Polska Coraz więcej różnic między regionami
Biura i projekty wielofunkcyjneW III kwartale 2024 roku całkowita podaż powierzchni biurowych osiągnęła poziom 14,4 mln mkw., a największy udział w zasobach miały budynki klasy A (7 mln mkw.). Warszawa, z udziałem ponad 50 proc. rynku, pozostaje kluczowym ośrodkiem, ale nowe inwestycje w miastach takich jak Wrocław, Kraków i Trójmiasto potwierdzają rozwój regionalny. Najwięcej nowej powierzchni dostarczono we Wrocławiu (26,6 tys. mkw.), a w Gdyni zakończyła się realizacja dwóch budynków o łącznej powierzchni 14,5 tys. mkw. Z kolei łączna powierzchnia w realizacji wyniosła 435,5 tys. mkw., z czego blisko połowa przypada na stolicę. W pozostałych miastach te liczby są zdecydowanie niższe. Dla porównania w Krakowie w realizacji jest 54,4 tys. mkw., a w Poznaniu 51,3 tys. mkw.
Rynek biurowy w Polsce w III kwartale 2024 roku kontynuuje dynamiczne zmiany. Choć ogólna podaż powierzchni biurowych przekroczyła 14 mln mkw., obserwujemy też regionalne różnice zarówno w dostępności, jak i nowych realizacjach. Widać wyraźnie, że Warszawa, jako główny hub biznesowy, wciąż dominuje z ponad połową wszystkich zasobów – komentuje Krzysztof Foks, head of Research w Redd.
Średni wskaźnik pustostanów utrzymuje się na stabilnym poziomie i wynosi obecnie 12,86 proc., przy czym największe wartości odnotowano w Łodzi (21,4 proc.) i Katowicach (16,7 proc.). Najniższe wskaźniki zaobserwowano w Warszawie (10,2 proc.) i Trójmieście (10,6 proc.). Średni czynsz ofertowy wzrósł, osiągając 13,84 euro/mkw., szczególnie w prestiżowych budynkach klasy A, gdzie stawki zbliżyły się do 15 euro/mkw. W budynkach klasy B odnotowano spadek stawki do poziomu 12,18 euro/mkw. Na stabilnym poziomie utrzymała się wysokość opłat eksploatacyjnych – w przypadku budynków klasy B kwota pozostała niezmienna (19,68 zł), a w budynkach klasy A wzrosła zaledwie o 0,03 zł/mkw., by osiągnąć 23,22 zł/mkw.
Wskaźnik pustostanów wskazuje na pewną stabilizację, choć w niektórych regionach, jak Łódź czy Katowice, pozostaje wciąż na wysokim poziomie. Pomimo wzrostu czynszów, szczególnie w prestiżowych budynkach klasy A, rynek pozostaje jednak elastyczny, z zauważalnymi różnicami pomiędzy poszczególnymi lokalizacjami i segmentami – dodaje Krzysztof Foks.
Za pomocą autorskiego wskaźnika Redd Index wyznaczono także średni czas potrzebny na wynajęcie powierzchni biurowej. Po jego wzroście w sierpniu do poziomu 454 dni, na koniec września wartość ta wyniosła 443 dni.
Choć rynek jest trudny i ma przed sobą szereg wyzwań, można stwierdzić, że sytuacja w III kwartale tego roku była stabilna, z pewnymi oznakami ożywienia. Utrzymywał się zauważalny już wcześniej trend związany z sukcesywnym powrotem pracowników do pracy w biurze, a także z optymalizacją proporcji pracy stacjonarnej i zdalnej, na korzyść tej w biurze – podkreśla Marek Ciunowicz, CEO & założyciel Corees Poland.
Rynek biurowy w Polsce w dalszym ciągu będzie przechodził dynamiczne zmiany względem dotychczasowych standardów. Minimalnie pięcioletnie okresy najmu czy aranżacje „pod klucz” na koszt wynajmującego – w przypadku braku wzrostu poziomu czynszów najmu, takie oczekiwania będą musiały odejść do przeszłości. Ciągle rosnące oczekiwania najemców względem elastycznych formy umów najmu sprawiają, że fundusze inwestycyjne dużo przychylniej patrzą dziś na różne modele współpracy z operatorami biur serwisowanych czy coworkingów – dodaje Jakub Denus, leasing manager, Adventum Group.
Certyfikacja budynków podnosi standardy. Kilku rzeczy wciąż jednak brakuje
Certyfikacja budynków podnosi standardy. Kilku rzeczy wciąż jednak brakuje
biuro projektowe PM Projekt
Lawinowo rośnie liczba certyfikowanych budynków. Jak wskazują eksperci, to przede wszystkim efekt presji regulacyjnej. Certyfikacje znacząco wpłynęły na poprawę standardów ESG, cho ...
Sektor deweloperski nadal buduje
Sektor deweloperski nadal buduje
Polski Związek Firm Deweloperskich
Najnowsze dane GUS potwierdzają wcześniejsze przypuszczenia analityków, które mówiły o stopniowym wyhamowywaniu i oznakach stabilizacji w zakresie nowych inwestycji. Nadal jednak u ...
Polski kapitał idzie po nieruchomości komercyjne
Polski kapitał idzie po nieruchomości komercyjne
Walter Herz
Po zawieszeniu aktywności przez międzynarodowych inwestorów instytucjonalnych na rynku nieruchomości w Europie Środkowej zmienił się krajobraz inwestycyjny. Miejsce zachodnich fund ...