Polska Skracanie łańcuchów dostaw a inwestycje zagraniczne

Jedną z konsekwencji wybuchu pandemii Covid-19 było nagłe i nieprzewidywalne zerwanie łańcuchów dostaw. W stosunkowo krótkim czasie doszło do opóźnień oraz utrudnień w dostawach w skali globalnej. W konsekwencji wiele firm zmuszonych było zawiesić produkcję, gdyż niezbędne komponenty nie dotarły na czas. To z kolei wpłynęło na podaż produktów i spowodowało zawirowania cenowe.

Zmiany w decyzjach dotyczących lokalizacji przedsiębiorstw

Jak wspomnieliśmy wyżej, pandemia Covid-19 uwydatniła zmianę podejścia do wyboru lokalizacji przedsiębiorstw, w tym do lokalizacji produkcji. Do niedawna najczęściej dominowało podejście kosztowe – fabryki lokowano tam, gdzie z uwagi na niższe koszty pracy można było produkować taniej. Od lat obserwowano tendencję do wydłużania łańcuchów dostaw oraz wykorzystywania coraz lepszych możliwości globalnej logistyki. W czasie pandemii okazało się, że dotychczasowe rozwiązania nie zawsze działają prawidłowo, a globalne firmy zaczęły rozważać relokację produkcji.

Warto zauważyć, że dużego znaczenia nabrało także wykorzystanie nowych technologii. Niski koszt pracy nie jest już jedynym wyznacznikiem efektywności produkcji. Rozwój przemysłu 4.0: automatyzacji czy robotyzacji oraz upowszechnienie tych rozwiązań sprawiło, że produkcja towarów w mniej pracochłonnych fabrykach stała się względnie tańsza.

W konsekwencji coraz więcej międzynarodowych producentów chce regionalizować swoją działalność i być zdecydowanie bliżej konsumenta czy odbiorcy finalnego. Na popularności zyskują rozwiązania takie jak reshoring lub nearshoring, oznaczające ponowne przenoszenie produkcji bliżej rynku zbytu. Krótsze łańcuchy dostaw oznaczają mniejsze ryzyko biznesowe, a także szybszą i bardziej niezawodną dostawę produktów do odbiorców.

Nie oznacza to jednak, że producenci będą sprowadzać całą swoją produkcję z powrotem do rodzimego kraju. Niektórzy z nich będą traktować priorytetowo kluczowe rynki sąsiadujące z największymi gospodarkami świata, takie jak Wietnam w przypadku Chin, Meksyk w przypadku Stanów Zjednoczonych oraz Rumunię lub Maroko w Europie Zachodniej. Dużym zainteresowaniem będą cieszyć się też te rynki, które posiadają dobrą infrastrukturę i umiejętności dla przemysłu 4.0. Co to oznacza w praktyce? Możliwe zmiany kierunków inwestycji zagranicznych. W przypadku polskich firm może być to przenoszenie produkcji z Azji i inwestowanie we własne zaplecze produkcyjne w Europie. W innym przypadku polskie firmy mogą rozwijać sieć dystrybucji, budować magazyny w pobliżu zagranicznych rynków zbytu, tak aby być bliżej odbiorców.

Cyfryzacja i digitalizacja działalności biznesowej

Wspominając rolę nowych technologii, warto zauważyć także, że w czasie pandemii obserwowaliśmy zdecydowane przyspieszenie cyfryzacji działalności przedsiębiorstw. Wiele firm przebudowało modele biznesowe, na przykład stawiając na większy udział produktów cyfrowych, zmieniając kanały dystrybucji i przenosząc sprzedaż do świata online czy też automatyzując pewne powtarzalne kluczowe procesy. Prawdopodobnie najczęstszą decyzją była ta dotycząca rozwoju sprzedaży internetowej.

Bez wątpienia branża e-commerce w tym także internetowa sprzedaż transgraniczna to gałęzie, które doskonale radzą sobie na rynku w czasie pandemii. W przypadku zagranicznej ekspansji niezbędna jest także dbałość o logistykę oraz odpowiedni łańcuch dostaw.

Przykładem działań ułatwiających dalszą ekspansję zagraniczną są plany rozwoju polskiej grupy odzieżowej LPP. Firma zamierza uruchomić magazyn pod Moskwą. Ta inwestycja ma być kluczowa dla osiągniecia ambitnego celu spółki, jakim jest potrojenie realizowanych zamówień internetowych w Rosji.

Odzież marek należących do LPP jest już obecna na ponad 40 rynkach Europy, Azji i Bliskiego Wschodu.

Kapitałowa ekspansja zagraniczna w czasach kryzysu

Pandemia Covid-19 spowodowała zmiany w wielu aspektach działania przedsiębiorstw. Bez wątpienia miała wpływ także na decyzje dotyczące ekspansji zagranicznej. Z jednej strony opóźniła lub często uniemożliwiła finalizację zamierzeń inwestycyjnych, z drugiej natomiast otworzyła wiele szans i możliwości biznesowych, np. dzięki atrakcyjnym wycenom potencjalnych celów przejęcia.

Warto je wykorzystać, jednak trzeba pamiętać, że inwestycje zagraniczne są obarczone ryzykiem, więc polskie przedsiębiorstwa powinny mieć dobrze przygotowany plan i koncepcję kapitałowej ekspansji zagranicznej.

Inwestycje zagraniczne polskich firm są wspierane przez Fundusz Ekspansji Zagranicznej, którego rolą jest współdzielenie ryzyka oraz dostarczenie finansowania w formie dłużnej bądź udziałowej. Od początku funkcjonowania funduszu, z jego oferty skorzystało już kilkanaście firm. Kilka z nich zdecydowało się na wykorzystanie możliwości biznesowych, jakie stworzyła pandemia. Jedną z takich spółek jest Poznańska Korporacja Budowlana Pekabex, która w grudniu 2020 roku zakupiła niemiecką fabrykę wytwarzającą prefabrykaty. Dzięki przejęciu zwiększą się moce produkcyjne grupy oraz zoptymalizowane zostaną koszty transportu prefabrykatów, co jest kluczowe z punktu widzenia kolejnych projektów budowlanych realizowanych przez Pekabex w Niemczech.