euro – sprzedaż wieży Warsaw Unit do Eastnine za 280 mln euro oraz P180 do Investika/Bud Holdings za około 100 mln euro. Spośród 45 transakcji zarejestrowanych w 2024 roku aż 26 (58%) stanowiły małe umowy kupna/sprzedaży o wartości poniżej 20 milionów EUR.
Stopy kapitalizacji dla najlepszych nieruchomości w Warszawie wynosiły od 5,75 do 6,25 proc. i oczekuje się, że będą pod presją spadkową w związku z dalszą stabilizacją rynku i zwiększonym popytem inwestorów.
Urzędnicy przeprowadzają się do nowoczesnych biur
Urzędnicy przeprowadzają się do nowoczesnych biur
Newmark Polska
Na komercyjnym rynku nieruchomości biurowych widać coraz większe zainteresowanie najmem ze strony instytucji państwowych. Biurowce klasy A, wyposażone w nowoczesne technologie, erg ...
Sztuczna inteligencja w nieruchomościach komercyjnych? Są poważne wątpliwości
Sztuczna inteligencja w nieruchomościach komercyjnych? Są poważne wątpliwości
Lege Advisors
Realny wpływ sztucznej inteligencji na sektor nieruchomości komercyjnych wydaje się nieunikniony. AI ma potencjał, by zwiększać efektywność zarządzania nieruchomościami i podnieść ...
Plan ogólny gminy – czy czeka nas planistyczna rewolucja?
Plan ogólny gminy – czy czeka nas planistyczna rewolucja?
Wolf Theiss
Nowe przepisy nakładają na każdą gminę obowiązek uchwalenia planu ogólnego oraz określają, jakie strefy planistyczne powinny być wskazane w takim planie. Obowiązek uchwalenia planó ...