Polska Ekspansja od Czech po Japonię

Wartość bezpośrednich inwestycji zagranicznych polskich firm osiągnęła w 2022 roku rekordowy poziom ponad 130 mld zł. To o 20,8 mld zł więcej niż rok wcześniej. Najwięcej, bo aż 87 proc. polskich inwestycji trafiło do Europy. Autorzy raportu „Kierunek: Wschód. Aktualne trendy i atrakcyjne kierunki ekspansji zagranicznej w obliczu zawirowań geopolitycznych” przekonują, że planując inwestycje – obok krajów naszego regionu – warto również spojrzeć na możliwości i szansę, jakie oferuje Azja.

Dane rynkowe wskazują, że polskie inwestycje zagraniczne systematycznie rosną, jednak jak uważają autorzy raportu, jako kraj wciąż nie wykorzystujemy w pełni naszych możliwości. Więcej od polskich firm inwestują konkurenci nie tylko z Niemiec czy Francji, ale także z Czech, Słowenii czy Węgier.

2023 to kolejny już rok, w którym światowa gospodarka mierzy się z poważnymi wyzwaniami, co nie pozostaje bez znaczenia także dla przepływów bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Wymagające otoczenie makroekonomiczne i geopolityczne sprawia, że rośnie wpływ kluczowych trendów na globalne procesy gospodarcze i decyzje biznesowe przedsiębiorstw. Do najważniejszych z nich należą nearshoring, transformacja energetyczna i rewolucja cyfrowa czy wzrost protekcjonizmu – podkreśla Piotr Kuba, członek zarządu ds. inwestycyjnych w PFR TFI.

Kolejny, trzeci już raport przygotowany przez PFR TFI i PwC Polska we współpracy z Kuke prezentuje najciekawsze kierunki możliwej ekspansji dla polskich przedsiębiorstw, tym razem skupiając się na rynkach Europy Środkowo-Wschodniej (CEE) i Azji. Kraje CEE przez trzy ostatnie dekady przeżywały dynamiczny rozwój. Wykazały się też stabilnością i odpornością na zawirowania geopolityczne i makroekonomiczne ostatnich kilkunastu miesięcy. W 2022 roku odnotowały prawie 8-procentowy wzrost wartości napływających BIZ r-d-r. Jak podkreślają autorzy raportu, to wybór skądinąd naturalny, który wspiera praktycznie brak istotniejszych różnic kulturowych i prawnych, jak i bliskość geograficzna. Z drugiej strony eksperci zwracają uwagę na ciągle rosnący potencjał większości krajów Azji. Ogromne i szybko rosnące rynki z bogacącymi się społeczeństwami powoduje, że blisko połowa ankietowanych firm widzi tam duże możliwości biznesowe.

Tegoroczna edycja rankingu uwzględnia dwie kategorie kierunków – oczywiste i znane (I krąg) oraz nieoczywiste i mniej znane, ale bardzo perspektywiczne z punktu widzenia zagranicznych inwestorów (II krąg). Linią demarkacyjną jest wartość zainwestowanego przez polskie firmy kapitału (100 mln euro). W pierwszej grupie – głównie bliższych geograficznie i kulturowo państw CEE na pierwszych miejscach znalazły się Czechy, Rumunia i Ukraina, gdzie potencjalnie mogą otworzyć się duże możliwości dla polskich przedsiębiorstw w ramach procesu odbudowy tego kraju. Natomiast wśród państw drugiego kręgu na podium znalazły się Japonia, Kazachstan i Malezja. Rozpoznane rynki Europy Środkowo-Wschodniej to wybór bezpieczniejszy, natomiast kierunki azjatyckie mogą być szansą dla firm, które mając świadomość większego ryzyka, poszukują wyższej stopy zwrotu z inwestycji.

Jestem przekonany, że w tak dynamicznym otoczeniu gospodarczym możemy odnaleźć przestrzeń, która pozwoli rozwijać polskie inwestycje bezpośrednie za granicą. Taką przestrzeń otwiera dziś przed naszymi firmami m.in. region Europy Środkowo-Wschodniej i Azji. Bliższe nam geograficznie i kulturowo kraje CEE, jak i mniej oczywiste, ale szybko rosnące rynki azjatyckie cechuje duża odporność oraz wysoki potencjał biznesowy, przez co mogą stanowić atrakcyjne kierunki ekspansji dla polskich inwestorów. Zależy nam na tym, aby polskie firmy rozwijały się na globalnym rynku, wykorzystując w pełni potencjał, jaki daje ekspansja zagraniczna. Fundusz Ekspansji Zagranicznej, oferując współfinansowanie międzynarodowych inwestycji, zwiększa możliwości finansowe polskich firm, dzięki czemu mogą skuteczniej wykorzystywać posiadany potencjał i budować trwałą przewagę konkurencyjną na międzynarodowych rynkach – zaznacza Piotr Kuba, członek zarządu ds. inwestycyjnych w PFR TFI.

Obok analizy kluczowych trendów i rankingu atrakcyjnych kierunków inwestycyjnych raport zawiera wyniki badań przeprowadzonych na próbie 240 dużych i średnich przedsiębiorstw. Badania jednoznacznie wskazują na zmianę postrzegania kluczowych czynników ryzyka w porównaniu z poprzednią edycją badania – 90 proc. przedsiębiorstw identyfikuje ryzyko geopolityczne i odpowiednio duży rynek zbytu jako kluczowe czynniki w analizie potencjalnej lokalizacji dla inwestycji. Firmy są również bardziej ostrożne, jeśli chodzi o planowanie zagranicznych projektów, choć wyraźnie widać, że większe zainteresowanie ekspansją wykazują te firmy, które już mają w tym doświadczenie. Plany dalszej ekspansji w perspektywie najbliższych trzech lat deklaruje 41 proc. firm, które już inwestowały za granicą, i nieco ponad 26 proc. wszystkich przedsiębiorców.

Jest szansa, by wreszcie nasz biznes był bardziej aktywny zagranicą, bo choć skutecznie przyciągamy inwestycje z innych krajów, to w ekspansji kapitałowej lepiej wyglądają choćby nasi sąsiedzi z regionu. Chcemy dzielić się wiedzą o korzyściach i możliwościach, jakie niesie międzynarodowa ekspansja i pokazywać polskim przedsiębiorcom konkretne rynki, gdzie warto poszukać inwestycyjnych okazji. W KUKE widzimy rosnące zainteresowanie polskiego biznesu wychodzeniem poza granice kraju. Aby wzmocnić ten trend, oferujemy atrakcyjne instrumenty zabezpieczające same inwestycje, jak też ich finansowanie, co znacząco podnosi bezpieczeństwo ekspansji - mówi Janusz Władyczak, prezes zarządu KUKE.

Przeprowadzone badania potwierdzają, że przedsiębiorcy są świadomi korzyści, jakie pozwala uzyskać ekspansja kapitałowa. Aż 55 proc. badanych firm wskazuje dywersyfikację geograficzną i ograniczanie ryzyka jako główną korzyść z bezpośrednich inwestycji za granicą. Na drugim miejscu wśród korzyści przedsiębiorcy wskazują możliwość zabezpieczenia łańcuchów dostaw, co podkreśla ponad 47 proc. badanych.