Świat Sztuczna inteligencja i praca stacjonarna

Jak wskazują autorzy raportu, polscy liderzy biznesu coraz mocniej stawiają na budowanie odporności organizacyjnej w obliczu zmniejszającej się pewności co do rozwoju globalnej gospodarki. W badaniu, które objęło prezesów największych firm na świecie i w Polsce, odsetek polskich zarządzających pewnych rozwoju globalnej gospodarki w ciągu najbliższych trzech lat spadł o 24 p.p. z 72 proc. w 2023 roku do 48 proc.

Jak wynika z raportu KPMG, zarządzający coraz bardziej odczuwają rosnące wyzwania związane z prowadzeniem dużych organizacji – niemal trzy czwarte z nich przyznaje, że odczuwa większą presję, by zapewnić długoterminowy sukces swoich firm. Największe obawy liderów na świecie związane z rozwojem ich przedsiębiorstw w nadchodzących trzech latach dotyczą wpływu zakłóceń w łańcuchu dostaw i problemów operacyjnych. Na trzecim miejscu jest cyberbezpieczeństwo.

Nieco inaczej ocena wyzwań wygląda w Polsce, gdzie najczęściej respondenci wskazywali na nowe technologie zmieniające rynek, niepewność polityczną i cyberzagrożenia. Częściowo obszary te pokrywają się z trzema priorytetowymi wyzwaniami współczesnego świata według polskich zarządzających czyli: wzrostem niepewności gospodarczej, narastającą złożonością geopolityczną oraz wyścigiem w zakresie wdrażania AI/GenAI i innych nowoczesnych technologii.

Ostatnia dekada upłynęła pod znakiem zmienności – od globalnej pandemii, przez rosnącą inflację, aż po dynamiczny rozwój sztucznej inteligencji. W obliczu tych wyzwań liderzy muszą być bardziej odporni, elastyczni i innowacyjni niż kiedykolwiek wcześniej. W perspektywie najbliższych lat, prezesi, którzy wyznaczą odważne strategie, dostosują się do szybko zmieniającego się świata oraz zainwestują w odpowiednie technologie i talenty, mogą osiągnąć zrównoważony, długoterminowy wzrost – przekonuje Bill Thomas, global chairman i CEO KPMG International.

Polscy liderzy wykazują znacznie większy pesymizm co do perspektyw rozwoju globalnej gospodarki niż CEO z grupy 11 kluczowych gospodarek świata (wskazanych w raporcie jako core countries ). Tylko 48 proc. ankietowanych prezesów z Polski wyraża pewność co do jej rozwoju w ciągu najbliższych trzech lat, co oznacza spadek o 24 p.p. r-d-r, podczas gdy w grupie porównawczej odsetek zarządzających pewnych takiego rozwoju zmienił się jedynie o 1 p.p. na niekorzyść. Co ciekawe, wśród polskich CEO pewność co do poprawiającej się kondycji kraju była bardzo wysoka i wyniosła 92 proc. wskazań.

Remedium na wyzwania ma być wzmacnianie odporności organizacyjnej. W Polsce aż 52 proc. osób zarządzających największymi firmami wskazało na budowanie odporności na inflację kosztów kapitału i nakładów jako kluczowy priorytet operacyjny w ciągu najbliższych trzech lat. To ogromny wzrost w porównaniu do zeszłego roku, kiedy wskazało tak jedynie 8 proc. respondentów z Polski. Kolejnym istotnym priorytetem operacyjnym jest wzrost nieorganiczny poprzez fuzje i przejęcia (połowa wskazań). Na wzroście organicznym, tj. poprzez zwiększenie przychodów i zysków chce skupić się niespełna jedna czwarta respondentów z Polski.

Tegoroczna edycja raportu KPMG CEO Outlook pokazuje, jak prezesi adaptują się do nowych realiów i kształtują przyszłość swoich organizacji w obliczu licznych niepewności. Ich zadaniem jest tworzenie struktur odpornych i przygotowanych na nadchodzące wyzwania. Zdolność do elastycznego reagowania i innowacyjnego myślenia to fundament ciągłego postępu oraz sukcesu. Kluczowe jest także przywództwo oparte na celowości i współpracy, stanowiące podstawę trwałego, zrównoważonego wzrostu – mówi Stacy Ligas, managing partner w KPMG w Polsce.

Liderzy największych firm w Polsce coraz bardziej koncentrują się na nowych technologiach – aż 72 proc. respondentów wskazało ten obszar jako priorytet inwestycyjny, co stanowi wyraźny wzrost w porównaniu z poprzednimi latami. W kwestii sztucznej inteligencji widać różnicę między Polską a 11 kluczowymi gospodarkami. Podczas gdy 64 proc. globalnych firm uznaje generatywną AI za priorytet inwestycyjny, w Polsce zgadza się z tym jedynie 48 proc., a 36 proc. polskich respondentów nie dostrzega w niej takiej roli. Wyścig w zakresie wdrażania AI oraz innych nowoczesnych technologii to jedno z kluczowych wyzwań współczesnego biznesu według polskich liderów.

92 proc. polskich CEO uważa, że AI nie spowoduje redukcji miejsc pracy, ale wymusi podniesienie kwalifikacji pracowników. Prezesi dostrzegają w AI głównie potencjał do zwiększenia wydajności i automatyzacji rutynowych zadań – to korzyść, którą wskazało 28 proc. polskich i 16 proc. globalnych zarządzających.

Chociaż nowe technologie zyskują na znaczeniu w kontekście budowania przewagi konkurencyjnej, cyberzagrożenia pozostają istotnym wyzwaniem. W Polsce i na świecie są one na podium ryzyk dla rozwoju organizacji. Jednocześnie jedynie 48 proc. polskich liderów planuje zwiększyć inwestycje w cyberbezpieczeństwo, mimo że 64 proc. obawia się, że cyberprzestępczość może negatywnie wpłynąć na ich działalność.

Inwestycje w technologie to nie sprint, a maraton. Choć potencjał sztucznej inteligencji jest ogromny, firmy muszą być przygotowane na długoterminową perspektywę. Dopiero za kilka lat będziemy w pełni świadomi transformacji, jaką przyniesie ta technologia. Kluczem do sukcesu jest nie tylko wdrożenie narzędzi, ale także budowa wiarygodnej bazy danych i odpowiednich kompetencji w organizacji – zaznacza Alina Wołoszyn, partner, szef Działu Advisory w KPMG w Polsce i Deal Advisory w KPMG w Europie Środkowo-Wschodniej.

Firmy z Polski kontynuują wdrażanie praktyk ESG, lecz napotykają liczne wyzwania. Jedynie 40 proc. liderów z Polski uważa, że ich organizacje dysponują wystarczającymi zasobami do spełnienia nowych wymogów raportowania, co kontrastuje z 76 proc. globalnie. Co więcej, tylko 28 proc. firm w Polsce biorących udział w badaniu KPMG zakłada osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2030 roku, w porównaniu do 52 proc. w kluczowych gospodarkach.

Respondenci z Polski wskazują na trudności w dostosowywaniu strategii do szybko zmieniających się oczekiwań interesariuszy. Aż 64 proc. z nich przyznaje, że tempo zmian w obszarze ESG jest większe, niż są w stanie nadążyć. Choć brak technologii do gromadzenia i analizy danych wciąż stanowi barierę, jest ona mniej krytyczna niż w poprzednich latach (24 proc. w 2024 roku, 60 proc. w 2023 roku).

Firmy, które podejmują realne działania w obszarze odpowiedzialności społecznej i środowiskowej, mogą nie tylko zwiększać swoją konkurencyjność, ale także budować lojalność pracowników i przyciągać talenty. W obliczu dynamicznie rosnących oczekiwań interesariuszy w zakresie ESG, kluczowym wyzwaniem dla zarządzających staje się wdrożenie wiarygodnych strategii ESG, elastyczność w podejmowaniu decyzji oraz szybka adaptacja do zmieniających się warunków rynkowych, a także transparentne i wiarygodne raportowanie zrównoważonego rozwoju – podkreśla Iwona Galbierz-Sztrauch, partner, szef Działu Usług Finansowych w KPMG w Polsce.

Ponad 80 proc. prezesów największych firm w Polsce i na świecie planuje pełny powrót do pracy stacjonarnej w ciągu najbliższych trzech lat. Sugeruje to wyraźny trend odchodzenia od modelu hybrydowego, który zadeklarowało jedynie 12 proc. badanych największych firm w Polsce i 13 proc. globalnie.

Zarządzanie różnorodnymi pokoleniami, utrzymanie ciągłości wiedzy oraz spełnianie oczekiwań społecznych stają się coraz większymi wyzwaniami dla liderów. Blisko jedna trzecia respondentów obawia się o rosnącą liczbę pracowników zbliżających się do emerytury oraz o brak wystarczająco wykwalifikowanych osób, które mogłyby ich zastąpić. W odpowiedzi na ten problem, 68 proc. prezesów z Polski oraz 80 proc. liderów z kluczowych gospodarek deklaruje, że zapewnienie dostępu do wykwalifikowanej kadry w przyszłości będzie wymagało inwestowania w lokalne społeczności.

W kontekście różnorodności, równości i włączenia (DEI), polscy liderzy wskazują, że zmiany w przywództwie na wyższym szczeblu są kluczowe dla osiągnięcia tych celów – zgadza się z tym 68 proc. respondentów, podczas gdy globalnie podobne zdanie ma 76 proc. badanych.

Jeśli chodzi o plany zatrudnienia, prezesi największych firm w Polsce przyjmują bardziej zachowawcze podejście. Choć wszyscy respondenci deklarują chęć zwiększenia liczby pracowników w ciągu najbliższych trzech lat, tylko niespełna jedna czwarta z nich planuje wzrost o 6-10 proc., co stanowi spadek o 16 p.p. w porównaniu z ubiegłoroczną edycją badania.