Polska Inflacyjna zadyszka w handlu

Na koniec minionego roku w Polsce było łącznie około 15,7 mln mkw. powierzchni handlowej, w tym 410 tys. mkw., które zostały oddane na rynek w ostatnich 12 miesiącach. W tym czasie największym debiutującym obiektem zostało centrum Karuzela w Kołobrzegu (30 tys. m kw.). Otwarty pod koniec października obiekt to ósmy projekt w portfelu Karuzeli, który dzięki jego oddaniu do użytkowania powiększył się do 90 tys. mkw. powierzchni. Z raportu BNP Paribas Real Estate Poland wynika, że w budowie pozostaje około 270 tys. mkw. nowej powierzchni, z planowanym terminem zakończenia prac do końca 2024 roku. Wśród największych powstających inwestycji handlowych są: Koszalin Power Center (38 tys. mkw.), centrum Karuzela w Białej Podlaskiej (28 tys. mkw.) oraz Vendo Park w Szczecinie (24 tys. mkw.).

Obraz rynku w minionym roku mocno ukształtowały czynniki związane z wojną, szalejącymi podwyżkami, a także ciągnącymi się globalnymi skutkami pandemii. Nie ułatwiały one decyzji o starcie nowych inwestycji, część z nich została więc odłożona na półkę. Rosnące koszty to coś, co będzie miało kluczowy wpływ na sytuację na rynku handlowym w tym roku. Drogie budowy, drogie koszty eksploatacji i rekordowe stawki mediów będą miały swoje odbicie w rosnących czynszach. Szacujemy, że po indeksacji obciążenia wzrosną jednorazowo z 7 do 9 proc., a dla wielu najemców będzie to ciężki orzech do zgryzienia – mówi Klaudia Okoń, autorka raportu, konsultantka z działu Business and Intelligence Hub, BNP Paribas Real Estate Poland.

Miniony rok pokazał dominację parków handlowych zarówno w nowej podaży, jak i w przypadku trwających procesów budowlanych. W całym 2022 roku około 60 proc. otwartych obiektów zaliczało się do segmentu parków handlowych. Polacy nie zrezygnowali ze zwyczajów nabytych w trakcie pandemii, a codzienne zakupy nadal lubią robić szybko, wygodnie, blisko domu i najlepiej w sklepach z atrakcyjną ofertą cenową. To paliwo do rozwoju parków handlowych, również w mniejszych miejscowościach, a także impuls dla marek dyskontowych, takich jak Dealz, Action i Pepco. Eksperci BNP Paribas Real Estate Poland pokazują, że parki jeszcze większy udział, bo około 80 proc., zanotowały w sumarycznej powierzchni nowo budowanych oraz przebudowywanych obiektów. Do tej kategorii zaliczały się też przebudowywane obiekty na miejscu dawnego Tesco.

Modernizacje, przebudowy i rozbudowy to procesy, którym z roku na rok coraz częściej będą poddawane starsze obiekty. Zwłaszcza, że te, które mają 10 lat i więcej stanowią w Polsce ponad połowę dostępnych zasobów. To trend który wpisuje się w obowiązujące polityki ESG. Duże zmiany czekają łódzką Sukcesję, która zgodnie z zapowiedziami nowego właściciela ma tonąć w zieleni, nawiązywać do fabrykanckiej przeszłości miasta i wprowadzać pod dach centrum nowe funkcje. Szacowany koszt zmian w centrum oscyluje wokół 50 mln zł. W Krakowie trwa wyburzanie znanego centrum, Galerii Plaza. Na miejscu niedziałającego od 2021 obiektu właściciel, firma Strabag Real Estate, zamierza postawić nowoczesne, wielofunkcyjne centrum wybudowane w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju oraz gospodarki o zamkniętym obiegu. Obecnie inwestor jest na etapie planowania i projektowania różnych wariantów inwestycji mixed-use, której realizację zaplanowano na lata 2023-2025.

Autorzy raportu podkreślają, że rozwój projektów o zróżnicowanych funkcjach, z przemyślanymi przestrzeniami publicznymi, a do tego często biorących pod uwagę potrzeby lokalnych społeczności i mających wartość miastotwórczą oraz placemakingową to ścieżka, którą coraz chętniej podążają inwestorzy i deweloperzy. IV kwartał na rynku inwestycyjnym nieruchomości komercyjnych w Polsce należał do transakcji dotyczących obiektów handlowych.

Wróciły dawno niewidziane zakupy dużych centrów. Za 250 mln euro sprzedano Forum Gdańsk, co było największą transakcją obejmującą nieruchomość handlową w Europie Środkowej i Wschodniej. Rozpędzony Nepi Rockcastle, nowy właściciel Forum, zdążył kupić w tamtym roku za 127 mln euro także toruńskie centrum Atrium Copernicus. To już trzynasty obiekt funduszu w Polsce – zauważa Fabrice Paumelle, dyrektorka działu powierzchni handlowych w BNP Paribas.

Dodatkowo Frey podpisał z Ingka Centers umowę na zakup Parku Handlowego Matarnia w Gdańsku za 105 mln euro. Końcówka roku przyniosła też zmiany w świecie najemców. Pierwszy butik w Polsce otworzył brytyjski dom zapachowy Jo Malone, który na debiutancką lokalizację wybrał centrum Westfield Mokotów. W tym samym czasie i z tego samego centrum zniknął inny sklep, należący do amerykańskiej sieci Hollister. Choć marka wystartowała w Polsce w 2012 roku, to salon na warszawskim Mokotowie był jej jedyną lokalizacją.